του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Το ντοκιμαντέρ του Χρήστου Καρακέπελη έχει δύναμη, επειδή δεν βασίζει την αφήγησή του σ’ ένα σενάριο που προσπαθεί να δώσει κοινωνιολογικές εξηγήσεις ή να μεταφέρει στατιστικές. Αφήνει τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μιλήσουν και χρησιμοποιεί ωμά τις μαρτυρίες τους, σαν μια αφήγηση – πρώτη ύλη. Όλοι έχουμε δει τους ανθρώπους που μαζεύουν τα μεταλλικά αντικείμενα, τους παλιατζήδες υλικών που προορίζονται για ανακύκλωση. Ο Καρακέπελης κατάφερε να πλησιάσει μερικούς από αυτούς, οι οποίοι εργάζονται σε όλο τον κύκλο της επεξεργασίας των απορριμμάτων, από τη συλλογή μέχρι το διαχωρισμό και την αξιοποίηση των μετάλλων σε χυτήρια. Ρομά, Αλβανοί, Ινδοί, Μουσουλμάνοι κι ένας Έλληνας, είναι αυτοί που εξομολογούνται το πώς βρέθηκαν σε αυτό το απωθητικό για τους περισσότερους επάγγελμα, τι διαδρομές κάνουν, ποια είναι τα κυκλώματα που τους εκμεταλλεύονται, και τι ακριβώς είναι οι μαύροι ατμοί που καίνε τα στόματά τους στο χυτήριο της Χαλυβουργικής όπου λιώνουν τα μέταλλα.

Η «Πρώτη Ύλη» δεν έχει καταγγελτικό ή διδακτικό ύφος. Δίνει χώρο στα πρόσωπα να μιλήσουν, μαζί με την αίσθηση της εμπιστοσύνης ότι αυτά που θα πουν δε θα παραποιηθούν. Σε αντίθεση με τα περισσότερα ντοκιμαντέρ της ελληνικής παραγωγής που μοιάζουν να απευθύνονται στην κρατική τηλεόραση, ο Καρακέπελης έχει γυρίσει την ταινία του με κινηματογραφική γλώσσα και ματιά, την οποία γνωρίζει πώς θα προσαρμόσει στο ντοκιμαντέρ, όπως είχε αποδείξει πριν λίγα χρόνια και με το «Σπίτι του Κάιν», ένα από τα καλύτερα δείγματα του είδους.