του Άγγελου Μαύρου

Είναι ένα μεγάλο βήμα για τον ίδιο και την ελληνική σινε-εμψύχωση αλλά ένα μικρό για την Έβδομη Τέχνη αυτό που κάνει ο σπουδαγμένος μηχανολόγος κι αεροναυπηγός (όθεν κι η θεματική), βιοποριζόμενος ως ζωγράφος (θα δείτε το chic χρωστήρα σε φόντα – ιδιοκατασκευές και σε cameo, από τη δημιουργία της «Έναστρης Νύχτας» του βαν Γκογκ ως την Casa Batlo τού Γκαουντί) κι ανιψιός του Νίκου Κούνδουρου (το μήλο πέφτει κάτω απ’ τη μηλιά), Άγγελος Σπάρταλης, στο πρώτο μεγάλου μήκους κινούμενο «σχέδιό» του. Ένα κολαζαριστό animation που, επί σχεδόν πέντε χρόνια δουλεμένο στο arte povera Κανάβεραλ του δημιουργού στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης, οπτικοποιεί με θαρραλέα ακατάπαυστες αναχρονιστικές ψαλιδιές και πρόζα στο πνεύμα τού animation των Μόντι Πάιθον (και στο look τους, αλλά πολύ πιο σύνθετο) το μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν. Και κολλάει στον αμφιβληστροειδή χάρη στο εικονοκοπτικό και συγκολλητικό δαιμόνιο και χέρι τού auteur με δειγματολόγιο την pop κουλτούρα, την Τέχνη και τη γραμματεία, απ’ τον Sgt. Peppers και τον Ακριθάκη ως τις «Ευμενίδες».

«Άκατοι» όπως οι τελευταίες είναι, όμως, που δίνουν σήμα για το μερικό «Lost in Space» αυτού του Challenger: μια συνηγορία της συμπόρευσης παλιού και νέου (μάλλον, ευφυώς, το σύνολο κρυφό motto τού Κρητικού αλχημιστή), η αισχύλεια τραγωδία μέσω ενός sample στο διάλογο του Αμερικανού chief τού διαστημικού εγχειρήματος μ’ έναν Ινδιάνο φύλαρχο δεν μπαίνει στην ατμόσφαιρα ως δάνειο – παραξένισμα, κάτι που συμβαίνει με αρκετά από τα σταχυολογημένα ολούθε σημαίνοντα (κυρίως στο λόγο, με τους Τσιτσάνη, Σεν-Εξιπερί, Τσόμσκι, Εμπειρίκο, Τιούρινγκ και δε συμμαζεύεται). Στην αίσθηση υποξίας προσθέτουν οι λόγω NASA εθελοντισμού αναταράξεις στο κάστινγκ και τη σκηνοθεσία κάποιων φωνών (όπως της ερωτικά απογοητευμένης μαντάμ Κιουρί, του μεθύστακα δημάρχου της Τάμπα Τάουν και του αυθαίρετα αλλά έξυπνα υποβρύχια βαλτού στην ιστορία πλοιάρχου Νέμο), ενίοτε το εκτός τροχιάς χιουμοράκι (το ping-pong ως ευφημισμός τού περί γενετήσιας πράξης μπινελικίου είναι… spam) και η έλλειψη βαρύτητας (και γκελ) κάποιων σούξου μούξου mix’n’match αξάν: επιστήμονες του Κέιμπριτζ μιλάνε Ζακυνθινά, Τεξανοί σα Θεσσαλοί, άλλοι ως Κύπριοι και Πόντιοι και οι Ινδιάνοι αρχαΐζουσα καθαρεύουσα, με τον πλανητάρχη στο άπταιστο, ξεκαρδιστικό στυλ τού γέρου Καραμανλή.

Είναι ακόμη μια ημι-μοιραία Λάικα (τραβηγμένη στα άκρα ωδή στην αντιπολεμική συναδέλφωση των λαών, πιστή πάντως στο Βερν) του Σπάρταλη, που ωστόσο ποτέ δεν καίει πλανοθετικά, μυθοπλαστικά και αφηγηματικά την τολμηρή ρουκέτα του, ένα αντισκουπίδι στο σύμπαν των sci-fi ιδιοκατασκευών, με καύσιμό του το score (σκέψου πεντοζάλη στη Φλόριδα!) και τα βιντεοκλιπέ μιούζικαλ ιντερλούδια ασμάτων από τη Ζήνα Αρβανιτίδη, ναι την κόρη του Πασχάλη, με απροσδόκητα τους Ψαραντώνη και Σαββόπουλο να βάζουν και τραγουδιστά το ευγενές μέταλλό τους εκτός του σπικάζ. Σίγουρα θα κοιτάξετε ψηλά για την κανονιά – φλιπεράκι και… Μαντόνα, τον καβγά στο σαλούν με τη Μέριλιν Μονρόου ξάπλα στο πιάνο, το Superman και το Μότσαρτ σκαφτιάδες τής Κολομβιάδας, την παρωδία του «Χιούστον, έχουμε πρόβλημα», και το κατάστρωμα συν το πλήρωμα του «Star Trek» (εννοείται αγνώριστο απ’ το λίφτινγκ) στην κορύφωση. Τι απογίνεται τελικά αυτή η αποκοτιά του ανθρώπινου στοιχείου εκτός του πλανήτη μας; Μένει αξιοπαρατήρητα στον… αέρα. Στο λογοτεχνικό sequel τού «Γύρω από τη Σελήνη» ο πολυμήχανος Ιούλιος μας αποκάλυπτε το μέλλον τους. Είθε στα indie χρηματοδοτημένα αστρόνειρά του, κάπου μεταξύ Λασιθίου και Εξαρχείων, και το ταγμένο αυτό réalisateur εγγόνι του να «γράψει» τη συνέχεια. Προς το παρόν, κοζάρεις το ταξίδι. Αλλά σα «Gravity» δεν τραβάει. Όβερ…