του Παναγιώτη Μήτσικα

Στην πέμπτη του μεγάλου μήκους ταινία, ο Μαδριλένος Χονάς Τρουέμπα καταφεύγει στις nouvelle vague επιρροές του (παρατηρούνται και κάποιες ξεκάθαρες ομοιότητες με την «Πράσινη Αχτίδα» του Ερίκ Ρομέρ), εκεί που η εσωτερική αναζήτηση της ηρωίδας του και οι νατουραλιστικοί, σχεδόν αυτοσχεδιαστικοί διάλογοι αποκτούν πολύ μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι συμβαίνει στην οθόνη. Σε συνεργασία με την πρωταγωνίστριά του, Ιτσάσο Αράνα, υπογράφουν το σενάριο που θέλει την Εύα, μία σχεδόν 33χρονη πρώην ηθοποιό, να περνά τον μήνα του Αυγούστου στη Μαδρίτη, σ’ ένα σπίτι που της αφήνει φίλος ενόσω εκείνος θα λείπει σε διακοπές. Η Εύα βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα δύσβατο μονοπάτι, ένα προσωπικό, συναισθηματικό και εργασιακό τέλμα, χωρίς την παραμικρή ιδέα για το πώς μπορεί να βγει απ’ αυτό ή για το τι ακριβώς κάνει στην ισπανική πρωτεύουσα, σε μία εποχή που σχεδόν κανένας από τους κατοίκους της δεν επιλέγει να βρίσκεται εκεί. Είναι διακοπές; Ψάχνει για δουλειά; Είναι, απλά, μία αλλαγή παραστάσεων ώστε να βρει τον εαυτό της;

Το σίγουρο είναι πως η ατμόσφαιρα κατακλύζεται από μία πασιφανή «αδεξιότητα» σε όλες της τις κινήσεις, όπως και στους διαλόγους, τουλάχιστον για την πρώτη ώρα της ταινίας, όπου η Εύα ανακαλύπτει την πόλη σαν τουρίστας που την επισκέπτεται πρώτη φορά. Θα περιπλανηθεί στα πάρκα της, θα αράξει σε πάμπολλες αυλές από τις μπυραρίες και βερμουτερίες που υφαίνουν τον ιστό της κουλτούρας της Μαδρίτης, θα πάρει μέχρι και το τουριστικό λεωφορείο που σε βολτάρει ανάμεσα στα αξιοθέατα. Και, φυσικά, οι συναντήσεις με παλιά και νέα πρόσωπα θα την κάνουν ν’ ανακαλύψει περισσότερα για την ίδια, μέσα από την ανθρώπινη επαφή και τις ημιτελείς σχέσεις με άτομα του παρελθόντος της. «Νομίζω πως ο Αύγουστος είναι ο κατάλληλος μήνας για να κάνεις πράγματα που δεν θα μπορούσες να κάνεις σε καμία άλλη περίοδο του έτους», μας εξομολογείται η Εύα, μιλώντας σε έναν φίλο του οποίου τα ίχνη είχε χάσει για χρόνια. Μπορούμε να το δούμε κι υπό αυτό το πρίσμα, ομολογουμένως. Τον Αύγουστο όλα μοιάζουν πως βρίσκονται σε μία αδράνεια, πριν ξεκινήσει και πάλι η (εργασιακή) ρουτίνα του Σεπτέμβρη. Δεν υπάρχει η εκβιαστική ανάγκη να δείξεις πως κάνεις κάτι με τη ζωή σου, έχεις δουλειά ή ψάχνεις για μία, ή το καταναγκαστικό interaction με τον περίγυρό σου. Με λίγα λόγια, μπορούμε να καταλάβουμε πως για την Εύα, αν μία εποχή προσφέρεται για να βρεις τον εαυτό σου, αυτή είναι ο Αύγουστος.

Είναι ένα λιτό σενάριο, αυτοσχέδιο σε αρκετές στιγμές, ίσως εξαναγκασμένο σε άλλες, αλλά σίγουρα προσφέρει μία εσωτερική ματιά πάνω στην ψυχοσύνθεση μιας γυναίκας σε υπαρξιακή κρίση. Φυσικά, σε αυτό βοηθά τα μέγιστα η από κοινού συγγραφή με την πρωταγωνίστρια του Τρουέμπα, που συν τοις άλλοις μεταδίδει ακριβώς το συναίσθημα που πρέπει να προβάλει στην κάμερα. Το πρόβλημα είναι πως στο δεύτερο μισό τα πράγματα αρχίζουν να εκτροχιάζονται και παίρνει μεγαλύτερη αξία το (ηλίου φαεινότερο) «love letter» του σκηνοθέτη στη Μαδρίτη, με το φιλμ να μοιάζει όλο και περισσότερο με ντοκιμαντέρ. Ένα βραδύκαυστο, επώδυνα βαρετό ντοκιμαντέρ.

Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να πούμε με κάποια βεβαιότητα πως ο Τρουέμπα βρίσκεται στο πιο ώριμο βήμα του εδώ, σε μία αγαστή συνεργασία με την Αράνα, αλλά και τον κλασικό συνεργάτη του στη φωτογραφία, Σαντιάγο Ρακάχ (χαρακτηριστικά δείγματα δουλειάς του, το «Ένα Αξέχαστο Καλοκαίρι» και το «Magical Girl»), ο οποίος χρησιμοποιεί ιδανικά το άπλετο φυσικό φως της Μαδρίτης. Είναι μία «αληθινή» ταινία, με μία ευάλωτη πρωταγωνίστρια που σίγουρα διαθέτει σημεία ταύτισης για κάποιους θεατές, αλλά κι ένα φιλμ που θα μπορούσε να διαρκεί τουλάχιστον μισή ώρα λιγότερο, χωρίς να θυσιάζει τίποτα από αυτά που θέλει να πει.