της Βικτωρίας Μιχαήλ

Πονηρός ο βλάχος. Αυτός δεν είναι φυσικά ο Αργύρης Σφουντούρης: επιβιώσας μιας εγχώριας εκατόμβης του έπους του ‘40, ορφανός και απ’ τους δύο γονείς του πλέον, λιλιπούτειος εκούσιος μετανάστης μέσω Ερυθρού Σταυρού στη Ζυρίχη, διαπρεπής επιστήμονας, άνθρωπος της τέχνης και του αγώνα (αντιδικτατορικά κι ουμανιστικά), για δεκαετίες η ρωμέικη Ερινύα των Φριτς όσον αφορά το ζήτημα των οικονομικών επανορθώσεων στα θύματα του πολέμου.

Αλλά, πάμε σαν άλλοτε. Προ μηνών, το υψηλής θεαματικότητας σατιρικό show της κρατικής ZDF «Die Anstalt» τον ξανακάνει μάγκα, επιτρέποντάς του να συστήσει στους ανίδεους απογόνους των τότε κατακτητών τα τραγικά καθέκαστα και να εκθέσει τη χρεία χρηματικών επανορθώσεων στην Ελλάδα από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία για το πολυεγκληματικό τραύμα της Κατοχής. Και προ ημερών, το νέο βιβλίο του, «Πενθώ για τη Γερμανία: Το Παράδειγμα του Διστόμου» απ’ τις εκδόσεις Βεργίνα (έτσι, διαφήμιση δε θέλετε;), κυκλοφορεί με την Πρόεδρο της Βουλής και τον αναπληρωτή ΥΠΕΘΑ να χαιρετίζουν κατά την επίσημη παρουσίασή του κυριακάτικα και την εκδήλωση να παρουσιάζεται μαγνητοσκοπημένη μιάμιση μέρα ύστερα επί δίωρο σ’ ένα κανάλι (των 300), τα σκουριασμένα αντανακλαστικά τού οποίου του επιτρέπουν συχνότατα να ενημερώνει για το εν πολλοίς κονσερβαρισμένο πρόγραμμα καθεκάστης μόλις την προηγούμενη.

Σήμερα, η εταιρεία εκμετάλλευσης ενός προ εννέα ετών doc με θέμα τον άνδρα και τα γεγονότα το κατεβάζει από το ράφι και το στέλνει στην πρώτη γραμμή των θερινών με notam επανέκδοσης (και γιατί όχι; Εδώ βαφτίζουν τέτοιες ακόμη και DVD φορτωμένα σε σκληρό δίσκο!), προς συστράτευση στο δίκαιο εθνικό αίτημα («να πληρώσουν για ό,τι έκαναν») των «ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά πιάνεται» ραγιάδων του Μνημονίου. Και κάπως έτσι, στον τοίχο στήνονται επίσης το «ο κόσμος πρέπει να μάθει» και το «τώρα που γυρίζει» – και όλα μαζί, σαν άλλη τρόικα, μαυρίζουν το raison d’être του ταρατατζούμ αυτής της – εμπορικής, υπενθυμίζω – κινηματογραφικής επανεξόδου. Yavohl…

Θέλεις να τ’ ακούσεις και για το φιλμ, mein herr; Ξέρει πώς πάει ο… σκοπός ο Ελβετός Στέφαν Χάουπτ – αλλά όχι ότι σε παρασύρει ως θεατή στον ολέθριου ιωβηλαίου πλέον (η αποφράς ημέρα για τον 4χρονο τότε Σφουντούρη και για το Δίστομο ήταν η 10η Ιουνίου του ‘44) Δευτέρου Παγκοσμίου και μεταπολεμικής οδύσσειας αναψηλαφητικό memento ανδριάντα ομογενειακών επιτευγμάτων, περί ηθικοοικονομικών αποζημιώσεων ακτιβιστικών κοπανημάτων, και σημαδευτικών ενδιάμεσων βιωμάτων. Το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού κι εμείς λέμε «ναι» στο αγαπησιάρικο ιντερλούδιο με την αδελφή στην κλινική, στο ιθαγενές πολιτικό και νηφάλιο πατριδογνωσιακό επεξηγηματικό κομμάτι, και στη διασπορά έντασης κατά το ξεφύλλισμα τού mein campf τού ανθρώπου – σημαίας τής δια της δικαστικής οδού αποκατάστασης για τη γενοκτονία στη γενέτειρά του από τη Βέρμαχτ.

Δυστυχώς (κι αυτό προϊόντος του χρόνου που μεσολάβησε από το πρώτο release της ταινίας δείχνει ακόμη περισσότερο), έμειναν στα ξένα πιο πολύ απ’ ότι έπρεπε η φορμαλιστικά μη ζωτική σύνολη παλιννόστηση αρχειακού και σύγχρονου οπτικοακουστικού υλικού, το αναγεννησιακού (ο Σφουντούρης υπήρξε αστροφυσικός, λογοτέχνης, μεταφραστής, εκδότης, μαχητής κατά της Επταετίας, καθηγητής γυμνασίου και χρόνια εθελοντής στον Τρίτο Κόσμο) αρσενικού εμιγκρέ πορτρέτο που διαβάζεται ως όχι ένα άλλο μα ως άλλο ένα CV σε μορφή τεκμηρίωσης στη σελιλόζη, και μια κάποια ολιγοψυχία στην ύστερη ρυθμολογία. Α, ναι, θα δεις και τον Μίκη Θεοδωράκη να ανακαλεί και να τοποθετείται. Συνελόντι ειπείν, ας… λαλήσουν οπωσδήποτε ψυχούλες, πρόσφυγες κι ευθυνόφοβοι βασικά εκ νέου (δηλαδή τι νέου, η παλιά εκδοχή της ταινίας είναι) Ένα Τραγούδι Για τον Αργύρη. Οι ρέστοι, μη βγείτε στους δρόμους επειδή κερνάει ούζα η Επιτροπή Διεκδίκησης Οφειλών από τη Μέρκελ ξεροσφύρι…