του Νίκου Παλάτου

Σε αντίθεση με τη γαλλική κομεντί, η οποία έχει παρεκκλίνει σε δρόμους που συνήθως δεν έχουν επαφή με την πραγματικότητα, η ιταλική κωμωδία διατηρεί σε γενικές γραμμές το παραδοσιακό, λαϊκό της στοιχείο. Αν και σε τούτο το «Όχι Άλλο Καλοκαίρι», αναγνωρίζουμε πως υπάρχουν κοινά σημεία επαφής του με την ελληνική κουλτούρα, το πρόβλημα είναι πως σχεδόν σε κανένα του σημείο δεν δικαιολογεί τη διανομή του στα θερινά σινεμά της χώρας μας, αφού για ακόμη μία φορά το προϊόν αποδεικνύεται πως είχε παραχθεί αποκλειστικά για εσωτερική… ιταλική κατανάλωση.

Το κωμικό τρίο των Άλντο, Τζιοβάνι και Τζιάκομο μετρά περίπου τριάντα χρόνια επιτυχημένης καριέρας στη γείτονα, έχοντας ξεκινήσει από τον χώρο του θεάτρου, πριν μεταπηδήσει στην τηλεόραση και εν συνεχεία στον κινηματογράφο. Έχουν πρωταγωνιστήσει μαζί σε καμιά δεκαριά ταινίες, υποδυόμενοι πάντα τον ίδιο περίπου χαρακτήρα, ο οποίος σταθερά φέρει το αντίστοιχο μικρό όνομα του καθενός. Με άλλα λόγια, το ντόπιο ιταλικό κοινό γνωρίζει από πριν τι ακριβώς να περιμένει από αυτούς τους τρεις, με τον ίδιο τρόπο που το ελληνικό μπορούσε άμεσα ν’ αντιληφθεί τι θα δει από μία κωμωδία στην οποία ο Κώστας Χατζηχρήστος υποδυόταν τον Θύμιο ή ο Βέγγος τον καλόκαρδο Θανάση. Οι πιθανότητες να νοιαζόταν ένας Ιταλός για τις ευτράπελες περιπέτειες των δικών μας κωμικών θεωρώ πως είναι ανύπαρκτες. Το αυτό συμβαίνει και με τούτο, από… την ανάποδη.

Πέραν των θεωρητικών θεμάτων, που ενδεχομένως θα μπορούσαν και να παραβλεφθούν, επί της ουσίας μιλώντας και ως κωμωδία κρίνοντάς την, η ταινία είναι αγέλαστη, αφού το μόνο που πετυχαίνει στα σίγουρα είναι (τουλάχιστον) να μην καταλήξει προσβλητική προς τον θεατή. Ο τόνος δίνεται από τους διαφορετικής ιδιοσυγκρασίας Μιλανέζους πατεράδες, με τον έναν να είναι κάργα οργανωτικός αλλά και στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης, τον δεύτερο κυριλέ οδοντίατρο που έχει προβλήματα αποδοχής από τον γιο του και τον τρίτο να εμφανίζεται ως ο παρλαπίπας υποχόνδριος τύπος, που δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον σκύλο του. Ο καθένας κουβαλάει τα χαρακτηριστικά αυτά καθ’ όλη τη διάρκεια των διακοπών του, όπου παρέα με τις γυναίκες και τα παιδιά τους (αρχικά) θα συγκρουστούν, έπειτα θα αποδεχθούν ο ένας τον άλλον, μέχρι που θα συγκινηθούν όλοι μαζί, όταν και το φιλμ πάρει έναν δήθεν δραματικό, γλυκόπικρο τόνο.

Οι τυχαίες συναντήσεις με παλιούς φίλους και γνωστούς στο κοσμοπολίτικο θέρετρο, εξόχως βολικές και συμπτωματικές, ενώ σκοπό τους έχουν να δημιουργήσουν είτε κωμικές είτε ενδοσκοπικού τύπου καταστάσεις, αποτυγχάνουν σε αμφότερους τους τομείς. Η πλάκα με τον πελάτη του οδοντιάτρου δεν διεκδικεί τίποτε δάφνες έμπνευσης, ο συμμαθητής που κάποτε ήταν σκέτος περίγελος εμφανίζεται ουρανοκατέβατος για να πάρει την εκδίκησή του (και με τον ίδιο τρόπο… εξαφανίζεται), οι δε εφηβικοί έρωτες ανάμεσα στα τέκνα των οικογενειών, που με το πρώτο μυρίζεσαι πώς θα εξελιχθούν, πράγματι δεν σε διαψεύδουν στιγμή. Ως προς επίρρωση των αρχικών περί ντόπιας κατανάλωσης σχολίων, δε, ας σημειωθεί η παρουσία του βετεράνου τραγουδιστή Μάσιμο Ρανιέρι, ο οποίος όχι μόνο εμφανίζεται live προς τέρψιν ενός εκ της πατρικής τριάδας που δηλώνει φανατικός θαυμαστής του, αλλά τα τραγούδια του παίζουν ρόλο και μέσα στην ίδια την ταινία. Δημοφιλέστατος (ειδικά στη δεκαετία του ’70) ο Ρανιέρι στην πατρίδα του, ελάχιστα όμως έχει να πει κάτι σαν όνομα στο εκτός Ιταλίας κοινό.