της Βαρβάρας Κοντονή

Μεγάλου μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο για τον Πολωνό Πάβελ Μασλόνα, το «Κρίση Πανικού» είναι ένα φιλμ που ακολουθεί την επιτυχημένη συνταγή των – κατά κύριο λόγο – χολιγουντιανών ανθολογιών που θέλουν διαφορετικές ιστορίες να μπλέκονται (ή και όχι) μεταξύ τους με αφετηρία κάποια κεντρική θεματική, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην εν λόγω περίπτωση, με την κρίση πανικού να αποτελεί την κοινή συνισταμένη των κεντρικών χαρακτήρων. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σπονδυλωτό φιλμ που επεξεργάζεται κάτω από διαφορετικές ιστορίες και συνθήκες την ιδέα της κρίσης. Όχι τόσο σαν κρίση πανικού, αλλά περισσότερο σαν σοβαρή περίπτωση νευρικού κλονισμού, δεδομένης της… θανατηφόρας έκβασης ορισμένων εκ των αυτόνομων επεισοδίων που παρατίθενται εδώ, με όχι και με τόσο μεγάλη επιτυχία η αλήθεια είναι, απόρροια του ολοκληρωτικά flat αποτελέσματος που παραδίδουν οι τέσσερις (!) σεναριογράφοι της ταινίας. Και να πούμε ότι δεν το περιμέναμε με τόσους μαζεμένους;

Ένας νεαρός τσακώνεται με τη μητέρα του επειδή εκείνη μαζεύει στο σπίτι όποιο αδέσποτο βρεθεί στον δρόμο της. Μια γυναίκα θα συναντήσει για δείπνο τον πρώην της, δίχως να φαντάζεται την απρόσμενη έκβαση της βραδιάς. Ένα ζευγάρι θ’ αλλάξει θέσεις στο αεροπλάνο, καταλήγοντας δίπλα σε έναν επιβάτη βγαλμένο θαρρείς από κάποια εξωστρεφή κόλαση. Ένα cam girl θα βρεθεί προ εκπλήξεως όταν κάτι παλιές φίλες την επισκεφθούν χωρίς φυσικά να γνωρίζουν με τι ασχολείται πια. Μια νύφη σε προχωρημένη εγκυμοσύνη περνάει όλο της το βράδυ έχοντας χάσει τον γαμπρό κι ένας έφηβος κάνει για πρώτη φορά στριφτό με τους φίλους του. Κοινός παρονομαστής όλων, μια ξεγυρισμένη κρίση πανικού που καραδοκεί στη γωνία.

Η (κατά κάποιον τρόπο) πολωνική εκδοχή του αργεντίνικου «Ιστορίες για Αγρίους» του Νταμιάν Σιφρόν αποδεικνύεται πολύ κατώτερη των προσδοκιών, αν δηλαδή υποθέσουμε πως κάποιος έχει συγκεκριμένες προσδοκίες από τούτη την ταινία, δεδομένης της σκηνοθετικής και υποθεσιακής ομοιότητάς της με την κατάμαυρη κωμωδία του 2014. Εδώ οι ιστορίες ούτε τόσο επεισοδιακές είναι, ούτε και διαθέτουν το φλογερό ταμπεραμέντο των Αργεντίνων ηθοποιών / χαρακτήρων, οι οποίοι (κακά τα ψέματα) αγαπήθηκαν ιδιαιτέρως από το ελληνικό κοινό εξαιτίας των πολλών κοινωνικών συγγενειών που μοιάζουν να μοιράζονται οι δύο λαοί. Στην περίπτωση του Μασλόνα, το φιλμ του μοιάζει να προσεγγίζει πολύ πιο επιφανειακά τον σεναριακό πυρήνα που θέλει όλους του τους ήρωες να βιώνουν ακραίες καταστάσεις, πολύ απλά γιατί οι συγκεκριμένες καταστάσεις δεν φαίνονται, τελικά, και τόσο ακραίες. Η ταινία χαρακτηρίζεται από μία υπερπροσπάθεια να φανεί cool και σκηνοθετικά πρωτότυπη λόγω μιας συγκεκριμένης αφηγηματικής επιλογής από τον σκηνοθέτη, εντούτοις καταλήγει να θυσιάζει σε μεγάλο βαθμό την ευρηματικότητα των καταστάσεων, γεγονός που γίνεται σταδιακά αντιληπτό όταν οι επιμέρους υποθέσεις αρχίζουν να κάνουν κοιλιά, μόνο για να φτάσουμε στο αψυχολόγητο και μπερδεμένο τέλος που κλείνει όπως-όπως το φιλμ, αφήνοντας πολλά ερωτηματικά αναφορικά με το… γιατί είδαμε ό,τι είδαμε.

Σίγουρα όχι στα θετικά είναι και τα διαφορετικών ταχυτήτων επεισόδια, που κυμαίνονται από συμπαθητικά (στην καλύτερη) μέχρι εντελώς αδιάφορα (σε σημείο που, προσωπικά, έστυβα το μυαλό μου προκειμένου να θυμηθώ ποιες ιστορίες έχουν ξεμείνει ανολοκλήρωτες λίγο πριν από το τέλος). Ενδεχομένως το πιο επιτυχημένο concept να είναι αυτό με το ζευγάρι στο αεροπλάνο (να θυμηθούμε πως ανάλογο… αεροπλανικό story υπάρχει και στην ταινία του Σιφρόν), αλλά και πάλι δεν αρκεί προκειμένου να σώσει την κατάσταση μιας ταινίας σε ελεύθερη πτώση. Εναλλακτικά, ίσως θα ήταν προτιμότερο αν οι τέσσερις σεναριογράφοι επικεντρώνονταν σε λιγότερες αλλά πιο εμπλουτισμένες ιστορίες και με πιο ξεκάθαρες βλέψεις για το πώς αυτές καταλήγουν να μπλέκονται μεταξύ τους. Μπορεί η «Κρίση Πανικού» να είναι ένα φιλμ που εκ πρώτης όψεως υπόσχεται κοφτερό χιούμορ και ανελέητη σάτιρα (η εναρκτήρια σκηνή αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα), αλλά γρήγορα οι όποιες βλέψεις σου καταποντίζονται, όταν συνειδητοποιείς πως οι διαφορετικές υποθέσεις (παρα)είναι σχηματικές και αφηρημένες, προκειμένου να στηρίξουν αποτελεσματικά τον σεναριακό κορμό της ταινίας.