του Άγγελου Μαύρου

Κομπανίες που παίρνουν πίσω το πικρό ψωμί που δίνουν στον κοσμάκη μέσω ενοικίου και καταστημάτων σε ghetto. Διακινητές (και Ρωμιοί) multiculti δούλων του ημερομισθίου. Φυλετικές διακρίσεις. Ανύπαρκτες συνθήκες ασφαλείας. Ενώσεις που ξεσηκώνονται για μήνες. Τεντουπόλεις μπρος από μεταλλεία. Γυναίκες που υψώνουν για πρώτη φορά κι αυτές τη φωνή τους. Ελπίδα. Και μετά αντίποινα σε απεργοσπάστες. Και το κράτος να πνίγει στο αίμα ακόμα και παιδιά σ’ έναν πόλεμο 10 ημερών. Και μια δίκη – κοροϊδία. Κυρίως: ένας Έλληνας μέτοικος, κινητήρια δύναμη των κινητοποιήσεων του πόπολου των πιο χθαμαλών βιοπαλαιστών και καταλύτης μεταγενέστερων εξελίξεων για τα όπου γης συντρόφια του, με – πρόωρα κομμένη – ζωή σα μυθιστόρημα. Που κάποιοι ζωντανοί αρνούνται να λησμονήσουν.

Το κακό; Αντί να τα… δεις όλα, και πολλά ακόμα, θα τα ακούσεις. Κι ας είναι μια απ’ τις πιο τραβηχτικές περιπτώσεις που έχει ξεθάψει ελληνικό συνεργείο (με τη δημοσιογράφο Λαμπρινή Θωμά στο control) επί τόπου στην αλλοδαπή, έστω με τη βοήθεια μίας στα 90’s εκδοθείσας βιογραφίας. Κι ας στην εμφυσά τόσο το σχέδιο δράσης τού ξεδιπλώματος του πανό των τότε γεγονότων συνυφασμένων με το CV του Λούη Τίκα και το σκαρίφημα περιόδου & περιγύρου, όσο και η εμπεριστατωμένη, σαφής εκφραστικότητα των μεταδοτικών συνεντευξιαζομένων αντιάσχετης χορείας. Γιατί, δυστυχώς, η Έβδομη Τέχνη κάνει αισθητικά και τεχνικά στάση εργασίας στην – εμφανώς κομμένη από λόρδα παραγωγής, επίσης – εγγραφή του Νίκου Βεντούρα στις καταστάσεις τής doc συντεχνίας με κάτι σαν flipside και συνάμα κλάσμα της δουλειάς της Μαρίας Ηλιού (τα «Σμύρνη: Η Καταστροφή Μιας Κοσμοπολίτικης Πόλης, 1900 – 1922» και «Το Ταξίδι», αντίστοιχα), με γενετικό υλικό απ’ την περσινή «Ταξισυνειδησία».

Όπως και να ‘χει, απ’ τις στοές βγαίνει ένα στέρεο απαθανατισμένων συνδικαλιστικών μεταναστευτικών πεπραγμένων memento ντοκιμαντέρ, με πανταχόθεν καρφιά, ωστόσο. Τον θαμπό ήχο τού λέγε-λέγε, τις εγκάθετες γωνίες λήψης μ’ επιστάτη το μοντάζ ομιλουσών κεφαλών, το «μαύρα μάτια κάναμε να σε δούμε» του αρχειακού υλικού, τα τυπορθογραφικά λάθη υποτίτλων (που εξελίσσονται ραγδαία στην κρυφή μάστιγα της αμόρφωτης και ωχαδερφιστικής εγχώριας κινηματογραφικής κοινότητας, σε όποιο πόστο κι αν βρίσκονται τα μέλη της) και την σε όχι αμελητέο βαθμό εικοτολογία για το ποιόν και τη δραστηριότητα του ανακαλούμενου Ρεθυμνιώτη.

Είναι… άδικο. Επειδή το πριν, κατά τη διάρκεια και μετά του δραματικού διεκδικητικού χρονικού σηκώνεται εκτός από σωστά και πραγματικά γλαφυρά. Θέλουμε να γινόμαστε κοινωνοί τέτοιων ιστοριών γιατί αυτές είναι το GPS μας, κατά πώς λέει κι ένας των καλεσμένων σ’ αυτό το μνημόσυνο του ξενιτεμένου, που από καφετζής και λούστρος αναστήθηκε σε μάρτυρα. Και δεν είναι μόνο ομογενειομανείς, κοινωνιολόγοι, ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες που θα κρέμονται απ’ το στόμα των επαϊόντων λόγω επαγγέλματος (ένας πανεπιστημιακός, ένας συγγραφέας) ή προσωπικού ενδιαφέροντος (ένας μουσικός της folk, μια δισέγγονη απεργού του Λάντλοου). Ενώ σου γνωρίζουν, πιο καίρια από ποτέ, τη θεσμική Αμερική που αφήνει στον τόπο τους β΄ κατηγορίας πολίτες της, τον καπιταλιστικό εκμεταλλευτισμό, τον vintage ρατσισμό, του Έλληνα τον αλτρουισμό, του εργάτη τον σε σημείο αυτοθυσίας ή κτηνωδίας εξεγερμένο για τα δικαιώματά του παλμό. Είναι κρίμα που, εν συγκρίσει μ’ αυτή την άνυδρη HD χοή, η χοή ενός κρασιού στο μνήμα του Τίκα (απ’ τον εγγονό που κατάλαβε μέσω internet από πού βάφτισε ο συναγωνιστής τού Λούη παππούς του τον πατέρα του) γίνεται με πολύ μεγαλύτερη χάρη. Συγγνωστά αλλά αφρόντιστος απ’ τους δικούς μας (της χώρας που αθωώνει Μανωλάδες, δεν ξεχνώ) ο τάφος για το παλληκάρι…