ΠΑΡΑΔΟΞΗ ΕΥΤΥΧΙΑ (2016)
(GLEISSENDES GLÜCK)
- ΕΙΔΟΣ: Δράμα
- ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σβεν Τάντικεν
- ΚΑΣΤ: Μαρτίνα Γκέντεκ, Ούλριχ Τουκούρ, Γιοχάνες Κρις
- ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 101'
- ΔΙΑΝΟΜΗ: DANAOS FILMS
Γυναίκα εγκλωβισμένη σε γάμο, που της χαρίζει μονάχα διαρκείς αϋπνίες και την κακοποίηση από τον σύζυγο, επιχειρεί να συναντήσει διάσημο ψυχολόγο ζητώντας μια λύση και την ηρεμία στην ψυχή της.
Το πρόβλημα εκείνης είναι η απώλεια της Πίστης, το χάσιμο της επαφής της με τον Θεό, ίσως περισσότερο κι από τις αντοχές που πρέπει να επιδεικνύει για να κρατήσει τον γάμο της. Ο ψυχολόγος που επιδιώκει να συναντά σε διαλέξεις με κάθε ευκαιρία, από την άλλη, αποκαλύπτει σταδιακά και τη δική του ψυχική «αναπηρία», καθώς είναι ανήμπορος να δημιουργήσει σχέσεις ή να έλθει σε επαφή με άλλους ανθρώπους σεξουαλικά. Ο αυνανισμός και το πάθος για την πορνογραφία, ως βοήθημα στον ερεθισμό του, μαζί με αυτο-τιμωρητικές πρακτικές θεραπείας είναι η μόνη του ελπίδα;
Προφανώς και φανταζόμαστε ότι οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες θα θέλουν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, όμως τα εμπόδια του εσωτερικού τους κόσμου υψώνονται σαν πελώρια τείχη ανάμεσά τους. Η Έλεν εξωτερικεύει την ανάγκη της για να καλύψει το κενό μέσα της, αυτό που δεν της επιτρέπει ακόμη και να κοιμηθεί, πόσω μάλλον να ζήσει φυσιολογικά. Ο Έντουαρντ, όμως, αν και έχει τη φήμη ενός guru – θεραπευτή, μέσα του βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση, αδύναμος να βγάλει τον εαυτό του προς τα έξω, να «αναστηθεί» από τον ναρκισσισμό της αυτοϊκανοποίησης. Ο δικός του Γολγοθάς είναι περισσότερο ανηφορικός διότι εμπεριέχει και ένα μίσος που στρέφεται ενάντια στον ίδιο, καθώς αντιμετωπίζει τα πάθη του ως αρρωστημένες σεξουαλικές αποκλίσεις.
Η πρωτοτυπία και η κόντρα στην ψυχοσύνθεση των ηρώων της «Παράδοξης Ευτυχίας» δημιουργεί κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον και αυτή η γεύση του καινούργιου είναι που σε κερδίζει σε τούτο το φιλμ, το οποίο τολμά να κάνει και λίγες υπερβάσεις, στα όρια του φανταστικού ή του σουρεαλιστικού (για να μην κάνω spoilers, θα χρησιμοποιήσω μονάχα το παράδειγμα της βιτρίνας του sex shop με μοντέλο τούτη τη νοικοκυρά). Εντάσσοντας το θρησκευτικό Πνεύμα στην προβληματική του Σβεν Τάντικεν, σε συνδυασμό με τη λιτή σκηνοθετική του γραφή, ο νους μπορεί να φτάσει ακόμη και μέχρι το παζολινικό «Θεώρημα» (1968), με τη διαφορά ότι εδώ περιμένουμε μια λύτρωση καθαρτική και όχι τιμωρητική.
Βγαίνοντας από την προβολή της ταινίας, στο πρόσφατο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, σκεφτόμουν την απώλεια της Πίστης ή της ηδονής που σου προσφέρει μια σχέση. Ή το σκέτο σεξ και οι απολαύσεις του. Όλες αυτές τις μορφές εθισμού, στην τελική. Θεός και καύλα. Τι υποκαθιστούν στη μεσοαστική καθημερινότητα της ζωή μας; Πόση σημασία έχουν; Εμπεριέχουν κάτι το νοσηρό, πραγματικά; Ή προσφέρουν ένα είδος ασκητικής ολοκλήρωσης που θεραπεύει το (κυρίαρχο στον κόσμο μας) αίσθημα της μοναξιάς; Σε μια εποχή στην οποία τείνουμε να αρνούμαστε τον ερωτισμό (στην πράξη), αλλά φλερτάρουμε αμήχανα με τη διαστροφή (στο μυαλό). Τολμηρά ερωτήματα που οδηγούν σε διόλου επιφανειακά συμπεράσματα και ιδέες. Αυτό για μένα θα πει ότι παρακολούθησα μια έξυπνη ταινία.