της Βαρβάρας Κοντονή

Μεγάλου μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο για τον Ιρλανδό Λι Κρόνιν που είδε την ταινία του να κάνει πρεμιέρα στο Sundance με τις γνωστές (υπερβολικές) συνεπακόλουθες αντιδράσεις, αφού κατά πολλούς «Η Τρύπα» αποτελεί τη φετινή «Διαδοχή», μια διόλου δίκαιη σύγκριση δεδομένου ότι οι δύο ταινίες ουδεμία σχέση έχουν μεταξύ τους, με αυτή του Άρι Άστερ να αποτελεί μια πανέξυπνη μελέτη πάνω στο φοβικό σύνδρομο της οικογένειας και των δεσμών αίματος, ενώ το φιλμ του Κρόνιν μια συμπαθητική, αλλά κατά τα άλλα άνευρη απόπειρα υπαινικτικού τρόμου.

Ακολουθώντας αφηγηματικά μονοπάτια που φέρνουν στον νου το εξαιρετικό «Babadook: Οι Σελίδες του Τρόμου» της Τζένιφερ Κεντ, τούτο εδώ το φιλμ θέτει – για πολλοστή φορά – επί τάπητος την κινηματογραφική δυναμική μητέρας / γιου, καταλήγοντας ωστόσο να δημιουργεί πολλά περισσότερα ερωτήματα από όσα επιχειρεί να απαντήσει αναφορικά με τη σχέση των δυο τους, γεγονός που τελικά καθιστά την ταινία τρωτή από άποψη συνοχής και ενδιαφέροντος, πολύ απλά γιατί άλλοι έχουν ήδη εξερευνήσει επί της μεγάλης οθόνης αυτόν τον ιδιάζοντα δεσμό σαφώς πιο επιτυχημένα και με μεγαλύτερη (και ενίοτε νοσηρότερη) φαντασία απ’ ότι κάνει εδώ ο Κρόνιν.

Η Σάρα (Κέρσλεϊκ) θα μετακομίσει με τον μικρό της γιο Κρις (Μάρκι) σε μια ήσυχη επαρχιακή πόλη, θέλοντας (όπως όλα δείχνουν) να ξεφύγει από τον βίαιο σύζυγό της (πάντοτε απών από το φιλμ). Το καινούργιο τους σπίτι βρίσκεται απομονωμένο στην άκρη ενός αχανούς δάσους, το ιδανικό περιβάλλον προκειμένου η Σάρα να βρει και πάλι την πολυπόθητη γαλήνη και ψυχική ηρεμία. Ένα πρωί, μια βόλτα με τον γιο της θα αποκαλύψει μια τεράστια βαθιά τρύπα στη μέση του δάσους. Μια απειλητική, χωμάτινη χοάνη με ένα κέντρο που συνεχώς αναδεύεται και επεκτείνεται ανησυχητικά. Τις επόμενες μέρες η Σάρα θα αρχίσει να παρατηρεί (σχεδόν) ανεπαίσθητες αλλαγές στη συμπεριφορά του Κρις, από εκείνες που μόνο μια μάνα είναι σε θέση να αντιληφθεί. Όσο η κατάσταση θα ξεφεύγει από τον έλεγχό της, η Σάρα θα βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην αβεβαιότητα του μυαλού της: υπάρχει όντως κάποιο πρόβλημα με τον μικρό ή μήπως όλα αυτά είναι αποτέλεσμα κάποιας βαθύτερης και εντελώς προσωπικής της φοβίας;

Εάν τούτη η ταινία είχε κυκλοφορήσει μερικά χρονάκια νωρίτερα, τότε σίγουρα θα απολάμβανε άλλης, καλύτερης τύχης απ’ ό,τι τουλάχιστον πρόκειται να γνωρίσει τώρα, μιας που η ανακύκλωση των γνωστών στερεοτύπων δεν αποφεύγεται ούτε κι εδώ, παρά τις προθέσεις του δημιουργού της να φέρει μια κάποια πνοή ανανέωσης στο είδος του ανεξάρτητου horror. Το πρόβλημα είναι πως στην προσπάθειά του να προσφέρει αγνό, προσεγμένο τρόμο, ο Κρόνιν μοιάζει διχασμένος ανάμεσα στην πιο εμπορική προσέγγιση του jump scare φιλμ και αυτή του σκεπτόμενου σινεμά τρόμου, με αποτέλεσμα «Η Τρύπα» να καταλήγει μια ανισομερής εμπειρία με κάποιες μόνο καλές στιγμές, και μια απογοητευτική κατάληξη που οι γνώστες του αντικειμένου σίγουρα θα έχουν μαντέψει από πολύ νωρίτερα. Εν προκειμένω, δεν γίνεται να μην αναφερθώ για ακόμη μια φορά και στο τραγικό timing του προγραμματισμού της διανομής που αποφάσισε να φέρει στις ελληνικές αίθουσες τούτο το ταινιάκι μία μόλις εβδομάδα μετά την κυκλοφορία του σπουδαίου και ατόφια τρομακτικού «Εμείς» του Τζόρνταν Πιλ, με το οποίο μοιράζεται αρκετές κοινές συνιστώσες, χάνοντας, προφανώς, σε κάθε είδους σύγκριση.

Σε επίπεδο ατμόσφαιρας το φιλμ κερδίζει εκεί που χάνει σε περιεχόμενο, με τον διευθυντή φωτογραφίας Τομ Κάμφορντ να προκαλεί ρίγη ανατριχίλας και κλειστοφοβίας σε αποχρώσεις σέπιας, κάνοντας ό,τι είναι δυνατόν για να στηρίξει μια flat υπόθεση που με τη σειρά της επιχειρεί να ενισχύσει και η Σόνα Κέρσλεϊκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο της μάνας (τα καταφέρνει πολύ καλά, τουλάχιστον με βάση το ερμηνευτικό υλικό που της έχει δοθεί προς διαχείριση). Δυστυχώς, η απουσία χημείας με τον μικρούλη Μάρκι που υποδύεται τον γιο της είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, γεγονός που δεν ευνοεί τη δημιουργία μιας πραγματικά τρομακτικής σύνδεσης μεταξύ τους, αποδυναμώνοντας από την αρχή κιόλας αυτό που θα έπρεπε να λειτουργεί εδώ ως κινητήρια δύναμη όλου του σεναρίου, αφήνοντας έτσι την τρομο-συνταγή να «αγκομαχά» προκειμένου να καταστεί πραγματικά λειτουργική. Το δε plot twist έρχεται τόσο απότομα και αργά, δίχως το παραμικρό σασπένς, ώστε μετά τους τίτλους τέλους σίγουρα θα καταλήξεις να αναρωτιέσαι προς τι όλος αυτός ο ενθουσιασμός για μια ταινία είδους που από την υπερπροσπάθειά της να καταστεί σκεπτόμενα «εναλλακτική», καταλήγει ολίγον… τρύπα στο νερό.