του Ηλία Φραγκούλη

Πρόκειται για τη δεύτερη απόπειρα (μετά τη «Lara» του Γιαν-Όλε Γκέρστερ) της εταιρείας StraDa, να διανέμει κινηματογραφικό τίτλο που δεν πρόλαβε να περάσει από τις αίθουσες, μέσω της νέας υπηρεσίας του e-Cinema που προσφέρει από την iPLATFORMA της. Επιπλέον ιδιαιτερότητα της πρότασης της εταιρείας, η (υπο)στήριξη συνεργαζόμενων σινεμά που εμφανίζονται σαν να παίζουν αυτές τις νέες ταινίες. Η χρέωση για την «ενοικίαση» του φιλμ είναι 4,95 ευρώ και ο θεατής / αγοραστής του virtual e-ticket θα μπορεί να το παρακολουθήσει εντός ενός time frame 48 ωρών. Η πλατφόρμα της εταιρείας έχει εμπλουτιστεί και με library art-house τίτλους που μπορεί να δει κανείς από το σπίτι (με τιμή «ενοικίασης» γύρω στα 2 ευρώ – για την περίοδο μιας εβδομάδας – αλλά και δυνατότητα αγοράς για μόνιμο streaming viewing ή και download του ψηφιακού αρχείου).

Το «Ταξίδι της Φάλαινας», κινηματογραφικό ντεμπούτο για τον Ρώσο Φίλιπ Γιούριεφ, πήρε κάμποσα χρόνια για να γυριστεί στη μονίμως παγωμένη τούνδρα της βόρειας Ρωσίας, κυρίως με ερασιτέχνες «ηθοποιούς», έχοντας στο background της σεναριακής δράσης ένα φτωχικό χωριό φαλαινοθήρων. Ο 15χρονος Λέσκα αισθάνεται αιχμάλωτος στον τόπο του και αναζητά φυγή μέσω του διαδικτύου, εκεί όπου θα «γνωρίσει» την HollySweet999, ένα cam girl που εμφανίζεται ζωντανά σ’ ένα porn site και διαθέτει το κορμί του για cybersex σε όποιον είναι διατεθειμένος να χρεωθεί το private «show». Ο Λέσκα δεν γνωρίζει αγγλικά, ούτε και είναι σίγουρος για το αν η HollySweet999 μπορεί να τον βλέπει ή να τον ακούει (ναι, είναι τόσο άβγαλτος και αφελής!) από την… άλλη πλευρά του κόσμου, το Ντιτρόιτ των Ηνωμένων Πολιτειών. Φυσικά και θα την ερωτευθεί και θα κάνει όνειρα για μια αληθινή οδύσσεια που ελπίζει να τον οδηγήσει στην «ουτοπική» Αλάσκα, κάτι που αρκετοί συμπατριώτες του έχουν επιχειρήσει παράνομα με βάρκες ή πλοιάρια, όχι πάντοτε με το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

Ο Γιούριεφ επιλέγει ένα αρκετά τίμιο στιλ αφήγησης που ταυτίζεται ρεαλιστικά με το στοιχείο της φύσης και τα πρόσωπα των ηρώων του, ακολουθώντας (δυστυχώς) το «μοδάτο» format του 4:3 για τα κάδρα του. Υπάρχουν εμβόλιμες σεκάνς κυνηγιού φαλαινών που αποδίδονται με ντοκιμαντερίστικο ύφος (και ενδεχομένως να σοκάρουν ή να ενοχλήσουν μερίδα θεατών με ισχυρά φιλοζωικά αισθήματα…) και προσθέτουν μία ανεπιτήδευτη αλήθεια στο έργο, μαζί με την αυθεντικότητα των ερμηνειών από τους ερασιτέχνες του καστ. Η διεύθυνση φωτογραφίας των Μιχαΐλ Κούρσεβιτς και Γιάκοβ Μιρόνιτσεφ αποτελεί ένα από τα ισχυρά ατού του φιλμ, το οποίο αισθητικά φλερτάρει με την καλογυαλισμένη αισθητική της διαφήμισης, κάτι που ναι μεν προσφέρει ωραία πλάνα, αλλά και «κλωτσάει» με το συνολικό ύφος του φιλμ.

Ενώ, λοιπόν, στην όψη τούτο το «Ταξίδι» κάπου κολακεύει τον θεατή, ο σκελετός του σεναρίου του είναι αρκετά ισχνός για να υποστηρίξει κάτι παραπάνω από την ομορφιά των εικόνων του Γιούριεφ. Ο Λέσκα δεν έχει τη βαρύτητα ενός καλογραμμένου χαρακτήρα, είναι τόσο αθώος και… σχεδόν ασήμαντος, όπως το παιδί που τον υποδύεται, και στο βλέμμα του κυριαρχεί κάτι το αδούλευτο, μοιραία. Η ερωτική ιστορία φαντάζει ανύπαρκτη και δεν πυροδοτεί κάποια εξέλιξη (αφού ποτέ δεν υφίσταται το παραμικρό ίχνος επικοινωνίας μεταξύ του αγοριού και της HollySweet999), η καθημερινότητα στο χωριό περιορίζεται στη σχέση του Λέσκα με τον μοναδικό του φίλο και τον παππού του που κάθε μέρα νομίζει πως θα πεθάνει, και η απουσία στοιχειωδών υποπλοκών γίνεται αισθητή σχετικά νωρίς.

Η απόφαση που θα πάρει το αγόρι είναι αρκετά προβλέψιμη, όμως, ούτε από εκείνο το σημείο κι έπειτα ο Γιούριεφ (επίσης σεναριογράφος της ταινίας) δείχνει ικανός να στήσει μία πιο στέρεα ιστορία ή να χτίσει καλύτερα το σασπένς γύρω από την τύχη του Λέσκα. Ενίοτε, μία λανθάνουσα διάθεση offbeat χιούμορ σου κλείνει το μάτι και τα τοπία δίνουν μία άξια λόγου προοπτική σ’ αυτό που παρακολουθείς. Τι είναι, όμως αυτό που παρακολουθείς, τελικά; Ένα «coming of age» μικρού βεληνεκούς δράμα με ενδιαφέροντα εθνογραφικά στοιχεία που «σερβίρονται» δίχως πρωτοτυπία στο πλαίσιο του φεστιβαλικού και «art-house» σινεμά. Όσο για τον πρωτάρη Γιούριεφ, σίγουρα δεν δείχνει να έχει σαφή προσανατολισμό σε σχέση με το τι έχει να προτείνει στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Αν όχι και μέσα στην καρδιά του Λέσκα…