του Νίκου Παλάτου

Ομολογώ πως είχα έναν ελαφρύ προβληματισμό πριν την προβολή του «Πολέμου των Ροχίριμ». Άραγε, θα… καταλάβαινα όλα όσα θα έβλεπα να συμβαίνουν επί της οθόνης; Τα είκοσι (και βάλε) χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την έναρξη της τριλογίας του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» ασφαλώς και δεν έστεκαν σύμμαχος της μνήμης μου, πόσω μάλλον όταν δεν δηλώνω (και) ορκισμένος φίλος του franchise του Πίτερ Τζάκσον. Η ανησυχία μου αποδείχθηκε άτοπη. Τούτο το prequel του «Άρχοντα» μόνο στα χαρτιά μπορεί να εκληφθεί ως τέτοιο, μιας και η σεναριακή του σύνδεση με την αρχική, δημοφιλέστατη πηγή είναι σχεδόν μηδαμινή. Υπό αυτή την οπτική, περισσότερο με spin-off μοιάζει το anime του Κέντζι Καμιγιάμα, παρά με πλήρως εννοούμενο prequel.

Βέβαια, το γεγονός πως το φιλμ προμοτάρεται ως εισαγωγή στην ιστορία του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» κάνει τη σύγκριση μαζί του να φαίνεται φυσιολογική. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και εντελώς άδικη. Όσο και να θέλει ο «Πόλεμος των Ροχίριμ» να ενδυθεί την πανοπλία του πρώτου διδάξαντα Τζάκσον, το νούμερο εκείνης του πέφτει υπερβολικά μεγάλο, χώρια που είναι κατασκευασμένη κι από εντελώς διαφορετικό υλικό. Άρα, το πλέον κατάλληλο έργο με το ποιο θα μπορούσε να «αναμετρηθεί» το anime του Καμιγιάμα είναι το ψυχεδελικό animation έπος του… άλλου πρώτου διδάξαντα (στο συγκεκριμένο genre) Ραλφ Μπάκσι από τα 1978. Η περίπτωση, κατά τα προσεχή έτη, να αναχθεί και τούτος ο «Πόλεμος» στη σφαίρα του cult (όπως έχει συμβεί με τον «συνάδελφό» του από τη δεκαετία του ’70) είναι ανύπαρκτος. Πρόκειται, όμως, για εντυπωσιακά αψεγάδιαστη παραγωγή που φέρει τη σφραγίδα αρτιότητας του Τζάκσον, όσο κι αν η εμπλοκή του στο όλο εγχείρημα αναφέρεται πως ήταν επουσιώδης.

Ο σεναριακός σκελετός του φιλμ παραπέμπει σε κάτι το σαιξπηρικό, αν όχι σε μύθο βγαλμένο μέσα από το… «Game of Thrones». Η πλήρης απουσία χόμπιτ, ξωτικών, νάνων και μάγων ενισχύει την απουσία συνδετικού ιστού με τον «Άρχοντα», με την προσπάθεια να εμφανιστεί σε στιγμιαίες αναφορές ένα κάποιο… «Δαχτυλίδι» να χαρακτηρίζεται ως (αχρείαστο) κλείσιμο του ματιού και ουχί κίνηση ουσίας. Το μοτίβο του γιου του δολοφονημένου από το χέρι του βασιλιά άρχοντα, που εφορμά για να πάρει το αίμα του πίσω μη λογαριάζοντας συμμαχίες, συμφέροντα ή… έρωτες συναντάται σε πλήθος μεσαιωνικών ιστοριών (πραγματικών ή μη), δίνοντας στον «Πόλεμο» μια διάσταση που ξεφεύγει από εκείνη του στενού παραμυθιού. Οι δε αντιμαχόμενες φατρίες, οι οποίες εμπλέκονται σταδιακά στη εμπόλεμη κατάσταση με τους εκατέρωθεν φίλους και προδότες, προσδίδουν έναν ενίοτε ελεγειακό τόνο στην απόπειρα, καθώς με τρόπο υπόγειο αυτή περιστρέφεται (τελικά) γύρω από ένα συνοικέσιο που πήγε στράφι!

Όσο, όμως, κι αν η απεικόνιση της πολιορκίας του οχυρού Χόρνμπεργκ ξεχειλίζει από ενέργεια ή η νεαρή Ήρα διαθέτει τσαγανό δεκάδων πολεμιστών και μυαλό πολλών σοφών δασκάλων, ενώ ο βασιλιάς Χελμ εμφανίζεται ωσάν κάποιος γνήσιος απόγονος των Βίκινγκ διαθέτοντας πυγμή ατσάλινη και γροθιά που κυριολεκτικά σκοτώνει, η αίσθηση της «υποσημείωσης» που έπρεπε να γίνει δίωρη ταινία κρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από το φιλμ. Ο βασικός λόγος που το τελικό αποτέλεσμα τη βγάζει καθαρή (πέραν του εξαιρετικού της σχεδίου) είναι διότι αφενός η αφήγηση είναι απλούστατη και κατανοητή, αφετέρου διαθέτει μερικές άκρως εντυπωσιακές σε σύλληψη και εκτέλεση επιμέρους σκηνές (η κινηματογραφικότατη σεκάνς στη ζούγκλα και η επίθεση εν μέσω χιονοθύελλας είναι δύο από αυτές).

Η συνειδητή προσπάθεια πρωταγωνιστικής ανάδειξης ενός γυναικείου χαρακτήρα, ο οποίος στα βιβλία του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν παραμένει σταθερά ανώνυμος, προσδίδει στην εν λόγω Ήρα ένα (θεωρητικά) προοδευτικό πρόσημο, όμως, στην πραγματικότητα η επαναστατημένη της πριγκίπισσα πατάει και με τα δυο της πόδια στους μεσαιωνικούς μύθους. Σε αυτούς, δηλαδή, στους οποίους ο Τόλκιν κατέφυγε για να αντλήσει συγγραφική έμπνευση για το επικό έργο του, με τον Τζάκσον να τον ακολουθεί και τον Καμιγιάμα να πράττει το ίδιο, σεβόμενος το ένδοξο παρελθόν. Τα σκόρπια περάσματα της κλασικής (πια) μουσικής του Χάουαρντ Σορ από το original φιλμ της τριλογίας, μόνο σαν υπενθύμιση τούτου του συμπεράσματος στέκει.