του Ηλία Φραγκούλη

«Spaceboy, you’re sleepy now…»

Με το remix των Pet Shop Boys για το «Hallo Spaceboy» ξεκινά το «Moonage Daydream» του Μπρετ Μόργκεν, ένα ιδιότυπο ντοκιμαντέρ για το «διαστημικό αγόρι» που «κοιμήθηκε» στις 10 Ιανουαρίου του 2016. Από τα πρώτα λεπτά του φιλμ, ο γνωστός ντοκιμαντερίστας κάνει σαφή τη θέση που παίρνει απέναντι στην ύπαρξη του Ντέιβιντ Μπόουι, συνδυασμό μη γήινου πλάσματος και μεσσιανικής μορφής σταλμένης από το διάστημα για να λατρευτεί από τους κοινούς θνητούς τους οποίους θα προσπαθήσει να λυτρώσει, μέχρι ν’ αντιληφθεί πως ο σκοπός του ήταν (ίσως) μάταιος και πάρει το δρόμο της επιστροφής για τον «τόπο» όπου ανήκε πάντοτε: στ’ αστέρια.

Η πορεία της ταινίας ξεκινά από τη «γέννηση» / ερχομό του Μπόουι στον πλανήτη μας μέσω του (σημαδιακά ανδρόγυνου, «άφυλου» ουσιαστικά) alter ego του Ziggy Stardust, ενός ανθρωπόμορφου «μαγικού αυλού» που χρησιμοποιεί τη μουσική του για να «πλανέψει» τα πλήθη, καταλήγοντας στο τελευταίο album του, το σημειολογικά φορτωμένο σαν επιμνημόσυνη δέηση «Blackstar», ένα κάλεσμα επιστροφής στο «πατρικό» σύμπαν, το οποίο κυκλοφόρησε την ημέρα των 69^ων (γήινων) γενεθλίων του. Λες και τα πάντα ήταν προδιαγεγραμμένα. Σαν μια μορφή προφητείας που εκτελέστηκε, έκανε τον κύκλο της κι «έσβησε».

Το περιεχόμενο του «Moonage Daydream» αποτελείται από μία κοσμογονική έκρηξη εικόνων και ήχων, βγαλμένων από το δημιουργικό σύμπαν του Μπόουι και την επαφή με το κοινό του (εδώ κι αν περιέχονται εκστατικά πλάνα αφοσίωσης των «πιστών» απέναντι στο είδωλό τους). Δηλαδή, ως επί το πλείστον αποσπάσματα από live εμφανίσεις, περιοδείες ανά τον κόσμο (κυριαρχεί το υλικό από την tour των αρχών της δεκαετίας του ’80 με τίτλο «Serious Moonlight») και στιγμιότυπα από music promos του που εξυπηρετούσαν αισθητικά αυτό που είχε στο μυαλό του ο Μόργκεν. Πάνω από όλα αυτά, μοναδικός ομιλητής – αφηγητής του φιλμ είναι ο ίδιος ο Μπόουι, ο οποίος (κυρίως μέσω voice-over και ενίοτε από αποσπάσματα τηλεοπτικών συνεντεύξεων) «εξομολογείται» εν είδει «κληρονομιάς» τη φιλοσοφία του και τις κοσμοθεωρίες του, όπως τις «εκμαίευσε» από το είναι του και τις φίλτραρε διά της συνύπαρξής του με το είδος μας.

Έχει ενδιαφέρον η προτίμηση του Μόργκεν να διατηρήσει κυρίως τη φωνή και το λόγο του Μπόουι σε τούτο το (εγκεκριμένο από την οικογένειά του) ντοκιμαντέρ, «αποκρύπτοντας» σχεδόν το αληθινό πρόσωπο ενός αρκετά σεμνού και μετριόφρονα καλλιτέχνη, που στο μεγαλύτερο μέρος της χαμαιλεοντικής καριέρας του δημιουργούσε περσόνες για να μπορέσει να επικοινωνήσει ή και ν’ αντιμετωπίσει τα πλήθη.

Αν και σχεδόν τηρείται ένας (δισκογραφικά) χρονολογικός ειρμός στην αφήγηση της ταινίας, το «Moonage Daydream» δεν ανήκει στο είδος του μουσικού ντοκιμαντέρ το οποίο αναλύει την καριέρα ενός καλλιτέχνη, ούτε και εστιάζει σε προσωπικά βιώματα και πορεία ζωής. Απλά, ακούει τον Μπόουι. Ακολουθεί τις σκέψεις του. Και τις αφήνει να αιωρούνται… άδοξα, μέσα στο αυτοκαταστροφικό χάος της ανθρωπότητας. Σαν να μας λέει ότι δεν μας άξιζε αυτό το βίωμα με το πιο χαρισματικό και λαμπερό «αστέρι» του σύμπαντος που… έπεσε στη Γη.

«This chaos is killing me
So, bye bye love
Yeah, bye bye love…»