της Κατερίνας Ανδρεάκου

Η Κυριακή και η Δευτέρα είχαν επίσημες πρεμιέρες όλων των κινηματογραφικών ειδών, όπως το επικό «The Cut» του Φατίχ Ακίν, με θέμα τη γενοκτονία των Αρμενίων και το «Serena» της Σουζάνε Μπίερ με συμπρωταγωνιστές – ναι, για άλλη μια φορά – τους Μπράντλεϊ Κούπερ και Τζένιφερ Λόρενς (προσωπική άποψη για την εν λόγω ταινία δεν υπάρχει, καθώς η εταιρεία της αποφάσισε να μην κάνει δημοσιογραφική προβολή).

Δυο βρετανικές ταινίες που αγαπήσαμε είναι το «Night Bus» του Σάιμον Μπέικερ το οποίο, με ντοκιμαντερίστικο στυλ, παρακολουθεί μικρές, ανολοκλήρωτες ιστορίες, αποσπάσματα ζωών, από αυτά που δεν μπορείς παρά να κρυφακούσεις μέσα σε ένα λεωφορείο, ιδιαίτερα ένα νυχτερινό, όπου τα προσωπικά δράματα εντείνονται λόγω κούρασης, έντασης ή αλκοόλ. Όσοι έχουν μείνει / ζήσει καθόλου στο Λονδίνο, θα εγγυηθούν την αυθεντικότητα με την οποία ο Μπέικερ κινηματογραφεί μια μυθοπλασία που είναι, ωστόσο, πέρα για πέρα ακριβής κι αληθινή.

Η δεύτερη βρετανική παραγωγή που έκλεψε καρδιές και στη δημοσιογραφική προβολή αλλά, όπως μάθαμε, και στη βραδινή της πρεμιέρα, είναι το «X+Y» του Μόργκαν Μάθιους, με τους Σάλι Χόκινς, Ρέιφ Σπολ, Έντι Μαρσάν και επίκεντρο τον νεαρό Άσα Μπάτερφιλντ (πρωταγωνιστή και στο «Hugo» του Μάρτιν Σκορσέζε). Ο Μάθιους είναι πολυβραβευμένος ντοκιμαντερίστας και η ταινία βασίζεται στο ντοκιμαντέρ του, «Beautiful Young Minds», σχετικά με τους μαθητές που συμμετέχουν στη Μαθηματική Ολυμπιάδα. Ο χαρακτήρας του Μπάτερφιλντ, ο Νέιθαν, είναι ελαφρά αυτιστικός (μάλλον έχοντας σύνδρομο Ασπέργκερ) και, χωρίς να έχει ξεπεράσει ποτέ το θάνατο του πατέρα του, βρίσκει μόνη διέξοδο τα μαθηματικά. Με τη βοήθεια ενός πρώην παιδιού – θαύματος (Σπολ), θα ταξιδέψει στην Ταϊπέι για τα προκριματικά τής Μαθηματικής Ολυμπιάδας, όπου οι ορίζοντές του θα διευρυνθούν ριζικά. Με την εμπειρία τού Μάθιους στο χώρο του ντοκιμαντέρ, η ταινία περιορίζει στο ελάχιστο δραματικά κλισέ και μεγαλοστομίες, με αποτέλεσμα μια τρυφερή και ειλικρινά συγκινητική ιστορία με υπέροχες ερμηνείες από τους, έτσι κι αλλιώς, καταξιωμένους της ηθοποιούς. Σαφώς και δεν τρέφουμε ελπίδες ότι το «X+Y» θα πάρει ποτέ διανομή στην Ελλάδα, πάντως, αξίζει να την ανακαλύψετε… κάπου.

Το βελγικό ντοκιμαντέρ «Ne Me Quitte Pas», με επίκεντρο δυο περιθωριακούς τύπους, αρχετυπικούς «losers», είναι, σε αντιδιαστολή, αναπάντεχο #win εντυπώσεων, με τους δυο φίλους να θυμίζουν περισσότερο χαρακτήρες από θεατρικά του Μπέκετ παρά αληθινά πρόσωπα που απλώς προσπαθούν να επιβιώσουν, με αόριστο «σχέδιο» να αυτοκτονήσουν κάποια στιγμή κάτω από το «δέντρο της ζωής» (όπως οι ίδιοι το περιγράφουν), το οποίο, όμως, δεν υπάρχει πια, θύμα της τοπικής υλοτομίας! Αληθινό, καθημερινό θέατρο παραλόγου και ένα ντοκιμαντέρ το οποίο αρχικά σε «εξαπατά» με την περίληψή του πως, στα 107 λεπτά διάρκειάς του, δε συμβαίνουν πολλά.

Το «My Old Lady» του Ίσραελ Χόρογουϊτς, βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό του, έχει ως τεράστιο (αλλά ίσως και μοναδικό) ατού το πρωταγωνιστικό του τρίο, Κέβιν Κλάιν, Μάγκι Σμιθ και Κριστίν Σκοτ Τόμας. Η ταινία πλασάρεται εντελώς παραπλανητικά ως κωμωδία, με το χαρακτήρα τού Κλάιν να πηγαίνει στο Παρίσι να πουλήσει ένα διαμέρισμα που κληρονόμησε από τον πατέρα του, για να ανακαλύψει πως σε εκείνο έχει ισόβιο δικαίωμα διαβίωσης η 92χρονη (στην ταινία) Σμιθ, που ζει με την κόρη της (Σκοτ Τόμας). Ωστόσο, κάθε άλλο παρά κωμωδία είναι, με τραυματικά οικογενειακά μυστικά και αποκαλύψεις που θα ζήλευε ακόμα κι ο Τσέχωφ! Στην καλύτερη περίπτωση, και κυρίως χάρη στο εξαιρετικό κωμικό ταλέντο τού Κλάιν, πρόκειται περί δραματικής κομεντί, την οποία δεν μπορείς παρά να συμπαθήσεις.

Ωστόσο, οι δυο μεγάλες πρεμιέρες των τελευταίων ημερών ήταν δυο αληθινές, αυτοβιογραφικές ιστορίες, το «Wild» του Ζαν-Μαρκ Βαλέ («Dallas Buyers Club») και το «Rosewater» του Τζον Στούαρτ.

Το «Wild» βασίζεται στο ομώνυμο best-seller της Σέριλ Στρέιντ, μιας Αμερικανίδας με ταραγμένη προσωπική ζωή που, το 1995, αποφάσισε να κάνει μια πεζοπορία χιλίων μιλίων στην προσπάθειά της να βρει λύτρωση από λάθη και φαντάσματα του παρελθόντος. Το αυτοβιογραφικό βιβλίο έπεσε στα χέρια της Ρις Γουίδερσπουν, η οποία θέλησε να το κάνει ταινία με την ίδια, φυσικά, στο ρόλο της Σέριλ. Η ερμηνεία της είναι, όχι αναπάντεχα, εντυπωσιακή, κυρίως λόγω των εξαιρετικά δύσκολων φυσικών απαιτήσεων, και μια από αυτές που λατρεύουν οι απανταχού επιτροπές βραβείων. Ωστόσο, η μεγάλη έκπληξη εδώ είναι πως το διασκευασμένο σενάριο φέρει την υπογραφή του πολυαγαπημένου Βρετανού συγγραφέα, Νικ Χόρνμπι, ο οποίος διασκευάζει σχεδόν αποκλειστικά μόνο τα δικά του βιβλία.

Το σύνολο είναι αξιόλογο, αν κι έχουμε δει πολύ καλύτερες ταινίες του είδους «φεύγω μόνος / πάω στις ερημιές» (όπως το σκανδαλωδώς υποτιμημένο «Ταξίδι στην Άγρια Φύση» του Σον Πεν) και είναι τελικά οι ερμηνείες τής Γουίδερσπουν και της Λόρα Ντερν, αλλά κυρίως η outsider «βρετανικότητα» του Χόρνμπι, που σώζουν την ταινία από το χαρακτηρισμό «απόλυτη αμερικανιά». Η Γουίδερσπουν ήταν παρούσα στη χθεσινοβραδινή πρεμιέρα, μαζί με το Χόρνμπι και την ίδια τη Σέριλ Στρέιντ (στη φωτό με την πρωταγωνίστρια).

Τέλος, ο παρουσιαστής και κωμικός Τζον Στούαρτ έκανε επίσης την εμφάνισή του στο χθεσινό λονδρέζικο red carpet υπό εντελώς διαφορετικές ιδιότητες, ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος του πολιτικο-πολεμικού δράματος, «Rosewater», βασισμένο στην αυτοβιογραφική μαρτυρία τού reporter Μαζιάρ Μπαχάρι και με τον Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ στο ρόλο τού ίδιου του Μπαχάρι. Ο δημοσιογράφος, ιρανικής καταγωγής αλλά με βάση του το Λονδίνο, επέστρεψε στο Ιράν το 2009 για να καλύψει τις εκλογές, όμως συνελήφθη για προδοσία και κρατήθηκε σε περσική φυλακή για 118 ημέρες.

Η δοκιμασία του προσέλκυσε το ενδιαφέρον τού Στούαρτ, ο οποίος δήλωσε κατά τη χθεσινή πρεμιέρα: «Δεν ήταν κάτι που σχεδίαζα να κάνω, αλλά το βιβλίο του Μαζιάρ ήταν τόσο συναρπαστικό. Και όταν μου ζήτησε να τον βοηθήσω να το κάνει [ταινία], τότε ήταν που έγινε πραγματικότητα». Όσο για το πόσο επίκαιρο είναι το φιλμ, ειδικά τον τελευταίο καιρό, ο Στούαρτ συνέχισε: «Η δημοκρατία κατά κάποιον τρόπο… εκδημοκράτισε την ικανότητα των ανθρώπων να γίνονται μάρτυρες [γεγονότων] και τα [τυραννικά] καθεστώτα προσπαθούν να τα πατάξουν με έναν πολύ καταπιεστικό τρόπο. Έτσι βλέπουμε όχι μόνο δημοσιογράφους, αλλά και bloggers και ακτιβιστές να συλλαμβάνονται σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στο Ιράν». Μετά την πρεμιέρα της ταινίας, ο Στούαρτ συμμετείχε και σε σχετική εκδήλωση / debate.