του Ηλία Φραγκούλη

Είναι μια δύσκολη δουλειά και κάποιος πρέπει να την κάνει. Κοινώς, στα καλά καθούμενα, ως κριτικός κινηματογράφου, μπορεί να έρθει εκείνη η ώρα που θα χρειαστεί να δεις μια ταινία σαν τις «Απαγορευμένες Συναντήσεις», φιλμικό κρούσμα του δήθεν «art-house» world cinema, η θέαση του οποίου μονάχα με τα απαριθμημένα βασανιστήρια από το τελευταίο μέρος των «120 Ημερών στα Σόδομα» του Μαρκησίου ντε Σαντ μπορεί να συγκριθεί. Τουλάχιστον, σε εκείνα πονούσαν κι υποφέρανε, δεν τους έμενε επιπλέον η ανάμνηση δύο ωρών «καλλιτεχνικής» δημιουργίας…

Φεστιβαλικός «τουρίστας», κυρίως διότι οι διεθνείς διοργανώσεις αναζητούν μια κάποια ποικιλία από «ethnic» προϊόν στα προγράμματά τους, ο Μουαγιάντ Αλαγιάν υπογράφει εδώ το δεύτερο μεγάλου μήκους πόνημά του, ένα κυριολεκτικά κακότεχνο δράμα σχέσεων με πολιτική υποπλοκή, το οποίο μας συστήνεται στους τίτλους αρχής ως «βασισμένο σε αληθινή ιστορία». Ο Σαλίμ είναι Παλαιστίνιος μεταφορέας εταιρείας που διανέμει croissant σε διάφορα καταστήματα της Ιερουσαλήμ, ζει φτωχικά με την εγκυμονούσα σύζυγό του και η αξιοπρέπειά του δεν του επιτρέπει να βλέπει τον αδελφό εκείνης να τους πληρώνει ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς. Η Σάρα είναι ιδιοκτήτρια ενός caffè, σύζυγος Ισραηλινού αξιωματικού και μητέρα ενός ανήλικου κοριτσιού. Μερικές νύχτες της εβδομάδας, ο Σαλίμ και η Σάρα συναντιούνται κρυφά για να κάνουν σεξ στο πίσω μέρος του επαγγελματικού van εκείνου. Δεν έχουν άλλες δεσμεύσεις, δεν δείχνουν διατεθειμένοι να χωρίσουν και ν’ αλλάξουν ζωή.

Όταν ο κουνιάδος του Σαλίμ προτείνει μια νυχτερινή δουλειά μεταφοράς άγνωστων «αγαθών» σε κατεχόμενα εδάφη της Βηθλεέμ, εκείνος θα δεχτεί για τα extra χρήματα κι ένα βράδυ θα πάρει μαζί του τη Σάρα, αντί βόλτας, ζητώντας της να μιλάει αγγλικά για να παραστήσει την αλλοδαπή επισκέπτρια. Ένας τύπος θα της κάνει «καμάκι» σε ένα bar, θα προκύψει μικροτσακωμός, θα φύγουν κακήν-κακώς. Το επεισόδιο θα γίνει αντικείμενο αναφοράς, όμως, και ο Σαλίμ θα βρεθεί από παρεξήγηση κατηγορούμενος για παράνομο εμπόριο και μαστροπεία Ισραηλινών γυναικών! Για να γίνει παρελθόν η αναφορά αυτή, υπογράφει άλλη αναφορά στην οποία δηλώνει ότι έχει στρατολογήσει τη γυναίκα που ήταν μαζί του και τη χρησιμοποιεί για σκοπό των μυστικών υπηρεσιών της Χαμάς!

Ακολουθεί ένας απίστευτος σεναριακός αχταρμάς ανατροπών, όταν οι Ισραηλινοί παίρνουν έγγραφα των Παλαιστινίων κατόπιν ενέδρας (αληθινός σκηνοθετικός τραγέλαφος η σεκάνς) και ανάμεσά τους βρίσκουν την αναφορά του Σαλίμ, καταλήγοντας να αναζητούν αγνώστου ταυτότητας γυναίκα με «διπλό» ρόλο που προδίδει την πατρίδα της. Μη σου πω ότι ο σύζυγος εκείνης συμμετέχει στις σχετικές έρευνες…

Αυτό που λέμε «δουλειά του ποδαριού» εκφράζει κάθε καλλιτεχνικό τομέα τούτης της ταινίας, η οποία μοιάζει περισσότερο με τριπλό επεισόδιο τηλεοπτικής σειράς που κάποιος σαδιστής μόνταρε σαν πλήρη ταινία βασανιστικά μεγάλης διάρκειας, στην οποία το τελικό χτύπημα έρχεται από τις άκαμπτες απέναντι σε κάθε μορφής συναίσθημα ερμηνείες (το «χάρτινες» ωχριά στη συγκεκριμένη περίπτωση…). Θα ήθελα να πω ότι υπήρξαν στιγμές που μου θύμιζε κακή ελληνική κινηματογραφική παραγωγή, αλλά για να μην αδικήσω τόσο (και) τα δικά μας έργα τα οποία δεν βλέπονται, θα χαρακτήριζα τις «Απαγορευμένες Συναντήσεις» πιο συγγενείς σε ντόπια (ή και τουρκικά…) TV series που ρέπουν προς το εξοργιστικής πλοκής δράμα, με απείρου κάλλους στιγμές έντασης (όπως το μπουνίδι του κουνιάδου εις βάρος του Σαλίμ, όταν ο πρώτος μαθαίνει ότι η αδελφή του είναι μια «κερατωμένη», με το μακιγιάζ τού «ξύλου» να εμφανίζεται σε κλάσματα δευτερολέπτου και να… ξαναχάνεται στην αμέσως επόμενη σκηνή, ίσως επειδή το ξέπλυνε το μπάνιο που έκανε ο ηθοποιός!). Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω το κινηματογραφικό παρελθόν του Νίκου Φώσκολου, τούτο εδώ βρίσκεται πιο κοντά στις τηλεοπτικές του δουλειές. Και έπρεπε να το ζήσω για να σας προειδοποιήσω…