του Ηλία Φραγκούλη

Υπάρχουν εμψυχωτικές ιστορίες για το θάρρος και το ανθρώπινο κουράγιο που δίνει δύναμη στις πιο δύσκολες στιγμές, βγαλμένες από τη ζωή με τρόπο που καμία Τέχνη ή φαντασία δεν θα ήταν δυνατόν να σκαρφιστεί από μόνη της. Ενίοτε, αυτές οι ιστορίες εμπνέουν (και) κινηματογραφικές ταινίες. Η «Παράσταση του Σινγκ Σινγκ» είναι μια τέτοια, όμως, όσο καλή κι ευγενική να ήταν η πρόθεση των δημιουργών της, το αποτέλεσμα είναι… όλο λάθος!

Δυστυχώς, ο σκοπός… δεν αγιάζει τα μέσα φιλμικά, πλην του… οσκαρικού (ενδεχομένως). Η ταινία του Γκρεγκ Κουίνταρ παίρνει τον εαυτό της τόσο στα σοβαρά, λες κι επρόκειτο για ένα είδος «Ευαγγελίου» για το genre των δραμάτων φυλακής, προορισμένη ν’ αγγίξει σχεδόν αποκλειστικά το μαύρο κοινό (στα ταμεία) και… τα μέλη της Αμερικανικής Ακαδημίας (στα βραβεία), τα οποία μπορεί και να «ψαρέψουν» του χρόνου, υπολογίζοντας πως υπηρετούν (και ψηφίζουν) στο πλαίσιο της «πολιτικής ορθότητας» και του μηνύματος που εξυψώνει (και καλά) την Τέχνη.

Η πλοκή βασίζεται στην ύπαρξη του προγράμματος Rehabilitation Through the Arts, με φυλακόβιους που «αποδρούν» από την πληκτική καθημερινότητά τους δημιουργώντας θεατρικές παραστάσεις. Τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τον ήρωα του Divine G, έναν λόγιο κρατούμενο για τον οποίο παίρνουμε πληροφορίες… με το τσιγκέλι, κυρίως στο τρίτο μέρος της αφήγησης. Αποφεύγοντας ολοκληρωτικά το «trick» των flashback, το σενάριο μας παρουσιάζει (σταδιακά) μία «αγιογραφία» χαρακτήρα (τρόπος του λέγειν) που μάλλον άδικα βρίσκεται εντός της φυλακής, όντας ένας (φαινομενικά) φιλήσυχος πατέρας τριών παιδιών. Δυστυχώς, τα περισσότερα στοιχεία που αποκαλύπτονται γι’ αυτόν (και την υπόθεσή του) προέρχονται κυρίως από μία σκηνή ακρόασης αποφυλάκισης, ενώ και για το σύνολο των βασικών «χαρακτήρων» – συγκρατούμενών του κυριαρχεί μια διάθεση «ξεπλύματος» ενοχής και ασάφεια γύρω από τα εγκλήματα τα οποία είχαν διαπράξει στο παρελθόν. Με άλλα λόγια, στην «Παράσταση του Σινγκ Σινγκ» είναι σαν να βλέπουμε… μαθητές σχολείου που προβάρουν την επόμενη εθιμοτυπική τους γιορτούλα!

Υπάρχει μια κάποια δυναμική στις ερμηνείες, με το μεγαλύτερο μέρος του καστ να είναι πρώην φυλακισμένοι που βίωσαν το ακριβές καταστασιακό (και) στην πραγματικότητα, όμως, με έναν παράδοξο τρόπο αυτό δεν γίνεται ρεαλιστικά αντιληπτό και στην ταινία (αν δεν αναφερόταν στους τίτλους τέλους, ουδείς θα το έπαιρνε χαμπάρι…). Η (ας την πούμε) φυσικότητα στις ερμηνείες σχεδόν «καπελώνεται» από το μονοδιάστατο «προσωπείο» μαρτυρικής φιγούρας που κουβαλάει σ’ όλο το έργο ο Κόλμαν Ντομίνγκο, σε εμφανές acting mode τύπου «διαλέξτε σκηνή για το κλιπάκι μου στις οσκαρικές υποψηφιότητες πρώτου ανδρικού ρόλου».

Η «ποιητική» και κάπως επιτηδευμένα «ντοκιμαντερίστικη» σκηνοθετική γραμμή του Κουίνταρ συνδυάζεται με μια αφόρητη μουσική υπόκρουση από μέγιστης δραματικότητας βιολιά, που βαράνε συχνότατα κι άστοχα, μπας και καταφέρουν ν’ αγγίξουν κάποια «χορδή» συναισθήματος του θεατή. Πως, όμως, όταν ο τελευταίος δεν γνωρίζει ποτέ την πραγματική φύση αυτών των ανθρώπων ή και τα γιατί που τους οδήγησαν σ’ αυτή τη θέση; Στην τελική, το ίδιο το έργο είναι εκείνο που βρίσκεται «φυλακισμένο» σε προοπτικές… κινηματογραφικών βραβεύσεων. Κι αυτό του στερεί κάθε ατού αλήθειας.