του Άγγελου Μαύρου

Το διαπροσωπικό θέατρο και εκείνο του εξιστορείν – στο, απρόβλεπτο στο σημείο τής αλήθειας, διάνυσμά τους. Κυρίως: οι όψεις και οι προσόψεις της «επικοινωνίας» της επιθυμίας της εγγύτητας. Καθόσο εντυπωσιακή σε τρόπους, ήθη και υφή πολιτογράφησή του στα εδάφη του Ανατέλλοντος Ηλίου, η νέα κινηματογραφική εξορία του παλιότερου διακεκριμένα ενεργού cineaste της Τεχεράνης «φέρνει», όμως, σύνολα σε ημικακέκτυπο. Για το οποίο ως για ένα «αλλιώς» ιψενικό διαγενεακό ρομάντσο, σατόρι στο – ανεπίγνωστο για κάποιον, για άλλον όχι – παίγνιο ρόλων του «Είσαι το Ταίρι Μου», σκιρτάς κυρίως χάρη στις πρότερες φιλμικές εμπειρίες που «προβάλλεις» πάνω του.

Είναι ο μηχανικός (εδώ αυτοκινήτων) και η αντιδιαστολή πρωτεύουσας – επαρχίας του «Ο Άνεμος Θα Μας Πάρει». Το δραματουργικά γενεσιουργό ψέμα του «Close-Up». Τα επί μακρόν οδηγικά, απατηλά de profundis, πρόσωπο-με-πρόσωπο του «Η Γεύση του Κερασιού». Αλλά, κυρίως, το προπέρσινο τοσκανικό «Γνήσιο Αντίγραφο», πρώτη διεθνής «προσποίηση» (ποιος ξέρει αν η γυναίκα επί πωλήσει, η κτητικότητα του αγαπητικού της και η κλου βίας κατακλείδα δε «δείχνουν» αλληγορικά το τσαντόρ στον φαλλοκρατικά ιερό φονταμενταλισμό του Ιράν, της πατρίδας που έδιωξε από τα πλατό της τον auteur) του Κιαροστάμι: το call girl «γνήσιο» αντίγραφο της μακαρίτισσας του πελάτη (με την κομβική σκηνή του πίνακα πιθανή νύξη στο «Δεσμώτης του Ιλίγγου»), αυτός «γνήσιο» αντίγραφο του παππού της.

Η μητροπολιτική Χώρα των Χρυσανθέμων γδυμένη από τα μάτια ενός ξένου (fans της Κόπολα, διαβάζετε;) είναι η άλλη διακριτή γωνιά εδώ. Η μεγαλούπολη της Ιαπωνίας της τυπολογίας (ο «μνηστήρας» θέλει να γνωρίσει την οικογένεια της καλής του), του κρυφτού των μύχιων πόθων (η αυτοκόλλητη φωτοαγγελία της τροτέζας στα χέρια τού εν αρνήσει καλού της), της αλλοτρίωσης (η επισκέπτις από το χωριό γιαγιά, παρά τα μηνύματα στον τηλεφωνητή, αφημένη ξέμπαρκη απ’ την εγγονή της μες στη νύχτα), της αγάπης για τη jazz (ένα standard απ’ τη φωνή της Έλα Φιτζέραλντ ακούγεται δις και τιτλοδοτεί έξυπνα το φιλμ), του συνδρόμου του kawaii (το αισθητικό trend του «γλυκά» αξιολάτρευτου, που η νεαρή burikko – η επιτηδευμένα χαριτωμενούτσικη γυναίκα – υιοθετεί στην επί πληρωμή φυλετική παράστασή της).

Και ίσως διόλου εξ αντανακλάσεως (ναι, δίνει κι εδώ συχνά το παρών αυτό το αγαπημένο στιλιστικό σημαίνον – τέχνασμα του Πέρση, προσέξτε τη σκηνή του νταβατζή), η Ιαπωνία του ύστερου Όζου: στην τονική νηνεμία, τη φυσική εσωροή σκηνών, τα δύο επεισόδια της περίεργης γειτόνισσας, το παραδοσιακό χτες (η γαριδόσουπα που άδικα ο ασπρομάλλης «εραστής» έχει ετοιμάσει για την καλεσμένη του) που παραγκωνίζεται απ’ το εκδυτικισμένο σήμερα (η μαρκίζα των Starbucks περαστική στην, εθιστικού neon διακόσμων, κούρσα του ταξί). Το σχιστομάτικο ensemble είναι το πολύτιμο κιμόνο της ταινίας, ο σχεδόν μόνιμος dp του Κιτάνο καλλιγραφεί τις συνθέσεις πλάνων που εμπεριέχουν ιδιοφυώς πληροφορίες (διακρίνετε τα κάδρα μες στο… κάδρο), το μοντάζ απ’ το γιο του δημιουργού είναι ικεμπάνα όπως και ο, θαυμαστά ψευδαισθητικός στη cellular carte visite του φιλμ, μουλωχτός σχεδιασμός ήχου από το μάστορα του «Ένας Χωρισμός».

Κρίμα που το τι θέλει να πει ο ποιητής (ίσως γιατί ούτε αυτός γνωρίζει πια) ψάχνει την ταυτότητά του διφορούμενα στα οπτικοακουστικά λανθάνοντα άδικα, ενώ τα υπονοούμενα διαλόγων επανορθώνουν μόνο μερικά για τα αντικομπλέ εγώ σιλουετών και ίντριγκας πλαστοπροσωπίας. Στην κορύφωση, ο συνταξιοδοτημένος κοινωνιολόγος (ε, βέβαια – και το alter ego του σκηνοθέτη;) πληρώνει την πατρικότητά του, καθώς η τζαμαρία της εστίας που προστατεύει αυτόν, την protégée και τις φασάντες τους σπάει με πάταγο. Το ίδιο, με λιγότερο, κι αυτή του Κιαροστάμι. Έλα στον παππού. Προειδοποιείσαι, εντούτοις, να φυλάγεσαι. Δεν υπάρχει ευτυχία που να κόβεται στα τρία…