FreeCinema

Follow us

QUEER (2024)

  • ΕΙΔΟΣ: Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λούκα Γκουαντανίνο
  • ΚΑΣΤ: Ντάνιελ Κρεγκ, Ντρου Στάρκι, Τζέισον Σουόρτσμαν, Ενρίκε Ζάγκα, Ντρου Ντρόγκι, Άντρα Ουρσούτα, Άριελ Σούλμαν, Αντρές Ντουπράτ, Ομάρ Απόλο, Ντέιβιντ Λόουερι, Λέσλι Μάνβιλ, Λισάντρο Αλόνσο
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 136'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ΣΠΕΝΤΖΟΣ

Φυγαδευμένος για προσωπικούς (;) λόγους στο Μεξικό των ’50s, ο Αμερικανός Γουίλιαμ Λι γίνεται καθημερινά λιώμα απ’ το μεθύσι και την καύλα, παλεύοντας με τη μοναξιά και τον χρόνο που τρέχει και χάνεται.

Το 2024 ήταν η καλύτερη χρονιά για την κινηματογραφική καριέρα του Λούκα Γκουαντανίνο, ενός σκηνοθέτη απόλυτα άνισου, τον οποίο έχω ξεσκίσει ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν (από το θλιβερά δήθεν «Να με Φωνάζεις με τ’ Όνομά σου» έως το επικό τερατούργημα του remake του «Suspiria» και το αυτοκαταστροφικά κανιβαλιστικό «Bones and All»). Μετά τους «Αντίπαλους» (το οποίο τοποθετώ στην κορυφή της φιλμογραφίας του), λοιπόν, επανέρχεται δημιουργικά και αποτελεσματικότατα με κάτι αρκετά «ανισόρροπο» σε περιεχόμενο και αρκούντως τολμηρό για φιλμική μεταφορά: μια νουβέλα του Γουίλιαμ Μπάροουζ.

«Queer». Ο τίτλος τα λέει όλα. Και οι γνώστες του συγγραφικού σύμπαντος του Μπάροουζ γνωρίζουν ή (θα) μπορούσαν ν’ αντιληφθούν τις παγίδες του εγχειρήματος, να συνδυαστούν οι αγαπημένοι εθισμοί του συγγραφέα με το (διόλου κρυφό, μα και ελάχιστα «προμοταρισμένο») γεγονός πως ήταν ένας ομοφυλόφιλος άνδρας. Στην ουσία, ο Γκουαντανίνο εστιάζει περισσότερο στο δεύτερο, δίνοντας σάρκα και οστά στο alter ego του Μπάροουζ, τον Γουίλιαμ Λι, έναν κάποιας περασμένης πια ηλικίας Αμερικανό «φυγά» από την πατρίδα του, ο οποίος περιτριγυρίζει τα σοκάκια μιας μεξικανικής επαρχίας σαν αρπαχτικό για να βιώσει όσο το δυνατόν περισσότερες στιγμές σεξουαλικής ηδονής, φυσικά με αγόρια νεαρότερης ηλικίας.

Ειλικρινά, θεωρώ πως σε τούτο το φιλμ ο Γκουαντανίνο κατάφερε ν’ αγγίξει όσο ποτέ άλλοτε το νόημα της σαρκικής επιθυμίας και την έκσταση της επαφής με κάθε τμήμα ενός άλλου σώματος, πόσω μάλλον αρσενικού (με αρσενικό), δίχως να γίνεται προβοκατόρικα banal ή γραφικός… στα όρια του αστείου. Βοηθούμενος από το υπνωτιστικό score των Τρεντ Ρέζνορ και Άτικους Ρος, ο σκηνοθέτης μοιάζει να νοσταλγεί (ειδικά στο πρώτο μέρος της ταινίας) τις οπτικές φόρμες του Ζαν-Ζακ Μπενέξ από το «Φεγγάρι στον Υπόνομο» και του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ από τον «Καβγατζή», έργα – τομή εστετίστικης αντίληψης για τη δεκαετία του ’80, τοποθετώντας την αλήθεια της αγωνίας της κατάκτησης και της ανταμοιβής του οργασμού σ’ ένα «κόντρα» πλαίσιο κάδρων και προοπτικών ενίοτε αντι-ρεαλιστικών, σχεδόν όπως πράττουν «σημειολογικά» (και) οι αναχρονιστικά «πειραγμένες» επιλογές τραγουδιών από τους Nirvana, τον Prince ή τους New Order.

Η μοναξιά αποθεώνεται δραματικά σε σχέση με το χάσιμο της νιότης και τ’ «αζήτητα» του κορμιού που αρνείται ν’ αποδεχτεί την ήττα της απώλειάς της, η καύλα που λαχταρά ν’ ανταγωνιστεί το καρδιοχτύπι δίνει πνοή φαντασίας στην ελλειπτική αμηχανία της αφήγησης και ο Ντάνιελ Κρεγκ «αντανακλά» την άλλη πλευρά του ήρωα που υποδυόταν στο «Αγάπη Είναι ο Διάβολος» (1998), σε μία εμφάνιση εξαιρετική και τόσο σαρκαστική σαν «homage» στο συγκεκριμένο παράδειγμα από το πιο arty παρελθόν της καριέρας του.

Από τη στιγμή που ο Λι και ο Γιουτζίν, το αντικείμενο της λαγνείας του, ξεκινούν ένα ταξίδι στη Νότια Αμερική, πιο απελευθερωτικό για το μυαλό, το σεξ και τις… καταχρήσεις ουσιών, ο Γκουαντανίνο βρίσκεται αντιμέτωπος και με το θέμα των παραισθήσεων από τα ναρκωτικά, δίνοντας αγώνα να ταιριάξει αυτό το στοιχείο με μια εκρηκτική εξωτερίκευση συναισθημάτων, στην οποία κάπως «παραπατά» ώστε να (καθ)οδηγήσει το έργο προς τη ζωηράδα. Ίσως φταίει και η ύπαρξη του επίσης μπαροουζικού «Γυμνού Γεύματος» (1991) του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, με το οποίο οι συγκρίσεις προκύπτουν (μοιραία) στο τελευταίο μέρος του φιλμ. Ως αποτέλεσμα, το «Queer» χάνει μέρος ενός wannabe ασυμβίβαστου momentum το οποίο ο Γκουαντανίνο ίσως οραματιζόταν για να μετατρέψει στο πιο δυνατό του visual trip για τις αισθήσεις και το βλέμμα. Αφήνει, όμως, ένα λαμπερά θελκτικό αίνιγμα να αιωρείται στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας μας να το αγκαλιάσουμε με το μέσα μας. Και να το εξερευνήσουμε. Σαν ουσία ή σαν θέαμα. Η επιτυχής (ή όχι) αποτελεσματικότητα της απόπειρας επαφίεται στην openness της διάθεσης (και των βιωμάτων) του κάθε θεατή…

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Ένα από τα πιο ολοκληρωμένα έργα του Λούκα Γκουαντανίνο, περισσότερο «προσβάσιμο» και σε κοινό που δεν παρακολουθεί μονάχα το art-house κύκλωμα, όσο κι αν (μπορεί να) παραξένεψαν τον αναγνώστη κάποια από τα άνωθεν. Απαιτεί κι ένα πιο «ανοιχτό» μυαλό, προφανώς. Οι συντηρητικοί θα τσιρίξουν, πόσω μάλλον εκείνοι που θα δουν… τον Τζέιμς Μποντ και θα μπουν χωρίς να ξέρουν, ούτε από Μπάροουζ, ούτε από… «Queer»!


MORE REVIEWS

ΑΓΑΠΟΥΣΕ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

Τρία αδέλφια πειραματίζονται με μια ντουλάπα - χρονομηχανή, που ίσως τους επιτρέψει (τελικά) να προσεγγίσουν μια άλλη διάσταση, μέσω της οποίας θα έχουν την ευκαιρία να επαναφέρουν στη ζωή τη νεκρή μητέρα τους.

ΕΙΜΑΙ ΑΚΟΜΗ ΕΔΩ

Βραζιλία, 1971. Με το κλίμα της στρατιωτικής δικτατορίας να αγριεύει στον δημόσιο βίο, μια γυναίκα αναζητά τα ίχνη του εξαφανισμένου συζύγου της, ευυπόληπτου αρχιτέκτονα και πρώην βουλευτή, προσπαθώντας παράλληλα να διατηρήσει τη σταθερότητα της πολυμελούς οικογένειάς της.

DOG MAN

Εξαιτίας ενός παρολίγον ολέθριου ατυχήματος και χάρη σε πρωτοποριακή ιατρική ιδέα, αφελής αστυνομικός και ο πιστός σκύλος του… έσονται εις σάρκαν μία! Εγένετο Dog Man, λοιπόν, ο οποίος ξεχύνεται στους δρόμους για να σταματήσει τον μοχθηρό γάτο Πίτι, προτού αυτός εξελιχθεί σε αληθινό… διπλό μπελά.

MΑRY, ΜARΙΑNNΑ, ΜΑRΙA: ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΑΣ

Πληρέστατη αναδρομή στην επί ελληνικού εδάφους ζωή και καριέρα της Κάλλας, από την παιδική ηλικία έως και τα τελευταία της χρόνια, «ντυμένη» με πλούσιο και σπάνιο υλικό αρχείου ή συνεντεύξεις.

CAPTAIN AMERICA: ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Ο Captain America συνεργάζεται στενά με τον καινούργιο Πρόεδρο των ΗΠΑ, ελπίζοντας να τον πείσει να σχηματιστούν ξανά οι Avengers. Η διεκδίκηση ενός επικίνδυνου πετρώματος από το διάστημα διαταράσσει τις διεθνείς σχέσεις, παράλληλα με την επίλυση παλιών λογαριασμών του Προέδρου μ’ έναν κατάδικο επιστήμονα που έχει βρει τη μέθοδο να ελέγχει τον νου εξ αποστάσεως.