του Ηλία Φραγκούλη

Νέα Υόρκη. Ο Κλέι, γιατρός που γράφει συνταγές για πρεζάκηδες, πουλάει μία μεγάλη ποσότητα φαρμακευτικής κοκαΐνης έναντι 700.000 δολαρίων. Η σύζυγος, Μπρίτζετ, βλέπει μια νέα ζωή ν’ ανοίγεται μπροστά της και δεν αφήνει την ευκαιρία να πάει χαμένη. Για την ακρίβεια, χάνεται μαζί με τα λεφτά… Στη μικρή πόλη του Μπέστον κάνει μία τυχαία στάση και – μοιραίως – παραμένει, ακολουθώντας τη συμβουλή του δικηγόρου της, μέχρι να της βγάλει διαζύγιο. Ο Μάικ, ένας επαρχιώτης που θέλει να ξεφύγει από τη ζωή της μικρής πόλης, βλέπει την Μπρίτζετ σαν εισιτήριο φυγής. Εκείνη, με αντάλλαγμα το σεξ, θα τον χρησιμοποιήσει σαν πιόνι σ’ ένα παιχνίδι που ξέρει να στήνει και να κερδίζει με τους δικούς της κανόνες.

Την «Τελευταία Αποπλάνηση» την πρωτοείδα κατά τύχη και από απλή περιέργεια τον Απρίλιο του ’94. Αρχική αντίδραση; Έκπληξη! Στην Ελλάδα εμφανίστηκε σε βιντεοκασέτα με τον τίτλο «Το Παιχνίδι της Αποπλάνησης» στα τέλη του περασμένου Σεπτέμβρη (κριτική στη στήλη του Video, τεύχος 53) και συζητήθηκε τόσο ώστε να καταλήγει αυτό το μήνα στις αίθουσες (!), επιχειρώντας την… «Τελευταία Αποπλάνηση» των όσων ανυποψίαστων θεατών. Για την προϊστορία της ταινίας, στα τεύχη 56 και 58 θα βρείτε πορτρέτα των κυρίως υπευθύνων, Λίντο Φιορεντίνο και Τζον Νταλ, αντίστοιχα. Το μόνο που χρειάζεται να σας θυμίσω είναι ότι πρόκειται για φιλμ που γυρίστηκε για καλωδιακό κανάλι της Αμερικής! Προς τι όλος αυτός ο θόρυβος, λοιπόν;

Μπρίτζετ Γκρέγκορι. Κατά κόσμον, Λίντα Φιορεντίνο. Ως χαρακτήρας, η μεγαλύτερη σκύλα που είδαμε σε αναβίωση του φιλμ νουάρ από την εποχή της «Έξαψης» (1981), με τη Μάτι Γουόκερ. Ως ερμηνεία, ανοιγοκλείστε τα μάτια σας, ξεχάστε τις λικνιστές καμπύλες της Κάθλιν Τέρνερ και υποχωρήστε στον ψυχρό μαγνητισμό της Φιορεντίνο, με έναν ρόλο που «γράφει» πάνω της. Γι’ αυτό και θεωρείται ήδη κλασικός.

Ο κόσμος της «Τελευταίας Αποπλάνησης» αποτελείται από άνδρες με στερεότυπες ιδέες για τη θέση της γυναίκας. Οι λειτουργίες της; Σεξ και λίγο από οικιακά… Η Μπρίτζετ έχει μάθει για τα καλά τις ανάγκες του αντίπαλου φύλου και ξέρει πως το σεξ αρκεί όχι μόνο για να επιβιώσει, αλλά και για να ξεφύγει από την ανδρική κυριαρχία. Αυτό είναι το μεγάλο της όπλο και όταν το χρησιμοποιεί, δεν κάνει απλά έρωτα. Πηδιέται σαν ένα τσουλί, μέχρι τη στιγμή που θα καταλάβει πως το αρσενικό «κεφάλι» έχει πιαστεί στην παγίδα. Από κει και πέρα εξασκεί την εγκληματική ιδιοφυΐα της, βγάζοντας εκτός παιχνιδιού τους επίδοξους «κατακτητές». Ψέμα, πουτανιά και αθωότητα, σε επικίνδυνες ποσότητες και συνδυασμούς, δίνουν σαν αποτέλεσμα τη νίκη, με έπαθλο την κινητήρια δύναμη αυτού του κόσμου. Το χρήμα.

Ο Τζον Νταλ αποφεύγει τα κλισέ των προηγούμενων νουάρ του («Σκότωσέ με Ξανά», «Δυτικά του Κόκκινου Βράχου»), αντιμετωπίζει τους χαρακτήρες του σαν ανθρώπους που παλεύουν σ’ έναν ρεαλιστικό κόσμο και φτιάχνει ένα μικρό αριστούργημα, γεμάτο εγκεφαλικές δολοπλοκίες. Η παιχνιδιάρικη jazzy μουσική και το αργό μοντάζ σε μία ταινία που στηρίζει τη δράση της σε φονικές ατάκες και εκπληκτικές συλλήψεις, φτιάχνουν το σωστό κλίμα. Η Φιορεντίνο, πλασμένη γι’ αυτό το ρόλο, μας δίνει μία ηρωίδα με τρομακτικό κυνισμό, που ξέρει πώς να χρησιμοποιεί τη γλώσσα και το κορμί της, ελέγχοντας απόλυτα τα εκφραστικά της μέσα. Ο Μπιλ Πούλμαν είναι ικανοποιητικός στο ρόλο του συζύγου, αλλά ο Πίτερ Μπεργκ είναι μάλλον λίγος για το δύσκολο ρόλο του Μάικ. Το σενάριο περνάει βιαστικά από το παρελθόν της Μπρίτζετ, τη σχέση της με το δικηγόρο και το… μυστηριώδες διαζύγιο του Μάικ, αλλά είναι τόσο έξυπνο που σε κάνει να συγχωρείς τα πάντα. Στη χειρότερη περίπτωση, η ταινία προσφέρει ένα απολαυστικό δίωρο. Δείτε την ασυνόδευτοι! Δεν ξέρετε ποτέ τι πρόκειται να συναντήσετε…