FreeCinema

Follow us

NUOVO CINEMA PARADISO (1988)

  • ΕΙΔΟΣ: Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζουζέπε Τορνατόρε
  • ΚΑΣΤ: Σαλβατόρε Κάσιο, Φιλίπ Νουαρέ, Μάρκο Λεονάρντι, Ζακ Περέν
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 124'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ODEON

Η ζωή του μικρού Τοτό αλλάζει μέσα από τη σχέση του με τον μηχανικό προβολής ενός επαρχιακού σινεμά στη Σικελία, στα τέλη του ’40. Ενήλικας πια σήμερα, ο Σαλβατόρε Ντι Βίτα, με αφορμή την είδηση του θανάτου του «μέντορά» του, θυμάται με νοσταλγία το παρελθόν του.

Άλλες εποχές όταν είχε πρωτοβγεί το «Σινεμά ο Παράδεισος». Άλλο κοινό, άλλη κουλτούρα, άλλες αναμνήσεις από την εμπειρία και την επαφή με την κινηματογραφική αίθουσα. Ένας θεατής που είχε γεννηθεί στα τέλη του ’40 και είχε αγαπήσει τον κινηματογράφο, είχε στη μνήμη του στιγμές που (οριακά) μπορεί κάτι να του θύμιζαν μέσα από το φιλμ του Τζουζέπε Τορνατόρε. Ένας θεατής που γεννήθηκε στα τέλη του ’80, σήμερα μόλις που μπαίνει στα τριάντα χρόνια της ζωής του και… έχει «μεταλλαχθεί» από τις ριζικές αλλαγές τις οποίες έχει υποστεί η βιομηχανία του θεάματος μέσω της τεχνολογίας. Μοιραία, η ταινία αυτή έχει ξεπεραστεί. Ακόμη και καλλιτεχνικά, εδώ που τα λέμε…

Τοποθετημένο σε ένα νοσταλγικό κλίμα που οφείλει σχεδόν τα πάντα στην ύπαρξη του «Amarcord» (1973) του Φεντερίνο Φελίνι, το «Nuovo Cinema Paradiso» αγκομαχάει να αφηγηθεί την απλοϊκή ιστορία ενηλικίωσης ενός χωριατόπαιδου που «φοίτησε» δίπλα σε έναν παλιό προβολατζή, για να εξελιχθεί σε κινηματογραφιστή. Προσθέτουμε στο μείγμα και την πρώτη αγάπη του νεαρού ήρωα, διότι τα πάντα σερβίρονται καλύτερα με ολίγη από ρομάντζο, φυλάμε για το συγκινητικό, ενήλικο φινάλε ένα montage από κλασικές φιλμικές σκηνές για να αποτίσουμε φόρο τιμής στην κινηματογραφική Τέχνη και… ιδού οι αιτίες της επιτυχίας αυτής της ταινίας… τότε. Σήμερα; Αν μπεις στο YouTube, βρίσκεις χιλιάδες παρόμοια videos αναφοράς σε είδη ή κατηγορίες σεκάνς, απείρως καλύτερα ως κατασκευή, ικανά να σου προκαλέσουν το συναίσθημα χωρίς καν την επιθετική και συνεχή επανάληψη του (πανέμορφου, μεν) μουσικού θέματος του Ένιο Μορικόνε.

Το μόνο που αντέχει ακόμη από το φιλμ του Τορνατόρε (εκτός της μουσικής) είναι κάποια στιγμιότυπα (κυρίως εντός της αιθούσης) που συντηρούν την αναμνησιολογία ενός λαϊκού θεάματος, πόσω μάλλον σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Ιταλίας, με την οθόνη του σινεμά να γεμίζει από πλάνα διάσημων ταινιών της γείτονος, από το «Η Γη Τρέμει» του Λουκίνο Βισκόντι μέχρι το «Άννα» του Αλμπέρτο Λατουάντα (με την οποία σπάει και το «embargo» της εκκλησιαστικής λογοκρισίας). Αυτές οι σκηνές αποτελούν τον βασικό σκελετό του έργου και όχι η υποτυπώδης ιστορία που μπορείς να αφηγηθείς και χωρίς να χρειαστεί να το παρακολουθήσεις.

Μοιραία, η ψηφιακή καθαρότητα της παρούσης ξεγυμνώνει ακόμη πιο άσχημα την εικόνα αυτού του «Σινεμά», με περισσότερο εκτεθειμένο το μακιγιάζ γήρανσης ή των εγκαυμάτων στο πρόσωπο του Φιλίπ Νουαρέ, του οποίου η ολοφάνερη μεταγλώττιση στα ιταλικά δείχνει πλέον αφόρητα αστεία. Πάντως, είναι ευτύχημα που δεν ήρθαμε αντιμέτωποι με το director’s cut των 173 λεπτών ή το original των 155 λεπτών (αμφότερα εκλιπαρούν για ψαλίδισμα). Τι να πω; Το 1988 ήμασταν σαφώς πιο αθώοι. Και μας παρέσυρε η νοσταλγία…

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας του 1990 έρχεται να μας θυμίσει πόσο πολύ… γέρασε, μέσα στην απίστευτη γραφικότητα της απεικόνισης μιας επαρχιακής κοινωνίας, η οποία «αναλύεται» μονάχα από τον διαχωρισμό εξώστη και πλατείας για τους θεατές της. Κάποια πιασάρικα στιγμιότυπα κρατάνε τη χάρη τους, η μελωδία του Μορικόνε έχει καταχωρισθεί για τα καλά στη μνήμη, όμως το «Nuovo Cinema Paradiso» καλλιτεχνικά, για το σινεμά και το βλέμμα του σήμερα, φαντάζει σαν ένα… τσολιαδάκι που πωλείται σε τουριστικό μαγαζί της Πλάκας (#diplhs). Εάν δεν το έχετε δει ποτέ στη ζωή σας, ταιριάζει καλύτερα στην παλαιομοδίτικη ατμόσφαιρα ενός θερινού κινηματογράφου. Το νεαρότερο σε ηλικία κοινό που ενδέχεται να το τολμήσει (για την Ιστορία του πράγματος), σίγουρα θα μάθει και κάτι γι’ αυτά που συνέβαιναν στην «προϊστορία» της ψυχαγωγίας των τόσο μακρινών δεκαετιών.


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.