της Βαρβάρας Κοντονή

Σπάνια έχουμε την τύχη (;) να παρακολουθούμε στις ελληνικές αίθουσες περιβαλλοντικά ντοκιμαντέρ οικολογικών ευαισθησιών και μάλιστα ντοκιμαντέρ που έχουν κάνει ηχηρό πέρασμα από παγκόσμια κινηματογραφικά φεστιβάλ (όχι πως αυτό έχει κάποια ουσιαστική σημασία σε σχέση με την αξία τους), αν και συλλογίζομαι έντονα ως προς το ποιοι θα είναι, τελικά, εκείνοι οι οποίοι όντως θα παρακολουθήσουν ένα ντοκιμαντέρ για την θιβετιανή λεοπάρδαλη σ’ ένα σινεμά. Ελπίζω να βγω ψεύτρα, αν και πολύ αμφιβάλλω γι’ αυτό…

Ο Γάλλος φωτογράφος άγριας ζωής Βενσάν Μινιέ και ο φίλος του εξερευνητής και συγγραφέας Σιλβέν Τεσόν ξεκινούν μια επική αναζήτηση της λεοπάρδαλης του χιονιού, στα παγωμένα χώματα και τους κακοτράχαλους βράχους των οροπεδίων του Θιβέτ, εκεί όπου η θερμοκρασία το βράδυ πέφτει κάτω από τους -30 βαθμούς Κελσίου (!) και η μοναδική άλλη παρέα που έχεις, είναι οι ατέρμονες ώρες αναμονής για το φωτογραφικό click της ζωής σου. Όσο οι δύο άνδρες περιμένουν μια «θρυλική» εμφάνιση που μπορεί να μη συμβεί και ποτέ (το πιθανότερο, δηλαδή), παρακολουθούν και… παρακολουθούνται αδιάκοπα από μυριάδες μορφές ζωής, τις οποίες ο Μινιέ αποτυπώνει με θαυμαστό μινιμαλισμό στην κάμερά του, αποκαλύπτοντας συνεχώς διαφορετικές πτυχές του μεγαλείου της Φύσης. Και η αναμονή συνεχίζεται.

Αναμονή και υπομονή. Αυτές είναι οι δύο βασικές αρχές που διέπουν το φυσιολατρικό ντοκιμαντέρ των Αμιγκέ και Μινιέ, ένα ντοκιμαντέρ μόλις 92 λεπτών, αλλά πραγματικά πολύ «μεγαλύτερο», τόσο που οι περισσότεροι μάλλον θα δυσκολευτούν να το παρακολουθήσουν στην αίθουσα μιας πολύβουης, «γρήγορης» πόλης. «Η Λεοπάρδαλη του Χιονιού» θέλει από εσένα να «μπεις» απευθείας στον κόσμο της, ν’ αφήσεις πίσω τις αστικές σου συμβάσεις και υποχρεώσεις, και να γνωρίσεις έναν άλλο σύμπαν, αυτό της άγριας ομορφιάς, των θηρίων και της σιωπηλής προσήλωσης στην κατανόηση αυτού του φυσικού πλαισίου. Δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση. Η αναζήτηση της λεοπάρδαλης είναι μακρά, απαιτεί ψυχραιμία και καθαρό μυαλό, ενίοτε και καθαρή καρδιά, αλλά αυτά είναι κλισέ στα οποία επιστρέφει διαρκώς ο Τεσόν μέσα στο φιλμ, γεγονός που του στερεί μια δυναμική άλλη, μαζί και σεβάσμια υποχρέωση των ανθρώπων / θεατών μπροστά σ’ ένα παρόμοιο θέαμα: εκείνη της σιωπής.

Βεβαίως, επειδή μιλάμε για ταινία μεγάλου μήκους, δεν γίνεται να υπάρχει (μονάχα) σιωπή, όμως το voice-over του Τεσόν, ο οποίος καταγράφει σκέψεις και τσιτάτα από ένα μικρό σημειωματάριο καθ’ όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, καταντά κουραστικό, με κίνδυνο να στερήσει από το φιλμ τη σοβαρότητα ενός «ποιητικού» έργου τεκμηρίωσης, πνευματικού όσο και ρεαλιστικού. Ευτυχώς, εκεί αναλαμβάνει δράση ο Μινιέ και οι αδιανόητης ομορφιάς εικόνες του, ο οποίος ακόμη και στις συζητήσεις του με τον Τεσόν ξεχωρίζει χάρη στην ουσιαστική κατανόηση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο βρίσκεται, γεγονός που έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις (ανά στιγμές) μεγαλόστομες φανφάρες του συνοδοιπόρου του.