του Ηλία Φραγκούλη

Όπως συνηθίζω να λέω επί σειρά δεκαετιών (στο repeat), το να κάνεις προβλέψεις για τα Όσκαρ είναι βαθύτατα… εγωκεντρικό και υποκειμενικό! Είναι μια εσωτερική πάλη του δικού σου γούστου και της δικής σου προσμονής, να κερδίσουν αυτά που προτιμάς, απέναντι στην υποχρέωση του να ακούσεις τις «εντολές» του ξένου Τύπου, των ανθρώπων που βιώνουν σχεδόν εκ των έσω τη βιομηχανία του Χόλιγουντ, αλλά και ν’ ακολουθήσεις τα άπειρα βραβεία που έχουν προηγηθεί και «φανερώνουν» (υποτίθεται) ρεύματα ή τάσεις που αφορούν τον τρόπο σκέψης των χιλιάδων ψηφοφόρων της Ακαδημίας.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να προσθέσω ότι τα μέλη της Ακαδημίας δεν έχουν το αλάνθαστο. Δεν αποτελούν ένα είδος «ανώτερης δύναμης» που ξεπερνά τη γνώμη του… οποιουδήποτε (αν θες). Ναι, είναι καλλιτέχνες, μα πρωτίστως είναι… άνθρωποι. Με παιδεία, με διαφορετική κουλτούρα, με προσωπικό γούστο, με συγκρουόμενες αντιλήψεις περί αισθητικής, με φίλους και γνωστούς. Βλέπουν τις ίδιες ταινίες με εμάς, επιλέγουν κάτι που τους αρέσει ή θεωρούν ότι είναι πιο σπουδαίο από κάτι άλλο ως δουλειά, το ψηφίζουν και ετησίως όλες αυτές οι χιλιάδες των ανθρώπων (9.487 εφέτος, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ) καταλήγουν – εκ του πλειοψηφικού αποτελέσματος – να βραβεύουν συναδέλφους τους ή έτερα μέλη της Ακαδημίας σε ένα κάρο κατηγορίες. Θεωρώντας ότι ψήφισαν τον (έναν και) καλύτερο. Εκτός από την κατηγορία της καλύτερης ταινίας…

Τα βραβεία και (ακόμα χειρότερα) η τελετή απονομής του 2021 ήταν το μεγαλύτερο ξεφτιλίκι που έζησε ποτέ ο θεσμός… μέχρι σήμερα. Και πολύς κόσμος αντιλαμβάνεται, πια, ότι στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτιστικής παρακμής των καιρών μας, η οποία πλήττει κάθε μορφή Τέχνης όσο και την pop κουλτούρα, τα Όσκαρ δεν επρόκειτο να μείνουν αλώβητα. Διότι οι ταινίες έχουν «μικρύνει» (και τα κόκαλα της Νόρμα Ντέσμοντ κάνουν χορευτικές φιγούρες σε κάποιο φανταστικό φέρετρο…). Τα έγραφα σ’ αυτό το editorial, όταν ανακοινώθηκαν οι φετινές υποψηφιότητες. Μία και μοναδική σύγκριση με την καριέρα των εξαιρετικών «Μαθημάτων Πιάνου» και την οσκαρική κατάληξή τους (από τα οκτώ βραβεία που διεκδικούσε, έφυγε με εκείνα του πρώτου και του δεύτερου γυναικείου ρόλου, μαζί με το Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου) το 1994, δίπλα στην αντίστοιχη της μετριότατης «Εξουσίας του Σκύλου» (δώδεκα υποψηφιότητες, ποιος ξέρει πόσα βραβεία απόψε – αν όχι μονάχα ένα!) σήμερα, αρκεί για να σκεφτεί κανείς σοβαρά πόσο… μικρότερο έγινε το «καλάθι» που κρατάμε χρόνο με το χρόνο ποιοτικά.

Ειλικρινά, αν συνεχίσει ο θεσμός της Ακαδημίας να μοιάζει με τις βραβεύσεις των… ευρωπαϊκών φεστιβαλικών διοργανώσεων ή των αμερικανικών «indies», σκοτίστηκα για τα Όσκαρ! Αν καταλήξει πανηγυράκι του «εναλλακτικού», δίχως μεγάλα κινηματογραφικά έργα, με τον περισσότερο κόσμο να τα παρακολουθεί από πλατφόρμες κατ’ οίκον, πια, έως και να μην τα θυμάται καν την επόμενη χρονιά, ποιος ο λόγος ν’ ασχολούμαστε; Σε έρευνα που δημοσίευσε το Deadline προ ημερών (βλέπε τα αποτελέσματα στην παρακάνω εικόνα, την οποία κλικάρεις για να μη… βγάλεις τα μάτια σου), η εμπορικότητα (άρα και δημοφιλία) των κινηματογραφικών παραγωγών από τις οποίες αποτελείται η φετινή λίστα των υποψηφίων για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας (χωρίς εκείνες που λανσαρίστηκαν κυρίως από πλατφόρμες streaming), δείχνει κυριολεκτικά τραγική! Μονάχα το «Dune» (φωτό) έχει ξεπεράσει τα εκατό εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις στις ΗΠΑ, ενώ η επιρροή που είχαν οι υποψηφιότητες στο box-office έφερε τούτα τα φτωχά αποτελέσματα (+122% για το «Drive My Car», +33% για την «Πίτσα Γλυκόριζα» και +21% για το «Belfast», με κέρδη μεταξύ… ενός ή τεσσάρων εκατομμυρίων δολαρίων ανά τίτλο!).

Από την ίδια έρευνα του Deadline, ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που αφορούν στο streaming. Εάν υποθέσουμε πως τα φετινά βραβεία παίζουν μεταξύ… Netflix («Η Εξουσία του Σκύλου») και apple tv+ («Coda»), τότε το πρώτο φιλμ έχουν παρακολουθήσει κάτι παραπάνω από τρία εκατομμύρια θεατές, ενώ το δεύτερο… λιγότεροι από ένα εκατομμύριο! Συνολικά στην Αμερική!

Με αυτά και μ’ εκείνα, μη σου πω ότι θα καταντήσουν να έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον τα ετήσια… Φραγκουλόσκαρ, τα «δικά μας» βραβεία που τιμούν όσους έμειναν εκτός οσκαρικών υποψηφιοτήτων! Διότι… ποιος θα τα ξέρει και τα Όσκαρ στην τελική;

Για εντελώς τυπικούς λόγους, ας κάνω εδώ μία ανακεφαλαίωση των σημαντικότερων κατηγοριών και στο πως ψήφισαν (κατά ημερομηνιακή σειρά) γι’ αυτές τα αντίστοιχα επαγγελματικά Σωματεία της Αμερικής εφέτος:

Σωματείο Ηθοποιών: «Coda»
Σωματείο Μοντέρ: «Η Μέθοδος των Γουίλιαμς» (δράμα) και «tick, tick… BOOM!» (κωμωδία)
Σωματείο Σκηνοθετών: «Η Εξουσία του Σκύλου»
Σωματείο Παραγωγών: «Coda»
Σωματείο Σεναριογράφων: «Μην Κοιτάτε Πάνω» (πρωτότυπο) και «Coda» (διασκευασμένο)
Σωματείο Διευθυντών Φωτογραφίας: «Dune»

Πριν προχωρήσουμε, μερικά πράγματα που πρέπει να έχετε κατά νου για την αποψινή τελετή απονομής: α) ο Τζο Μπάιντεν είδε το «Coda» και είχε την άνωθεν αντίδραση (φωτό), β) αναμείνατε ζωντανή σύνδεση με… Βολοντίμιρ Ζελένσκι και όταν ολοκληρωθεί ο «ρόλος» του (#diplhs) στην Ουκρανία, μαντέψτε που θα μετακομίσει, γ) θα πέσει κράξιμο για τις οκτώ οσκαρικές κατηγορίες που δεν θα δούμε στο live telecast και δ) προβλέπω γλέντι με το νεοφερμένο βραβείο… κοινού (φωτό κάτω)!

Στην επόμενη σελίδα ακολουθούν οι τελικές προβλέψεις μου για τα αποψινά βραβεία. Φέτος μπήκα στον πειρασμό να τα κάνω… #putain_ola και να υπερισχύσει το δικό μου γούστο (who cares anyway?), όμως, συγκρατήθηκα τελευταία στιγμή – αν και ομολογώ ότι τα ποσοστά προσωπικής κρίσης και μαντεψιάς προς τα πού θα γείρουν τα μέλη της Ακαδημίας ενίοτε συγκρούονται… ελαφρώς δυσανάλογα. Θα κάνω ξεχωριστές επισημάνσεις εκεί που πρέπει. Αύριο θα επανέλθω, μετρώντας… θύματα και πληγές (καλό πράγμα είναι και η αυτοκριτική). Βασικό χαρακτηριστικό της λίστας που ακολουθεί: ένας είναι ο νικητής, όχι το τάδε μπορεί να το πάρει, αλλά είναι από δίπλα και το άλλο και άμα προκύψει το παράλλο μπορεί και να τα πάρει το τέταρτο και σας τα έλεγα, εγώ τα είχα «προβλέψει»…