FreeCinema

Follow us

ΣΙΜΟΝ ΒΕΪΛ: Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (2022)

(SIMONE: LE VOYAGE DE SIÈCLE)

  • ΕΙΔΟΣ: Βιογραφικό Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ολιβιέ Νταάν
  • ΚΑΣΤ: Έλσα Ζιλμπερστάιν, Ρεμπεκά Μαρντέρ, Ελοντί Μπουσέ, Ζουντίθ Σελμά, Ολιβιέ Γκουρμέ, Ματιέ Σπινοζί
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 140'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ΣΠΕΝΤΖΟΣ

Η ζωή της Σιμόν Βέιγ, εξέχουσας μορφής της γαλλικής πολιτικής σκηνής του περασμένου αιώνα.

Πάντα γυρίζονταν ταινίες βιογραφικού περιεχομένου, όμως, θαρρώ πως η μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία της «Ζωής σαν Τριαντάφυλλο» (2007) έδωσε (στο γαλλικό σινεμά ειδικότερα) νέα ώθηση στο συγκεκριμένο είδος. Δεν είναι τυχαίο πως μόνο τα τελευταία χρόνια έχουμε δει βιογραφίες πολλών και διαφόρων σπουδαίων προσωπικοτήτων της Γαλλίας, όπως το «Γκοντάρ, Αγάπη μου.» (2017), το «Ντε Γκωλ» (2020), το «Μαρία Κιουρί: Η Γυναίκα που Άλλαξε τον Κόσμο» (2020), το «Αϊφέλ» (2021) και πάει λέγοντας. Από την άλλη, ο σκηνοθέτης Ολιβιέ Νταάν, ορμώμενος από το οσκαρικό σουξέ του προαναφερθέντος φιλμ του, θεώρησε πιθανότατα εαυτόν ειδικό στις πάσης φύσεως ανάλογες ταινίες, σπάζοντας εν τούτοις τα μούτρα του με ιδιαιτέρως άγριο τρόπο την επόμενη φορά που το επιχείρησε, με την «Γκρέις του Μονακό» (2014). Έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία, ο Γάλλος auteur επανέρχεται με την τρίτη βιογραφικού περιεχομένου ταινία της καριέρας του, ξεκαθαρίζοντας πια με τον πλέον βέβαιο τρόπο πως η επιτυχία του «Τριαντάφυλλου» οφειλόταν αποκλειστικά και μόνο στην επίδειξη ερμηνευτικής δύναμης από πλευράς Μαριόν Κοτιγιάρ (και στα τραγούδια της Πιάφ) και όχι στις σκηνοθετικές ή σεναριακές ικανότητές του. Τούτη η «Σιμόν Βέιλ», λοιπόν, πιστεύω πως θα πείσει και τον πιο άπιστο θεατή!

Ως όνομα, η Σιμόν Βέιγ μπορεί να μην λέει σχεδόν τίποτα στον Έλληνα θεατή, για την Γαλλία, όμως, αποτελεί μια καθόλα σπουδαία και αξιοσέβαστη προσωπικότητα. Αφού ολοκλήρωσε τις νομικές σπουδές της, στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 εισήλθε στον χώρο της πολιτικής, πρώτα ως υπεύθυνη σωφρονιστικών υποθέσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης κι έπειτα (κατά τη δεκαετία του ‘70) ως Υπουργός Υγείας επί προεδρίας Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν. Ο ουμανιστικός, πρωτοποριακός τρόπος σκέψης της άφησε ανεξίτηλο στίγμα και στις δύο κυβερνητικές θέσεις τις οποίες κατείχε, με βασικότερη παρακαταθήκη της το νομοσχέδιο του 1975, μέσω του οποίου νομιμοποιούνταν οι αμβλώσεις. Η επιβράβευση της πολιτικής της σταδιοδρομίας ήρθε με την εκλογή της στη θέση της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (η πρώτη γυναίκα που κατάφερε κάτι παρόμοιο), έπειτα από τις εκλογές του 1979. Αν όλα αυτά σας μοιάζουν αρκούντως ενδιαφέροντα και μάλλον άγνωστα ως γεγονότα, ώστε να σταθούν ικανά να προκαλέσουν την προσοχή σας, τότε… θα απογοητευτείτε! Από τα πολλά και πρωτοποριακά που η Γαλλίδα πολιτικός πέτυχε στην καριέρα της, ο Νταάν στρέφει (σε σημαντικά μεγαλύτερο βαθμό) τα φώτα της ταινίας του σ’ ένα θέμα που στο σινεμά το έχουμε παρακολουθήσει σε βαθμό εξαντλήσεως: το Ολοκαύτωμα.

Η Βέιγ ήταν μία από τις χιλιάδες εβραϊκής καταγωγής Γαλλίδες οι οποίες στάλθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και μία από τις ελάχιστες που βγήκαν ζωντανές από την κόλαση του Άουσβιτς. Δεν θυμάμαι επ’ ευκαιρίας ποιου φιλμ (νομίζω ήταν τα «Μαθήματα Περσικών») είχα καταθέσει την (αδιαπραγμάτευτη) θέση μου, πως το θέμα «Ολοκαύτωμα» έχει προ πολλού εξαντληθεί στον κινηματογράφο. Όσα φαντάζεστε πως θα δείτε σε μια ταινία που καταπιάνεται με τη συγκεκριμένη τραγική περίοδο, αυτά ακριβώς θα παρακολουθήσετε κατά κύριο λόγο (και) στη «Γυναίκα του Αιώνα», με τον Νταάν να επιστρέφει (δυστυχώς κατ’ επανάληψη) στη μη γραμμική αφήγηση του για να απεικονίσει την ανθρώπινη εξαθλίωση της ναζιστικής θηριωδίας, ξεπετώντας όλα τα υπόλοιπα που σημάδεψαν τη ζωή της Βέιγ ως (μάλλον) δευτερευούσης σημασίας γεγονότα.

Η υποψία πολιτικού θρίλερ που δημιουργεί η εναρκτήρια σεκάνς της θυελλώδους συζήτησης του Γαλλικού Κοινοβουλίου, προ της ψήφισης του περί αμβλώσεων νομοσχεδίου, δίνει τη θέση της σε μία αφόρητα ακαδημαϊκή προσέγγιση του είδους «βιογραφία», με τα συνεχή μπρος-πίσω στον χρόνο και το γλυκανάλατο voice-over να δημιουργούν τη βεβαιότητα πως ο Νταάν στην προσπάθεια του να τα πει όλα για την Βέιγ, στο τέλος καταφέρνει να μην λέει τίποτα. O παραλληλισμός των στρατοπέδων συγκέντρωσης του Γιουγκοσλαβικού Εμφυλίου μ’ εκείνα των Ναζί σηκώνει μεγάλη κουβέντα (για να το θέσω κομψά…), όμως, αναδεικνύει τον έντονο προβληματισμό της Βέιγ (από το βήμα του Ευρωκοινοβουλίου) για την πορεία που φοβόταν πως (θα) έπαιρνε η Ευρωπαϊκή Ένωση από τη στιγμή που αδυνατούσε να δράσει ακόμα και για τόσο σοβαρές υποθέσεις εντός του οίκου της. Είναι ίσως η μοναδική στιγμή όπου στο φιλμ αναδεικνύεται με ξεκάθαρο και ουσιαστικό τρόπο η πολιτική σκέψη μίας κατά κύριο λόγο πολιτικής προσωπικότητας. Υπό αυτό το πρίσμα, θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε ποια ήταν η άποψη της Βέιγ για την Ευρώπη του 21ου αιώνα (πέθανε πλήρης ημερών στα 2017), αλλά κάτι τέτοιο… δεν αφορά το έργο! Αντ’ αυτού, έχουμε φλυαρίες μηδαμινής αξίας, οικογενειακές χαρές και λύπες, καθώς και αυθαίρετες αναγωγές των διεκδικήσεων του σύγχρονου φεμινιστικού κινήματος σε παρελθούσες δεκαετίες. Και πολύ Άουσβιτς, ασφαλώς.

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Το δις εξαμαρτείν για τον σκηνοθέτη Ολιβιέ Νταάν. Αν το λούσο της «Γκρέις του Μονακό» λειτουργούσε κάπως ευεργετικά στο μάτι, εδώ ούτε αυτό δεν υπάρχει. Το μόνο (ίσως) άξιο λόγου της ταινίας για το ντόπιο κοινό είναι η ανάδειξη μιας άγνωστης εν πολλοίς προσωπικότητας, την οποία αξίζει να έχουμε υπόψη. Να επισημανθεί επίσης και η εκ νέου διαπίστωση της δυστυχώς ολοένα αυξανόμενης αδυναμίας του γαλλικού κινηματογράφου να υποστηρίξει τις ανάγκες των φιλμ περιόδου (το φαινόμενο είχε παρατηρηθεί και στο «Αϊφέλ»). Τόσους τοίχους, δωμάτια και εξοχική φύση ούτε σε ελληνική παραγωγή δεν θυμάμαι (με αποκορύφωμα το κομμάτι που για φόντο του έχει τον Μάη του 1968).


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.