FreeCinema

Follow us

«ORPHAN BLACK». ΤΑ ΑΜΕΤΡΗΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΑΣΛΑΝΙ.


Τι είναι το «Orphan Black» και ποια είναι η Τατιάνα Μασλάνι; Μια διαφορετική από τις άλλες, γενναία και αυθάδης σειρά επιστημονική φαντασίας η μεν, με… όλα τα λεφτά, «πολυμορφική» πρωταγωνίστρια τη δε, που «παίζει» να είναι η πιο φωτισμένη ηθοποιός της γενιάς της και η πρώτη (αντ)άξια διάδοχος της Μέριλ Στριπ. Προλαβαίνεις ακόμα να τις ανακαλύψεις αμφότερες, προτού αρχίσει σύσσωμος ο πλανήτης των εικόνων να (παρα)μιλάει γι’ αυτές.

Πριν από μερικές μέρες ολοκλήρωσε και τον 2ο κύκλο της αυτή η δια χειρός (σεναριογράφου) Γκρέαμ Μάνσον και (σκηνοθέτη) Τζον Φόσετ, πρωτότυπη σειρά του BBC America και του καναδικού Space, που έχει αποκτήσει (και συνεχίζει να αποκτά, με ιλιγγιώδη ρυθμό) φανατικούς οπαδούς, διαστάσεις cult φαινομένου, υψηλότατες θέσεις στις σελίδες των κριτικών, όλο και πιο σημαντικές διακρίσεις και βραβεία. Τα περισσότερα από τα τελευταία (υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα, Satellite και People’s Choice Awards, καθώς και κερδισμένα Critics Choice Television, Gemini – Canadian Screen καιTelevision Critics Association Awards) για την ασύλληπτης ευστοχίας, πρέπει-να-δεις-για-να-πιστέψεις 29χρονη πρωταγωνίστριά του.

Orphan Black 1

Γιατί η Τατιάνα κάνει απτό, πραγματικό, το αδύνατο όνειρο κάθε ηθοποιού: με ελάχιστες, ασήμαντες, επιδερμικές, διαφοροποιήσεις στην όψη της (στο make-up, στα μαλλιά και στο styling), δίνει υπόσταση σε 5 τόσο ίδιες στην επιφάνεια και όμως τόσο διαφορετικές στον πυρήνα τους γυναίκες / πρωταγωνίστριες, καθώς και σε – τουλάχιστον – μια χούφτα ακόμα περαστικές δευτεραγωνίστριες. Η επαναστάτρια, αναρχική, δεξιοτέχνις της επιβίωσης Σάρα, που επιστρέφει «σπίτι», επιτέλους καθαρή, στη θετή μητέρα και τον ανδρόγυνο αδελφό της, για να διεκδικήσει την επιμέλεια της κόρης της, Κίρα, είναι εσωστρεφής, επιφυλακτική, δύσπιστη και… μανούλα στο να εξαφανίζεται από προσώπου γης, έχει ανάκατα, μακριά μαλλιά, φορά σκούρα ρούχα, είναι ατημέλητη, «χύμα», και μιλά με χαρακτηριστική, βρετανική προφορά. Η Άλισον, που αποτελεί υπόδειγμα soccer mom της αμερικανικής suburbia (και το αδιαμφισβήτητο comic relief της σειράς), είναι πάντα, δεόντως casual chic, με ούτε τρίχα να ξεφεύγει από τις… καλογυαλισμένες αλογοουρά και φράντζα της, είτε φορά τα καλά, είτε τις πιτζάμες, είτε τα αγαπημένα της αθλητικά – αλλά ταυτόχρονα κρυψίνους, μυστικοπαθής και επιρρεπής στον εθισμό στο αλκοόλ, στα χάπια, αλλά και στα εύκολα, βιαστικά συμπεράσματα, ενώ παράλληλα προκύπτει (αδυσώπητο) αστέρι στην αυτοάμυνα, ικανότατη και στο να ρίχνει ξύλο (πάντα, όμως, με την ξεκαρδιστική μη μου άπτου «χάρη» της), και στην οπλοκατοχή και οπλοχρησία!

Orphan Black 7

Η bisexual Κοσίμα, που αναδεικνύεται σε ανερχόμενο αστέρι της επιστημονικής κοινότητας της ερευνητικής εξελικτικής βιολογίας, ενώ ταυτόχρονα παλεύει με πιθανώς θανατηφόρα ασθένεια, με τα rasta μαλλιά, το έντονο eyeliner στα μάτια που παραπέμπει σε Αιγύπτιες βασίλισσες / θεές, τα piercings και τα κουδουνιστά μπιχλιμπίδια, είναι η έξω καρδιά / ανοιχτό βιβλίο / μόνο αγάπη / ήρεμη δύναμη μετα-χίπισσα, που μιλά «ζωγραφίζοντας» ταυτόχρονα, έντονες εικόνες με τα αεικίνητα χέρια της. Η Χελένα, που έχει υπάρξει θύμα συστηματικής, σωματικής και ψυχολογικής κακοποίησης από φανατισμένη, αλλοπρόσαλλη αίρεση, είναι η αυταχαρακωμένη, αιθέρια και όμως οδυνηρά απροσπέραστη, αδάμαστη δολοφόνος, που τα λέει και τα κάνει όλα άνευ φίλτρου, αλογόκριτη, όπως της κατέβει και όπως αισθάνεται, με το αχαλίνωτο, σγουρό, βαμμένο άσπρο μαλλί, τη βαριά ουκρανική προφορά και την ίσως λυτρωτική, πηγαία και αμόλυντη επιθυμία της να αποκτήσει τη δική της οικογένεια. Η Ρέιτσελ, τέλος, μεγαλοστέλεχος του επιβλητικού Ινστιτούτου Dyad, που κατασκοπεύει και κατατρύχει ανηλεώς όλες τις παραπάνω, φαντάζει ως ο ιδανικός ορισμός τής business woman, με την αψεγάδιαστη, ατσαλάκωτα κοστουμαρισμένη εμφάνιση, και το άψογο, στιλπνό, μοντέρνο διαμέρισμα, αμφότερα (εμφάνιση και διαμέρισμα) ακριβοθώρητα και βγαλμένα αυτούσια, θαρρείς, από illustration editorial περιοδικού «υψηλής κουλτούρας», που δεν έχει χρόνο για προσωπική ζωή και εκτονώνει τις kinky σεξουαλικές επιθυμίες της με τον εκάστοτε σωματοφύλακα / ελεγκτή / υπάλληλο / δουλικό της, είναι το ύπουλο, αδίστακτο, σιγανό ποτάμι – μαέστρος τής πλάνης και της τέχνης τού να κρύβεσαι σε κοινή θέα.

Orphan Black 2

Όλες τους είναι ορφανές. Όλες τους, επίσης, πλην της Σάρα και ίσως της Χελένα, είναι στείρες. Και κάποια στιγμή, μοιραία, συναντιούνται, καθώς η Σάρα, αφού γίνεται άθελά της μάρτυρας της αυτοκτονίας μιας φτυστής της, σα δίδυμης αδελφής της, αστυνομικού, αρχίζει να ξετυλίγει το κουβάρι του μυστηρίου τής καταγωγής και της ύπαρξής της. Για να ανακαλύψει πως όλες τους (και άλλες, ακόμα περισσότερες) είναι κλώνοι: αποτέλεσμα ενός φιλόδοξου σχεδίου όχι μόνο του Dyad, αλλά και της μητρικής τού τελευταίου, σκιώδους, πανίσχυρης ομάδας των Neolutionists, που θέλουν να πάρουν τον έλεγχο και την εξέλιξη όλης της ανθρωπότητας στα χέρια τους.

Orphan Black 3

Το πρώτο πράγμα που συνταράσσει και καθηλώνει στο «Orphan Black», που σε αφήνει με μάτια και στόμα ορθάνοιχτα και την ικανότητα του λόγου – προσωρινά έστω – χαμένη, είναι σαφώς η αδιανόητη ερμηνευτική ευελιξία και δυνατότητα ουσιαστικής, ολοκληρωτικής, αστείρευτου (έως τώρα) εύρους κι όμως αδιόρατης μεταμόρφωσης της Μασλάνι. Το να γνωρίζεις και να βλέπεις πως πρόκειται για την ίδια ηθοποιό, κι όμως να πείθεσαι, να πιστεύεις, να κατανοείς, να αισθάνεσαι μέχρι το μεδούλι σου και να συμπάσχεις με 5 (βασικά, 10, 15 περιστασιακά) διαφορετικά και ξεχωριστά όντα, το καθένα με τη δική του, χαρακτηριστική ιδιοσυγκρασία, τις δικές του ιδιαιτερότητες / σήματα κατατεθέντα του, σε κίνητρα, συμπεριφορά, γλώσσα σώματος, εκφοράς λόγου, εκφράσεις ή τικ, είναι μια πραγματικά πρωτόγνωρη, αποκαλυπτική εμπειρία. Και σε αυτή τη νεαρή ηθοποιό από τον Καναδά, με την – προφανώς – παλιά ψυχή, το γάργαρο ταλέντο και τη multiculti καταγωγή από Ουκρανία, Πολωνία, Γερμανία, Αυστρία και Ρουμανία αξίζει τέτοιος θαυμασμός και σεβασμός, που είναι αδύνατο να χωρέσει σε συγχαρητήρια, φήμη, διακρίσεις, βραβεία ή δόξα. Γιατί η Τατιάνα Μασλάνι στο «Orphan Black» είναι απλά ανεκτίμητη.

Orphan Black 4

Γεγονός που ίσως σε δυσκολέψει να αναζητήσεις και να αναγνωρίσεις και τις υπόλοιπες, σημαντικές αρετές αυτής της σειράς, που τρέχει με τα χίλια, συναρπαστικά ορμητικά, στον 1ο κύκλο της, και μόνο λίγο στα μισά του 2ου χωλαίνει, καθώς οι αιρετικοί Proletheans επαναστοιχειώνουν δριμύτεροι τη Χελένα, προτού το αναπάντεχο, απολαυστικό κρεσέντο των – γεμάτων απαντήσεις, αλλά και νέες ερωτήσεις, φρέσκες ιδέες και πολλές υποσχέσεις για το μέλλον – τελευταίων του επεισοδίων σε αφήσει, ξανά μανά – με το συμπάθιο – μαλάκα. Όταν ξεπεράσεις το σοκ και το δέος και επανέλθεις στα συγκαλά σου, ίσως σκεφτείς και εκτιμήσεις πολλά, επιπλέον της Μασλάνι.

Orphan Black 6

Το πώς πουθενά στους διαλόγους ή στις εικόνες δε δηλώνεται ξεκάθαρα σε ποια πόλη ή χώρα εξελίσσεται κάθε κομμάτι της ιστορίας, έτσι ώστε να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε οποιαδήποτε απρόσωπη, αλλοτριωμένη μεγαλούπολη, παραπλανητικά ειρηνικό, προάστειο – άνδρο της υποκρισίας, ή ξεχασμένη, παρατημένη και… μεσαιωνική ακόμη επαρχία οποιασδήποτε «πολιτισμένης» χώρας του Δυτικού κόσμου. Ή το πόσο ατρόμητα αμφίσημος ανάμεσα τόσο στο καλό και το κακό (ακόμα και η Κοσίμα υποκύπτει σε αμφιλεγόμενης ηθικής αίτημα, όταν ζητά επικίνδυνη πρόσβαση στον μυελό των οστών τής Κίρα) όσο και στα φύλα (από τον κατά τη Χελένα, «αδελφό – αδελφή» Φίλιξ του μεθυστικού Τζόρνταν Κάβαρις, την αυτή τη στιγμή ερωτευμένη με γυναίκα, αμφισεξουαλική Κοσίμα και την Άλισον που αφήνει το σύζυγο Ντόνι να φάει τη σκόνη της ως «κολώνα» του σπιτιού, μέχρι τον πρώτο, transexual κλώνο, που μας συστήθηκε, άφοβα, τελευταία) είναι καθένας από τους επίμονα, αφοπλιστικά συμπαθείς ήρωες. Για να αντιπαραβληθεί έτσι η εγκλωβισμένη σε καθώς πρέπει, ανταγωνιστικές ταμπέλες, αφορισμούς, καλούπια και τάξεις, «φυσιολογική», τακτοποιημένη ανθρώπινη πραγματικότητα, με μια πιο βρώμικη, αφτιασίδωτη, σημαδεμένη, ένοχη, πανσεξουαλική, αλλά και πιο αυθεντική, ανυπόκριτη, σωτήρια ανεκτική, συναγωνιστική, πολυμορφική (ακόμα και αν προέρχεται από ένα, το ίδιο και απαράλλακτο καλούπι) και δη ελπιδοφόρα εκδοχή της.

Orphan Black 8

Ή ακόμα, πώς το χιούμορ (πανταχού παρόν στην ιστορία της Άλισον και πιο μαύρο, φευγαλέα, υπόκωφα εμβόλιμο σε εκείνη της Χελένα) καυτηριάζει αφενός τον αποπνικτικό, χαζοχαρούμενο φαρισαϊσμό τής suburbia και αφετέρου το απάνθρωπο μένος με το οποίο οι οργανωμένες θρησκείες υποβίβασαν, κακομεταχειρίστηκαν, εξαθλίωσαν και σκλάβωσαν τη γυναίκα. Ή, τέλος, το πώς κόντρα στις εξ αίματος συγγένειες, τους κοινωνικούς και θρησκευτικούς θεσμούς, αληθινή οικογένεια δεν είναι αυτή που σε γέννησε ή αυτή που παντρεύτηκες, αλλά αυτή που εσύ επιλέγεις. Πάντα και μόνο.

Orphan Black 9