του Ηλία Φραγκούλη

Τούτη την εβδομάδα ξεκινά επίσημα η φετινή θερινή κινηματογραφική σεζόν. Και διανέμονται τρείς νέες γαλλικές ταινίες. Παρακολουθώντας το «Ο Σοφέρ της κυρίας Μαντλέν», αναρωτιόμουν εάν… μας αξίζει όλο αυτό; Και κατόπιν σκεφτόμουν ένα πιο σοβαρό υποθτικό «σενάριο»: εάν τα ελληνικά γραφεία διανομής σταματούσαν ν’ αγοράζουν αυτά τα φιλμ, μπορεί να «έπεφτε έξω» το 1/3 της ετήσιας γαλλικής παραγωγής; Πιθανότατα ναι!

Γενικά, έκανα πολλές και διάφορες σκέψεις καθώς έβλεπα αυτό το… «τροχαίο» γαλλικουργιάς, αντιμέτωπος με την πραγματική διάσταση του χρόνου, που δεν έλεγε να περάσει. Κι ας μιλάμε για μία κανονική φιλμική διάρκεια 91 λεπτών! Τι έχουμε εδώ; Ηλικιωμένη κυριούλα που καλεί ΤΑΧΙ για να την πάει στο γηροκομείο, αλλά στο δρόμο ζητά διαρκώς να κάνουν «παρακάμψεις» για να δει τι έχουν απογίνει γειτονιές γνώριμες από το παρελθόν της. Ο οδηγός θα φανεί υποχωρητικός διότι η πελάτισσα δείχνει πρόθυμη να τον πληρώσει και με το παραπάνω, στην πορεία θα μετατραπεί σε ακροατή της ιστορίας της ζωής της, θα τη συμπαθήσει και… θα τους βρει η άγρια νύχτα (με την ταρίφα να γράφει ακατάπαυστα!).

Επειδή ο Κριστιάν Καριόν (και ο συν-σεναριογράφος του) αντιλαμβάνεται ότι το κοινό δεν θ’ αντέξει να παρακολουθήσει ολόκληρη ταινία ως «συνεπιβάτης» του οχήματος, η αφήγηση προσθέτει και οπτικοποιημένα flashback από τα νιάτα της Μαντλέν Κελέρ, στα οποία συναντάμε έναν οργασμό στερεοτύπων προσανατολισμού… #meToo, ενώ στο σύγχρονο παρόν το «μείγμα» περιλαμβάνει από αναφορές στη ναζιστική περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και ολίγη από «τουριστικά» πλάνα Παρισίων (διότι η κούρσα δεν έχει τελειωμό και μ’ ένα αξιοθέατο… ξεχνιέσαι!).

Η φτήνια της παραγωγής είναι ανελέητη στις σεκάνς από το παρελθόν της ηρωίδας, ο μελοδραματισμός (χωρίς η σκηνοθετική γραμμή να ρέπει ουσιαστικά προς τέτοια κατεύθυνση) της πλοκής στις συγκεκριμένες στιγμές ξεχνά τι θα πει χειρόφρενο και η ευχή… να τους χτυπούσε μια νταλίκα δεν πραγματοποιείται ποτέ, ώστε να έχει ένα… αίσιο τέλος ο θεατής.

Το κυρίως πρωταγωνιστικό δίδυμο (του σήμερα) αποτελεί, επίσης, μια δυσάρεστη «έκπληξη». Όσοι από εσάς γνωρίζετε τι εστί Λιν Ρενό, θα βυθιστείτε στη θλίψη βλέποντας το γήρας να έχει εξαφανίσει όλη τη λάμψη μιας υπέροχης και πολυτάλαντης diva της showbiz, με καριέρα που αξίζει ν’ αναζητήσει κανείς (σε περίπτωση που δεν έχει την παραμικρή ιδέα ή φαντασία ν’ αντιληφθεί για τι μέγεθος μιλάμε). Από την άλλη, ο άθλιος «κωμικός» Ντανί Μπουν γίνεται οριακά υποφερτός σε δραματικό ρόλο, αναγκασμένος να μην κάνει γκριμάτσες και γελοιότητες, αν και ουχί με ιδιαίτερη άνεση, καθώς η παρουσία του μαρτυρά καταπίεση, λες και εκτελεί «αγγαρεία». Για το καστ που εμφανίζεται στα flashback, καλύτερα να μη σπαταλήσω περισσότερες λέξεις…

Υπάρχει ένας τρόπος να περάσετε κάπως ψυχαγωγικά την ώρα σας στο σινεμά με τούτη την ταινία. Βάζοντας στοιχήματα για το ποιος θα πεθάνει πρώτος: η κυρία Μαντλέν ή… εσείς; Εγώ, απλά, έζησα για να το μοιραστώ μαζί σας. Πόσα είναι τα «ψωμιά» μου ακόμη δεν ξέρω…