του Άγγελου Μαύρου

Όχι τόσο μια σπουδή στο «πακέτο» της εν Ελλάδι ενσωμάτωσης του βόρειου γείτονα όσο μια μπαλάντα για το μα ατομικό μα οικογενειακό κοπάνημα κατά την αναζήτηση της καβάντζας της αγάπης, αυτό το κισμετικό αδελφικό μελό δεσμών αίματος σε φόντο υποκόσμου, υπεξαιρεί διακριτικά από το «Ανατολικά της Εδέμ» (το ντουέτο των Κάιν και Άβελ, εδώ εμιγκρέδων κι ορφανών από πατέρα) και το Φατίχ Ακίν (το στήσιμο και τη ροή σκηνών, και την παλέτα) ως την τηλεόραση (τις family πινελιές και τους φωτισμούς).

Κακό; Καθόλου, από τη στιγμή που μπορεί και αφήνει στίγμα: χάρη στην… καλοσύνη των ξένων της συμπαραγωγής Γαλλίας, Ρουμανίας κι Ελλάδας που έχει εξασφαλίσει τα στάνταρ στο σύμπαν του φιλμ για να αναπνεύσει. Χάρη στο ζωντανό πλάσιμο και δέσιμο – στην εξέλιξή τους – των χαρακτήρων από τη γραφίδα και την καθοδήγηση, ιδίως του αρσενικού κεντρικού ντουέτου. Και χάρη στη με καίριες αποχρώσεις σκιαγράφηση των κονέ (στ)οργής στις «το σόι μου μέσα» στιγμές (λιγότερο σ’ εκείνες των εγκληματικής φύσης καταστάσεων, με άκρον άωτον μία νταβατζιλίδικη κλειτοριδεκτομή – όχι on camera, μη σκιάζεσαι).

Το πρόβλημα είναι ότι εδώ κουβαλιούνται και, συγγνωστά πάντως, κουσούρια. Πρώτα η κλαψιάρικη υφή της σιλουέτας τής αξιοπρεπώς στωικής πόρνης με τον ευσεβή πόθο να ξεκόψει, που αγκιστρώνεται επάνω στον απερίσκεπτο επίδοξο σωτήρα της – και ερμηνεύεται από την καθοδηγημένη σε αισθαντικό ντουβρουτζά Τσενομέρι, κόντρα στην αφτιασίδωτη ή λίγο πριν απ’ το γκροτέσκο σκληρότητα του διπόλου διεκδικητών της. Έπειτα η (όχι θ’ άφηνε) «ευκαιρία» του σκηνοθέτη να θίξει τη σχιζοφρενική σχέση έλξης κι απώθησης με το αλλοδαπό στοιχείο των τύπου «εγώ δεν είμαι ρατσιστής» ιθαγενών, που κλωτσάει σχεδόν γραφικά στο νατουραλισμό του Αντώνη Καφετζόπουλου (κυρίως στην εκρηκτικότητά του στις ηθογραφικές βινιέτες της αρμένικης βίζιτας μουσαφίρη θειού και σία), αν και δικαιώνεται πιστευτά στις παλινωδίες δικαίου της περσόνας του.

Και τέλος (η προδομένη πιο χοντρά αδυναμία) η ανεξήγητη τεχνητή μικροπαράταση ζωής που δίνεται σεναριακά από τον gangster στο κρυφτό τού ζεύγους φυγάδων, με το αποκορυφωτικό στάκαμαν – ξεκαθάρισμα εν μέση οδώ να καταλήγει στημένο γνώριμα και εκτελεσμένο κάπως απογοητευτικά μπιμουβάδικα. Το «Ξημέρωμα» στη μεγάλου μήκους αυτού του όχι ακαμάτη και πονηρού γείτονα, τουλάχιστον, φέρνει ένα φως, έστω όχι πάντα δυνατό. Το να κλείσεις τα μάτια είναι δικαίωμά σου αλλά ίσως κι ένα σφάλμα διαπραχθέν υπό το κράτος βιαστικής κρίσης, προκαταλήψεων και απορριπτικής υπεροψίας. Ελπίζω όχι ερεισμάτων εθνικών…