της Κατερίνας Ανδρεάκου

Προσωπικά μιλώντας, το «Mistress America» είναι η πιο αγαπημένη μου του Φεστιβάλ ως τώρα. Και, γνωρίζοντας τους… «κινδύνους» τέτοιου σχολίου, τολμώ να πω πως τη διασκέδασα, τόσο ως χιούμορ όσο και ως γενικότερο σύνολο, περισσότερο και από την προηγούμενη συνεργασία του Μπάουμπακ με τη συν-σεναριογράφο και πρωταγωνίστριά του, Γκρέτα Γκέργουιγκ, το λατρεμένο προπέρσινο «Frances Ha». Έτσι, όταν οι δυο τους, παρέα με τη νεαρή συμπρωταγωνίστρια της ταινίας, Λόλα Κερκ, σηκώθηκαν να μας μιλήσουν, η ερώτηση που ακούστηκε δυνατά από κάποιον στην αίθουσα (προς τον Μπάουμπακ) «Γιατί είσαι τόσο γαμάτος;» (!), πιστευώ πως αντιπροσώπευσε τα αισθήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας της αίθουσας.

Η ταινία, όπως και το soundtrack της, διαχέεται από μια αίσθηση νεοϋορκέζικων φιλμ των 80’s, και ο Μπάουμπακ εξηγεί: «Στη δεκαετία του ‘80 είχες αυτό το κινηματογραφικό υπο-είδος του yuppie που μετακινείται από το προστατευμένο, ασφαλές περιβάλλον του σε έναν νέο κόσμο. Παραδείγματα σαν το ‘Άγριο Θηλυκό’, το ‘Μετά τα Μεσάνυχτα’ ή το ‘Ο Ατσίδας του Μπρόντγουεϊ’, είναι ταινίες που αγαπώ και στις οποίες συχνά αλλάζει ο τόνος τους, και αυτό θέλαμε να εξερευνήσουμε κι εμείς.»

Όσο για την Γκρέτα Γκέργουιγκ, στην πραγματικότητα είναι σχεδόν ακριβώς όπως και η ομώνυμη ηρωίδα της στο «Frances Ha» – απολαυστικά γκαφατζού (το μικρόφωνο την ξεκούφανε και το πέταξε κάτω με ένα «Oh, my God!», γελώντας αμήχανα), αφοπλιστικά χαμογελαστή και απρόσμενα (σόρι Γκρέτα) εύγλωττη στις απαντήσεις της. «Δουλεύαμε (με τον Νόα) πάνω σε ένα άλλο σενάριο όταν ο χαρακτήρας της Μπρουκ (που υποδύεται εδώ)… πετάχτηκε, και η ιδέα ήταν για μια κοπέλα που ζει μέσα στην Times Square! (γέλια)». Όσο για την αδελφική σχέση που συνάπτει η 30άρα Μπρουκ με τη 18χρονη Τρέισι (Κερκ), η Γκέργουιγκ προσθέτει: «Προσωπικά, πάντα με ενδιέφερε ο τρόπος που γυναίκες αγαπούν η μια την άλλη και το πώς μια 18χρονη μπορεί να θαυμάζει μια μεγαλύτερή της και να ξέρει αρχικά υποσυνείδητα πως δεν είναι τέλεια, αλλά πως η αγάπη σε τυφλώνει απέναντι στις όποιες ατέλειες.»

Στη δική μου ερώτηση προς τον Μπάουμπακ, για τους δεσμούς που τυχόν έχει με το Sundance, εκείνος απαντά: «Ήμουν εδώ άλλη μια φορά, με το ‘Δεσμοί Διαζυγίου’, 10 χρόνια πριν, και ήταν μια από αυτές τις σπουδαίες εμπειρίες. Ξεκίνησα να κάνω ταινίες πολύ νέος, και το να δείξω εκείνη την ταινία στο Sundance αποτέλεσε την αφετηρία για μια νέα προσωπική εποχή και μου έδωσε μια πραγματική ένεση αυτοπεποίθησης, οπότε θα είμαι αιώνια υπόχρεος στο Φεστιβάλ και σχεδιάζω να είμαι εδώ κάθε 10 χρόνια!» (γέλια)

Κι ενώ όλοι είχαν πάνω-κάτω υψηλές προσδοκίες για το «Mistress America», οι περισσότεροι πηγαίναμε μάλλον διστακτικά και με κάπως κυνικά χαιρέκακη διάθεση στην πρωινή προβολή της ταινίας ενός γιου τού Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, στην οποία ο Γιούαν ΜακΓκρέγκορ υποδύεται τον… Χριστό αλλά και τον Διάβολο που δοκιμάζει την πίστη του στην έρημο. Κι όμως, με τους τίτλους τέλους, ο Κολομβιανός Ροντρίγκο Γκαρσία (ίσως η πιο γνωστή του ταινία ως τώρα είναι το «Albert Nobbs» με την Γκλεν Κλόουζ) είχε το κοινό όρθιο, να χειροκροτεί τη σκηνοθετική του δουλειά, αυτή του λιγοστού καστ (πέντε στο σύνολο) αλλά και της πραγματικά έξοχης δουλειάς του πολυβραβευμένου Εμανουέλ Λουμπέζκι στη φωτογραφία και του Ντάνι Μπένσι στη μουσική.

Ο Γκαρσία μας μίλησε για την ιδέα πίσω από την ταινία, η οποία σαφώς ακολουθεί κάποια από τα γνωστά γεγονότα της ζωής τού Ιησού (κατά βάση την περίοδο νηστείας στην έρημο έξω από την Ιερουσαλήμ), όμως, η αίσθησή που αποπνέει δεν είναι αυτή μιας αμιγώς θρησκευτικής ταινίας (ίσως αυτός ήταν και ο καίριος παράγοντας που μας κέρδισε ως κοινό): «Υπήρχε κάποια πίεση, από την άποψη πως όλοι μας γνωρίζουμε την ιστορία του Χριστού, οπότε όχι μόνο δεν μπορούσα να την αγνοήσω αλλά θέλησα να εμπνευστώ από αυτήν, αλλά η ιστορία της ταινίας δεν υπάρχει στο Ευαγγέλιο και αυτό μου έδωσε μια μεγάλη ευκαιρία να εξερευνήσω την ανθρώπινή του πλευρά.» (Στην ταινία ο Χριστός συναντά μια οικογένεια, τον επιβλητικό πατέρα, τον έφηβο γιο που θέλει να φύγει και τη νέα αλλά ετοιμοθάνατη μητέρα, και σύντομα ανακαλύπτει παραλληλισμούς με τη δική του δίψα για αποδοχή από τον δικό του… εεε… ουράνιο Πατέρα.)

Παρών και ο πάντα χαμογελαστός Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, εξηγώντας την ανάμειξή του με την – τόσο ιδιόρρυθμη – ταινία και τις προκλήσεις τού να υποδύεται τον Χριστό – αλλά και τον Διάβολο. «Από πρακτικής άποψης, είχαμε τον Νας Έτζερτον, τον κασκαντέρ / αντικαταστάτη μου με τον οποίο συνεργάζομαι από το 1999, κι έπαιξε απέναντί μου όταν έπαιζα… με τον εαυτό μου… (ηχηρά γέλια): (με φωνή σε στυλ ανακοίνωσης πρωτοσέλιδου) ‘Sundance 2015: Ο Γιούαν ΜακΓκρέγκορ παίζει με τον εαυτό του σε ταινία για τον Χριστό!’ (ακόμα πιο ηχηρά γέλια). Αλλά, ναι, όταν εγώ έπαιζα τον Ιησού, ο Νας έπαιζε τον Διάβολο, και μετά αλλάζαμε. Αλλά συνεργαζόμαστε τόσα χρόνια κι έτσι κόπιαρε τους ρυθμούς μου σε κάθε σκηνή. Αυτά από πρακτικής άποψης. Πάντως, προσωπικά, πέρασα τόσο πολύ χρόνο να ανησυχώ για το πώς θα υποδυθώ τον Χριστό, κάτι που δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα κάνω, που όταν έφτασε η ώρα να υποδυθώ τον Διάβολο, συνειδητοποίησα ότι δεν τον είχα σκεφτεί καθόλου! Αλλά μάλλον μου βγήκε πιο φυσικά! (γέλια) Και ο χαρακτήρας τού Διαβόλου το διασκεδάζει, οπότε έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί να μην τον κάνουμε πολύ αστείο και χαλάσουμε την ισορροπία της ταινίας.»

Σε ερώτηση αν μελέτησε το Ευαγγέλιο ως προετοιμασία, ο ΜακΓκρέγκορ απάντησε θετικά: «Μεγάλωσα στη Σκωτία και πήγα κατηχητικό, κι ενώ οι γονείς μου δεν ήταν ιδιαίτερα θρήσκοι, όλη μου η εκπαίδευση βασίστηκε στη χριστιανική πίστη, οπότε ήξερα ποια είναι η προσωπική μου σχέση με τον Χριστό κατά κάποιον τρόπο. Αλλά, βασικά, ήθελα να βασιστώ (για την ταινία) στις πιο απλές, ξεκάθαρες πλευρές της συγκεκριμένης ιστορίας, του ότι ο Χριστός είναι στην έρημο και προσπαθεί απεγνωσμένα να επικοινωνήσει με τον πατέρα του, κάτι το οποίο μπορούμε όλοι να κατανοήσουμε. Κι εγώ έχω κόρες και είμαι γιος κάποιων ανθρώπων, οπότε γνωρίζω αυτά τα συναισθήματα.»

Ο Γκαρσία μίλησε για τις προκλήσεις των γυρισμάτων του «Last Days in the Desert» στην έρημο (της Καλιφόρνια): «Το προσεγγίσαμε με έναν απλό τρόπο: λιγοστά μέλη του συνεργείου, 22 από τις συνολικά 24 μέρες γυρισμάτων κινηματογραφήσαμε χωρίς τεχνητό φωτισμό, στο στιλ γυρίσματος ντοκιμαντέρ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν ‘παλέψαμε’ με την έρημο, απλά βρίσκαμε την καλύτερη γωνία, το καλύτερο φυσικό φως, με τον ελαφρύτερο εξοπλισμό που μπορούσαμε να έχουμε. Και ήμασταν και πολύ τυχεροί με τον καιρό, δεν είχε ποτέ πολύ ζέστη ή πολύ κρύο. Κάποιος φρόντισε για αυτόν τον καιρό!»

Η εταιρεία τού Φράνσις Φορντ Κόπολα, American Zoetrope, ήταν συμπαραγωγός, όμως ο ίδιος ο Κόπολα δεν αναμείχθηκε προσωπικά. «Δεν θα μπορούσαμε να δουλέψουμε με δύο θεούς ταυτόχρονα!», αστειεύθηκε ο Γκαρσία.