του Ηλία Φραγκούλη

Δεκαοκτώ χρόνια έχουν περάσει από την τελευταία φορά που μπήκαμε στο «The Matrix (Revolutions)». Μπορεί τα δύο sequel του 2003 να μην άγγιξαν την τελειότητα του original από το 1999 (το οποίο παραμένει αγέραστο, ειλικρινά), όμως, εκείνο το πρώτο φιλμ άφησε το στίγμα του στην pop κουλτούρα με αμέτρητους τρόπους, κάνοντας έως και την επιλογή εκείνου του κόκκινου ή του μπλε χαπιού ν’ αναμετράται στο hype του φανταστικού με την είσοδο στον κόσμο της «Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων»! Το ότι ο Neo έπρεπε ν’ ακολουθήσει το… «white rabbit» (όπως κι εδώ!), δηλώνει ποιος κερδίζει, φυσικά. Χωρίς αυτό να μειώνει την αξία του «The Matrix» στην όλη μυθολογία του genre.

Χωρίς τον αδελφό της και έχοντας (αμφότεροι) αλλάξει φύλο, εν τω μεταξύ, η Λάνα Γουατσόφσκι επιστρέφει σ’ αυτό το «διττό» / παράλληλο σύμπαν πραγματικότητας και cyberpunk «εναλλακτικού», σχεδόν με την ίδια λογική που αντιμετώπισε και τη σεξουαλικότητά του / της! Αν το πω όσο πιο λιανά γίνεται, το «The Matrix Resurrections» είναι (τόσο) confused. Περισσότερο από ποτέ, μα την αλήθεια! Βέβαια, αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα εδώ, ούτε και υπήρξε ποτέ στο παρελθόν. Διότι, όπως το ίδιο το φιλμ υποστηρίζει και σατιρίζει, έτσι συμβαίνει… έτσι κι αλλιώς με το είδος του φανταστικού! Ακόμη και οι fans του λατρεύουν την ιδέα του να «χάνονται» μέσα σε concepts που δεν βγάζουν νόημα, όσες ώρες κι αν σπαταλήσουν για να τα «αναλύσουν». Ίσως αυτό είναι που γουστάρουν, τελικά. Μία (αδιέξοδη) εξερεύνηση των fictional πιθανοτήτων που δεν έχουν τέλος, ακόμα κι αν οι ιστορίες τους έχουν ειπωθεί ξανά και ξανά.

«Now what?», λοιπόν; Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας που σχεδιάζει games και σ’ αυτήν εργάζεται ο μίστερ Άντερσον / Neo, του αποκαλύπτει πως η αγορά έχει σκληρύνει και η «parent company Warner Bros.» αποφάσισε να κάνει ένα sequel της τριλογίας του «Matrix»! Με ή χωρίς τους ίδιους συντελεστές, με την απειλή να «σπάσουν» το συμβόλαιο εκείνου που θα τολμήσει ν’ αρνηθεί τη συμμετοχή! Είναι μία σκηνή που προκαλεί το γέλιο κανονικά, αλλά σου κλείνει και το μάτι απέναντι στο βασικό, «κρυφό» στοιχείο που χαρακτηρίζει το «Ressurections». Εκείνο του αυτοσαρκασμού.

Μία ακτιβίστρια αναζητά τα ίχνη του Neo μέσω ενός… déjà vu σεκάνς από την πρώτη ταινία, για να καταλάβει πως έχει πέσει θύμα παγίδας. Θα τη σώσει ένας αποστάτης των κυβερνητικών πρακτόρων, ο οποίος έχει οικειοποιηθεί την persona του Morpheus. Στον υποτιθέμενο ρεαλιστικό κόσμο, ο Neo συναντά μια γυναίκα που πιστεύει πως είναι η Trinity, αλλά έχει άλλο όνομα, άντρα και παιδιά. Ο… ψυχαναλυτής του Neo δεν βοηθά κανέναν να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει και ο θεατής, απλά, βυθίζεται σε μία meta-υπαρξιακή φάση που… «δεν παίζεται» τόσο συναρπαστικά όσο και στα 1999 (αλίμονο, ποιος θα είχε τέτοια απαίτηση από ένα reboot / sequel!).

Η ταινία έχει ιδέες, αλλά μένουν κυρίως στο «χαρτί» ή στα λόγια (των διαλόγων), σαν αποτέλεσμα ενός brainstorming σε meeting room του studio, όπου όλοι αυτοθαυμάζονται μ’ αυτά που μοιράζονται, μα είναι ανίκανοι να τα φαντασιώσουν και στο πλαίσιο ενός υλοποιήσιμου φιλμικού αφηγήματος. Τα οπτικά ευρήματα δεν είναι αρκετά, το θέαμα δεν δύναται ν’ αντιμετωπίσει τις συγκρίσεις με το παρελθόν και η πιο ουσιαστική στιγμή του έργου έρχεται… αργά, με την εκπληκτική σεκάνς καταδίωξης (που θα μείνει στη μνήμη μας) και τα bots που πέφτουν από τον ουρανό για να εμποδίσουν την απόπειρα φυγής των ηρώων, λίγο πριν το (κάπως anticlimactic) φινάλε.

Χαμένη ευκαιρία ναι, χαμένος χρόνος… όχι ακριβώς. Γιατί κατά βάθος το «The Matrix Resurrections» έχει κάτι που κανένας προκάτοχος τούτου του franchise δεν τόλμησε να παίξει μαζί του: χιούμορ. Η σκηνή μετά τα end credits τα λέει όλα. Κι αν γίνει viral (γέλια στο βάθος), η ιστορία του «Matrix» δεν πρόκειται να τελειώσει εδώ…