του Ηλία Φραγκούλη

Υπάρχουν ταινίες – ψυχοβγάλτες, με την καλή και την κακή έννοια. Εδώ, ατυχώς, συμβαίνει το δεύτερο. Επί μιάμιση ώρα, πρέπει να υποστείς τα καπρίτσια δύο γυναικείων χαρακτήρων με ψυχώσεις ανυπόφορες, που ενίοτε συνορεύουν και με την τρέλα, χωρίς να ξεκαθαρίζεται (ή και να «αναλύεται») ποτέ από το σενάριο η πραγματική διάσταση της ψυχολογικής τους κατάστασης. Η κατάσταση είναι μονάχα δυσάρεστη για τον θεατή, ο οποίος θα δυσκολευτεί να καταλάβει γιατί του συμβαίνει όλο αυτό το… κακό και η υστερία επί της οθόνης!

Η αμερικανική (κυρίως) κριτική ύμνησε (!) το φιλμ, κάνοντας προφανείς συγκρίσεις με την μπεργκμανική «Persona» ή και την «Αποστροφή» του Πολάνσκι, ενώ ο ίδιος ο δημιουργός του ονομάτισε ως έμπνευση τις «Εσωτερικές Σχέσεις» του Γούντι Άλεν. Προσωπικά, έμεινα σοκαρισμένος από το θράσος αυτών των αναφορών. Ειδικά με το φιλμικό παράδειγμα της ταινίας του Πολάνσκι, μαζί με κάποιους χαρακτηρισμούς ότι ο Άλεξ Ρος Πέρι έχει γυρίσει ένα παρόμοιο σε περιεχόμενο και εντάσεις ψυχολογικό θρίλερ (πολλά θαυμαστικά εδώ!). Ίσως η ψυχανάλυση να έχει μείνει πολύ πίσω ή να έχει εγκαταλειφθεί από τους ανθρώπους στην εποχή μας…

Από την εναρκτήρια σκηνή του χωρισμού, με το eyeliner της Κάθριν (Ελίζαμπεθ Μος) να κατρακυλάει μέσα στα δάκρυα και να μετατρέπει το πρόσωπό της σε αυτό ενός δραματικού… clown, ο σκηνοθέτης μάς δίνει να καταλάβουμε ότι τα close-up θα είναι ανελέητα στο φιλμ, παράλληλα με το βαρύ συναίσθημα. Η κεντρική ηρωίδα παρουσιάζεται ως ένα μανιοκαταθλιπτικό άτομο, μάλλον ασταθές ψυχολογικά, με συχνές εκρήξεις εγωισμού, δίπλα στην καλύτερή της φίλη, Βιρτζίνια (Κάθριν Γουότερστον), με την οποία περισσότερο κοντράρεται παρά τη «χρησιμοποιεί» υποστηρικτικά, ως απάγκιο στα προβλήματα και τις δύσκολες στιγμές της. Παραδόξως, σχεδόν ποτέ δεν αισθανόμαστε να υπάρχει κάποια διάσταση φιλίας μεταξύ τους, με τη μνησικακία να έχει πάντα το πάνω χέρι στους μεταξύ τους διαλόγους. Χαρακτήρες – δορυφόροι, σε παρόντα χρόνο ή και στα flashback από τις περσινές τους διακοπές στο ίδιο σπίτι, εντείνουν τα συναισθήματα του φθόνου ή του μίσους μεταξύ όλων των προσώπων και, σταδιακά, η «Βασίλισσα της Γης» μετατρέπεται σε ένα άνευ λόγου ψυχαναγκαστικό «πείραμα» που δοκιμάζει περισσότερο τις αντοχές τού θεατή, μιας και στο σενάριο τα πάντα είναι δυσλειτουργικά και διαλυμένα.

Η φόρμα της γραφής τού Άλεξ Ρος Πέρι «γλυκοκοιτάζει» το σινεμά και την παράδοση του Όλτμαν ή του Άσμπι, όμως από την ταινία του λείπει το χιούμορ, ένα πλησίασμα ειρωνικό επάνω στους χαρακτήρες των δύο γυναικών, μια «πάλη» με ουσιαστικό αποτέλεσμα ή νικητή, που μπορεί να είχε χάσει τα μυαλά του… από την αρχή ή να κατέληξε σε αυτή την κατάσταση (κάτι που εδώ δεν θα μάθεις ποτέ, εννοείται). Για τον δέκτη του φιλμ, η κόλαση αυτής της «φιλίας», δεν σχετίζεται με τη συμπεριφορά του άλλου και το πόσο βιτριόλι μπορεί να πετάξει προς την όποια πλευρά ώστε να σταθεί στα πόδια του. Για εμάς, από την άλλη πλευρά της οθόνης, η «Βασίλισσα της Γης» είναι μονάχα ένας τόπος που δεν θα θέλαμε να γνωρίσουμε, πουθενά. Ούτε, φυσικά, και να τον φανταστούμε στο σινεμά.