FreeCinema

Follow us

NUOVO CINEMA PARADISO (1988)

  • ΕΙΔΟΣ: Δράμα
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζουζέπε Τορνατόρε
  • ΚΑΣΤ: Σαλβατόρε Κάσιο, Φιλίπ Νουαρέ, Μάρκο Λεονάρντι, Ζακ Περέν
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 124'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ODEON

Η ζωή του μικρού Τοτό αλλάζει μέσα από τη σχέση του με τον μηχανικό προβολής ενός επαρχιακού σινεμά στη Σικελία, στα τέλη του ’40. Ενήλικας πια σήμερα, ο Σαλβατόρε Ντι Βίτα, με αφορμή την είδηση του θανάτου του «μέντορά» του, θυμάται με νοσταλγία το παρελθόν του.

Άλλες εποχές όταν είχε πρωτοβγεί το «Σινεμά ο Παράδεισος». Άλλο κοινό, άλλη κουλτούρα, άλλες αναμνήσεις από την εμπειρία και την επαφή με την κινηματογραφική αίθουσα. Ένας θεατής που είχε γεννηθεί στα τέλη του ’40 και είχε αγαπήσει τον κινηματογράφο, είχε στη μνήμη του στιγμές που (οριακά) μπορεί κάτι να του θύμιζαν μέσα από το φιλμ του Τζουζέπε Τορνατόρε. Ένας θεατής που γεννήθηκε στα τέλη του ’80, σήμερα μόλις που μπαίνει στα τριάντα χρόνια της ζωής του και… έχει «μεταλλαχθεί» από τις ριζικές αλλαγές τις οποίες έχει υποστεί η βιομηχανία του θεάματος μέσω της τεχνολογίας. Μοιραία, η ταινία αυτή έχει ξεπεραστεί. Ακόμη και καλλιτεχνικά, εδώ που τα λέμε…

Τοποθετημένο σε ένα νοσταλγικό κλίμα που οφείλει σχεδόν τα πάντα στην ύπαρξη του «Amarcord» (1973) του Φεντερίνο Φελίνι, το «Nuovo Cinema Paradiso» αγκομαχάει να αφηγηθεί την απλοϊκή ιστορία ενηλικίωσης ενός χωριατόπαιδου που «φοίτησε» δίπλα σε έναν παλιό προβολατζή, για να εξελιχθεί σε κινηματογραφιστή. Προσθέτουμε στο μείγμα και την πρώτη αγάπη του νεαρού ήρωα, διότι τα πάντα σερβίρονται καλύτερα με ολίγη από ρομάντζο, φυλάμε για το συγκινητικό, ενήλικο φινάλε ένα montage από κλασικές φιλμικές σκηνές για να αποτίσουμε φόρο τιμής στην κινηματογραφική Τέχνη και… ιδού οι αιτίες της επιτυχίας αυτής της ταινίας… τότε. Σήμερα; Αν μπεις στο YouTube, βρίσκεις χιλιάδες παρόμοια videos αναφοράς σε είδη ή κατηγορίες σεκάνς, απείρως καλύτερα ως κατασκευή, ικανά να σου προκαλέσουν το συναίσθημα χωρίς καν την επιθετική και συνεχή επανάληψη του (πανέμορφου, μεν) μουσικού θέματος του Ένιο Μορικόνε.

Το μόνο που αντέχει ακόμη από το φιλμ του Τορνατόρε (εκτός της μουσικής) είναι κάποια στιγμιότυπα (κυρίως εντός της αιθούσης) που συντηρούν την αναμνησιολογία ενός λαϊκού θεάματος, πόσω μάλλον σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Ιταλίας, με την οθόνη του σινεμά να γεμίζει από πλάνα διάσημων ταινιών της γείτονος, από το «Η Γη Τρέμει» του Λουκίνο Βισκόντι μέχρι το «Άννα» του Αλμπέρτο Λατουάντα (με την οποία σπάει και το «embargo» της εκκλησιαστικής λογοκρισίας). Αυτές οι σκηνές αποτελούν τον βασικό σκελετό του έργου και όχι η υποτυπώδης ιστορία που μπορείς να αφηγηθείς και χωρίς να χρειαστεί να το παρακολουθήσεις.

Μοιραία, η ψηφιακή καθαρότητα της παρούσης ξεγυμνώνει ακόμη πιο άσχημα την εικόνα αυτού του «Σινεμά», με περισσότερο εκτεθειμένο το μακιγιάζ γήρανσης ή των εγκαυμάτων στο πρόσωπο του Φιλίπ Νουαρέ, του οποίου η ολοφάνερη μεταγλώττιση στα ιταλικά δείχνει πλέον αφόρητα αστεία. Πάντως, είναι ευτύχημα που δεν ήρθαμε αντιμέτωποι με το director’s cut των 173 λεπτών ή το original των 155 λεπτών (αμφότερα εκλιπαρούν για ψαλίδισμα). Τι να πω; Το 1988 ήμασταν σαφώς πιο αθώοι. Και μας παρέσυρε η νοσταλγία…

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας του 1990 έρχεται να μας θυμίσει πόσο πολύ… γέρασε, μέσα στην απίστευτη γραφικότητα της απεικόνισης μιας επαρχιακής κοινωνίας, η οποία «αναλύεται» μονάχα από τον διαχωρισμό εξώστη και πλατείας για τους θεατές της. Κάποια πιασάρικα στιγμιότυπα κρατάνε τη χάρη τους, η μελωδία του Μορικόνε έχει καταχωρισθεί για τα καλά στη μνήμη, όμως το «Nuovo Cinema Paradiso» καλλιτεχνικά, για το σινεμά και το βλέμμα του σήμερα, φαντάζει σαν ένα… τσολιαδάκι που πωλείται σε τουριστικό μαγαζί της Πλάκας (#diplhs). Εάν δεν το έχετε δει ποτέ στη ζωή σας, ταιριάζει καλύτερα στην παλαιομοδίτικη ατμόσφαιρα ενός θερινού κινηματογράφου. Το νεαρότερο σε ηλικία κοινό που ενδέχεται να το τολμήσει (για την Ιστορία του πράγματος), σίγουρα θα μάθει και κάτι γι’ αυτά που συνέβαιναν στην «προϊστορία» της ψυχαγωγίας των τόσο μακρινών δεκαετιών.


MORE REVIEWS

SAW X

Με καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο και σε απόγνωση, καθώς του μένουν ελάχιστοι μήνες ζωής, ο Τζον Κρέιμερ ταξιδεύει μέχρι το Μεξικό για ν’ ακολουθήσει μία επαναστατική θεραπεία που του δίνει ελπίδα για το αύριο. Όταν θ’ ανακαλύψει πως η όλη χειρουργική επέμβαση ήταν μια σκέτη απάτη, η οργή θα πυροδοτήσει τον παλιό… κακό εαυτό του!

ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ

Νεαρός συγγραφέας, κοσμογυρισμένος μα όχι και μεγαλοπιασμένος, επιστρέφει στο Παρίσι για να ολοκληρώσει το νέο του βιβλίο και, εντελώς συμπτωματικά, συναντά την πρώτη του μεγάλη αγάπη, από τα σχολικά του χρόνια. Εκείνη, όμως, είναι πια παντρεμένη με μυστηριώδη εισοδηματία, ο οποίος τυγχάνει και εξαιρετικά ζηλότυπος. Η συνέχεια είναι προφανής…

Ο ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ

Πρώην μυστικός πράκτορας των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων στρατολογείται εκ νέου με στόχο να ανακαλύψει και να εξοντώσει τον άγνωστο «Δημιουργό», ο οποίος κρύβεται πίσω από ένα πλέον εξελιγμένο πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης, απειλώντας να γείρει τον πόλεμο ανθρώπων και robots οριστικά υπέρ των δεύτερων.

ΟΙ ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΙ 4

Όταν πυροκροτητές πυρηνικών κεφαλών πέφτουν στα χέρια αδίστακτου εμπόρου όπλων, ο Μπάρνεϊ Ρος συγκεντρώνει (ξανά μανά…) την ομάδα του για να προλάβει ακόμα κι έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο! Η σκιά άγνωστου «φίλου» απ’ τα παλιά, όμως, πέφτει βαριά πάνω από τη νέα του αποστολή.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ

Απελπισμένη από την (εξαιτίας ατυχήματος) κωματώδη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο δωδεκάχρονος γιος της, πεισματάρα μητέρα παίρνει το βιβλίο επιθυμιών του ανά χείρας και ξεκινά ύστατο σερί πραγματοποίησης των ευχών του, μήπως και το «μεταφυσικό» του πράγματος την κάνει να τον σφίξει ξανά στην αγκαλιά της, ολοζώντανο.