του Ηλία Φραγκούλη

Η σύνοψη προέρχεται ατόφια από το δελτίο Τύπου της παραγωγής. Το είδος του φιλμ χαρακτηρίζεται ως «Άγνωστο», διότι το κοινό των ταινιών που διανέμονται στις αίθουσες δεν είναι υποχρεωμένο να γνωρίζει τι σημαίνει projection installation ή να το αντιλαμβάνεται ως genre κινηματογραφικό. Το έργο ξεκίνησε ως «παραγγελιά» για τη DesteFashionCollection 2012, όμως, λειτουργεί αυτόνομα και ως ένα πειραματικό φιλμ μεσαίου μήκους. Κανένα ίχνος σαρκασμού ή μια κάποια λανθάνουσα υποψία χιούμορ δεν εντοπίζεται σε αυτή την παράγραφο, ειλικρινά.

Ενταγμένη στο πλαίσιο του αποκαλούμενου «weird wave» του… ακόμη πιο νέου ελληνικού κινηματογράφου, κυρίως εξαιτίας των συνεργασιών της, η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη καταδιώκεται εδώ και μερικά χρόνια από στερεότυπα του Τύπου μάλλον άδικα. Το σινεμά της έχει μια προσωπική γραφή αυστηρότητας, έναν τόνο σχεδόν κλινικό και μια εσωτερικότητα γένους θηλυκού. Δεν εννοώ την ανοησία της ορολογίας «γυναικείο σινεμά». Πολύ απλά, η Τσαγγάρη αισθάνεται καλύτερα το φύλο με το οποίο ήρθε σε τούτο τον κόσμο. Ή, ακόμη καλύτερα, αναζητά την πλήρη κατανόηση της φύσης της, λες και το ίδιο της το φιλμ έχει ορμόνες, ψυχοσύνθεση, έως και στιγμές κατά τις οποίες αιμορραγεί από την περίοδό της!

Από τη συμπεριφορική παρθενία της ηρωίδας του «Attenberg», περνάμε πλέον σε ένα απόλυτης ελευθερίας στην αφήγηση «δοκίμιο» επάνω στη γέννηση της «Εύας» που διδάσκεται τους ρόλους της, βιώνει το κομμάτι της ζωής που της αναλογεί και αναγεννάται μέσα σε ένα πλαίσιο – σύστημα ανακύκλωσης ιδεών, αντιλήψεων και ταυτοτήτων (ουχί σεξουαλικών), πάντοτε με μια αντίληψη ότι η γυναίκα κρατά το «πάνω χέρι» ως Μητέρα όλων. Που η μοίρα την έχει καταδικάσει να «ανακυκλώνεται».

Στην εθιστικά εμπνευσμένη εισαγωγή, έξι ηρωίδες παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από άψυχα, χρηστικά αντικείμενα ή έπιπλα, τονίζοντας την απουσία της βούλησης, ντύνονται σχεδόν με σχολικές ποδιές, για να ενταχθούν στο πλαίσιο των καθημερινών τους «ασκήσεων», φθονούν ή μια την άλλη, αποκτούν μια άλλη, πιθανή διάσταση ενός inner self και έρχονται σε επαφή με το υπέρτατο Ον της μητριαρχίας, που από πάντα ήταν και θα βρίσκεται εδώ.

Η συνέχεια είναι ανοιχτή προς κάθε είδους ανάγνωση, μέχρι τη συνειδητοποίηση του «Είσαι γυναίκα», του θνητού τέλους (σα βαμπιρικό φιλί που ρουφάει τη ζωή από το αίμα σου) και της αρχής ενός νέου κύκλου. Στο διηνεκές.

Η φόρμα του «The Capsule» βρίσκει αναφορές συγγενείς με το παζολινικό «Salo» ή το «Institute Benjamenta» των αδελφών Κουέι και εμπνέεται ανοιχτά από τα ζωγραφικά έργα της Αλεξάντρα Βαλισέφσκα (τα οποία αποκτούν μια υπέροχα τρισδιάστατη, animated διάσταση εδώ). Καλλιτεχνική διεύθυνση, φωτογραφία, ενδυματολογία, μακιγιάζ και μαλλιά προτείνουν μια απίστευτα καλαίσθητη εμπειρία, όμως, το πλήρως αφηρημένο περιεχόμενο του φιλμ και οι ενίοτε αμφιλεγόμενοι συμβολισμοί του δε γίνονται εύκολα… food for thought για τον οποιονδήποτε. Ο ανωτέρω βαθμός αξιολόγησης μπήκε με περισσή αμηχανία, αφού το είδος (ακόμη και σε συνάρτηση με τη μικρή διάρκεια) του «πειραματικού» σινεμά δύσκολα μπορεί να ταυτιστεί με τον ιδανικό, υποκειμενικό κριτή. Το σύνολο με βρήκε ικανοποιημένο, αλλά και αμέτοχο. Για να σου το πω απλά, ήταν σα να με ρώτησε κάποιος τι γνωρίζω για τη γυναικεία περίοδο! Αφού δεν τη βιώνω, πώς θα μπορούσα να δώσω μια τίμια απάντηση;

Το «The Capsule» προβάλλεται σε κοινό πρόγραμμα με το «Higuita» του Αλέξανδρου Βούλγαρη.