της Βαρβάρας Κοντονή

Πέντε χρόνια μετά το «δεν μου έμεινε συκώτι» (#diplhs) «Κατακούτελα», ο Τζαντ Άπαταου επιστρέφει με αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα (τις σύγχρονες αμερικάνικες κωμωδίες, ντε!), αν και τούτη τη φορά γαρνίρει το (από κοινού γραμμένο με τον Πιτ Ντέιβιντσον) σενάριό του με μπόλικες δόσεις πικρίας και σαφέστατα πιο προσωπικού χιούμορ, στην ίσως πιο ξεχωριστή (μέχρι στιγμής) ταινία της καριέρας του, η οποία ατυχώς δεν ανήκει και στις καλύτερές του.

Την αλήθεια μου θα την πω. Δεν είχα ιδέα ποιος ακριβώς ήταν ο Πιτ Ντέιβιντσον, πέρα από το γεγονός ότι ήταν αρραβωνιασμένος με την Αριάνα Γκράντε και ότι υπήρξε και για κάποια φεγγάρια γκόμενος της Κέιτ Μπέκινσεϊλ. Πρόσφατα έμαθα ότι αποτελεί μέλος της ομάδας του SNL («Saturday Night Live») και ότι ασχολείται ενεργά με την κωμωδία, γεγονός που με εξέπληξε ευχάριστα, αφενός γιατί σε τούτο εδώ το φιλμ αφήνει το αυτοσαρκαστικό του χιούμορ να κάνει καλό ταίρι με το ταλέντο του Άπαταου στις καθυστερημένες, κινηματογραφικές ενηλικιώσεις και, αφετέρου, γιατί θα πάψω πλέον να τον αναγνωρίζω ως τον πρώην διάσημων, πανέμορφων, επιτυχημένων γυναικών και θα τον σκέφτομαι ως τον ταλαντούχο… πρώην διαφόρων διάσημων, πανέμορφων, επιτυχημένων γυναικών!

Ο Σκοτ (Ντέιβιντσον) είναι 24 ετών, μένει ακόμα με τη μητέρα του, Μάρτζι (Τομέι), και δεν έχει ιδέα τι θέλει να κάνει με τη ζωή του, πέρα από το αρκετά ρεαλιστικό όνειρο ν’ ανοίξει ένα εστιατόριο / τατουατζίδικο. Περνώντας τις μέρες του ρεμαλιάζοντας με την παρέα του, κάνοντας κακά τατουάζ και πίνοντάς (την), ο Σκοτ σύντομα θ’ αναγκαστεί να πάρει τον έλεγχο της ζωής του στα χέρια του, όταν η αδελφή του φύγει για σπουδές και η μητέρα του γνωρίσει έναν νέο έρωτα, τον Ρέι (Μπερ), δέκα επτά ολόκληρα χρόνια μετά τον θάνατο του πατέρα του. Μην μπορώντας να ξεπεράσει ακόμα τον χαμό του, ο Σκοτ θα επιχειρήσει να βάλει τρικλοποδιές στη σχέση της μητέρας του και κατ’ επέκταση στον εαυτό του, επιμένοντας σε μια καθημερινότητα χωρίς νόημα και κυρίως δίχως στόχους και προοπτική. Όταν η Μάρτζι πατήσει πόδι, επιδιώκοντας με τη σειρά της να τον ταρακουνήσει, ο Σκοτ θα διαπιστώσει ότι η ζωή μπορεί και να είναι πιο γλυκιά απ’ ό,τι πίστευε μέχρι τότε.

Ο Άπαταου ακολουθεί εδώ την επιτυχημένη συνταγή της κλασικής «coming of age» ταινίας, με τον Ντέιβιντσον μπροστάρη σ’ έναν ρόλο κατ’ ουσία βιογραφικό, δεδομένου πως και ο ίδιος (όπως ο ήρωας που υποδύεται) έχασε τον πυροσβέστη πατέρα του κατά τη διάρκεια των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11^ης Σεπτεμβρίου. Διόλου τυχαίο, λοιπόν, που εδώ σηκώνει το «βάρος» ενός τέτοιου χαρακτήρα, από τη στιγμή που σαν συνθήκη είναι βιωμένος και στην πραγματικότητα από τον ίδιο. Το γεγονός, δε, ότι αποτελεί και συν-σεναριογράφο του φιλμ, τον καθιστά (κατά μία έννοια) άριστο γνώστη των καταστάσεων που βιώνει ο Σκοτ. Η συμβολή του Ντέιβιντσον στο σενάριο δεν είναι κάτι καινούργιο για τον Άπαταου, αφού αποτελεί μια αρκετά συνήθη τακτική από πλευράς του (αρκεί να θυμηθεί κανείς τη συμμετοχή του Στιβ Καρέλ στο ξεκαρδιστικό «Παρθένος Ετών 40» ή και της Έιμι Σούμερ στο «Κατακούτελα», η οποία είχε αναλάβει το σενάριο εξ ολοκλήρου).

Σε αντίθεση με τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, η «Τέχνη της Ενηλικίωσης» δεν είναι τόσο ραφιναρισμένη σε επίπεδο κωμωδίας, καθότι είναι εμφανές πως ο Αμερικανός δημιουργός επιχειρεί να ξεφύγει λίγο από τα δικά του «καλούπια» και να δοκιμαστεί στο κάπως πιο ευαίσθητο genre της «coming of age» δραμεντί. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα σε επίπεδο διαχείρισης υλικού, με το σενάριο να πλατειάζει αρκετά, ιδιαίτερα στην πρώτη ώρα της ταινίας, η οποία μοιάζει να βρίσκει ρυθμό μόλις στο δεύτερο μισό της. Αναμφίβολα, το πιο έξυπνο σεναριακό twist εδώ είναι ο νέος αγαπητικός της μαμάς, ο οποίος τυγχάνει να επαγγέλλεται πυροσβέστης, κάτι που σε προϊδεάζει για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση και, πράγματι, εκεί ακριβώς το πάει, όμως δεν σε πειράζει και πολύ μιας που μέχρι εκείνη τη στιγμή έχεις ταυτιστεί σε επίπεδο χαρακτήρα με τον Σκοτ και, για να λέμε και την αλήθεια, ο Ντέιβιντσον κάνει πολύ τίμια δουλειά υποκριτικά. Κατά τα άλλα, η υπόθεση παραμένει στα πολύ γνώριμα μονοπάτια του είδους: η αποδοχή του εαυτού μας και το κυνήγι των ονείρων μας θα μας βασανίζουν για πάντα, άλλους λιγότερο, άλλους περισσότερο. Τα ξέρουμε, τα έχουμε ξαναδεί, αλλά τουλάχιστον μαζί με τον Ντέιβιντσον θα δεις μια φανταστική Τομέι κι έναν εξαίσιο Μπουσέμι σε ρόλο – σφηνάκι που θα σε συγκινήσει. Ρωτάς γιατί; Μα, γιατί είναι σπουδαίος ηθοποιός και… end of story.