του Παναγιώτη Μήτσικα

Κόρη του σπουδαίου Βενσάν Λαντόν και της Σαντρίν Κιμπερλέν, η Σουζάν Λαντόν ξεκάθαρα έχει αυτό που λέμε «pedigree» για ν’ ασχοληθεί με τα κινηματογραφικά κοινά. Το σκηνοθετικό της ντεμπούτο μας έρχεται με τη νεαρά μόλις σε ηλικία 20 – 22 ετών (πλέον, μιας και η ταινία είναι παραγωγής του 2020…), μα παρ’ όλα αυτά μπορούμε να εντοπίσουμε αρκετές αρετές, σ’ ένα φιλμ που εκ προοιμίου παίρνει το ρίσκο να χρησιμοποιήσει τη σκηνοθέτιδά του (και) ως πρωταγωνίστρια. Το «16 Φορές Άνοιξη» καταπιάνεται με ένα ευαίσθητο θέμα, την έλξη μεταξύ μίας 16χρονης κοπέλας κι ενός 35χρονου άνδρα (η age of consent στη Γαλλία ξεκινά από τα 15) και, εν γένει, αποφεύγει τα κλισέ, αν και η αλήθεια είναι πως παρουσιάζεται αρκετά flat, χωρίς κάποια δραματουργική εξέλιξη που θα το ξεχώριζε από ανάλογες ταινίες του είδους.

Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι προφανώς η αρχική φιλία και μετέπειτα σχέση μεταξύ της 16χρονης ηρωίδας κι ενός σχεδόν κατά είκοσι χρόνια μεγαλύτερού της άνδρα, με την Λαντόν να μας δίνει το πορτρέτο τούτης της γνωριμίας περισσότερο μέσω της αθωότητας και της απόδρασης (για τη Σουζάν), αποφεύγοντας κάθε δόση ερωτισμού. Μία αναμφίβολα έξυπνη επιλογή, η οποία λειτουργεί. Κι αν για το θεατή είναι ξεκάθαρο πως η 16χρονη νιώθει «ξένη» ανάμεσα στην παρέα των συνομήλικών της και πλήττει, ψάχνοντας συνεχώς ευκαιρία να «δραπετεύσει» κάθε φορά που βρίσκεται έξω μαζί τους, τα κίνητρα για τον Ραφαέλ, ώστε να μπει σ’ αυτή τη διαδικασία που σίγουρα σηκώνει σχόλια, δεν αναπτύσσονται ποτέ. Το ίδιο συμβαίνει και με τη δραματουργική εξέλιξη στις περισσότερες από τις σκηνές, όπου πολλές φορές μοιάζουν να κόβονται απότομα, θαρρείς σ’ έναν αγώνα ώστε να μείνει το φιλμ εντός του μικρού πλαισίου της διάρκειάς του (μόλις 73 λεπτά!).

Τα παραπάνω στοιχεία αφήνουν ανικανοποίητο το αίσθημα του θεατή, όμως, κοιτώντας βαθύτερα, δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε τα ρίσκα που παίρνει η Λαντόν (και κατ’ επέκταση το φιλμ). Πέρα από την προαναφερθείσα θεματολογία, έχουμε τον διπλό ρόλο της Γαλλίδας σε σκηνοθεσία και πρωταγωνιστικό ρόλο – με όχι τόσο πετυχημένα αποτελέσματα οφείλουμε να πούμε, αλλά σε κάθε περίπτωση μία επιλογή που θέλει κότσια στα 20 σου χρόνια. Χώρια απ’ αυτό, η κινηματογράφηση του Παρισίου είναι έξοχη, ενώ η έντονη μουσικότητα του δεύτερου μισού θα ξενίσει μερίδα του κοινού, μα θα ιντριγκάρει ευχάριστα σε κάποιο ποσοστό. Σε τελική ανάλυση, πάντως, πρόκειται για έργο που μπορεί να είναι «άγουρο» (κι από το οποίο ζητάμε κάτι παραπάνω), αλλά ταυτόχρονα, σαν πρώτο δείγμα γραφής, έχει και τα θετικά του. Ίσως αξίζει να δούμε τι συνέχεια θα έχει η Λαντόν στο μέλλον.