FreeCinema

Follow us

ΜΑΧΑΙΡΙ ΣΤΟ ΝΕΡΟ (1962)

(NÓŻ W WODZIE)

  • ΕΙΔΟΣ: Ψυχολογικό Θρίλερ
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομάν Πολάνσκι
  • ΚΑΣΤ: Λέον Νιέμτσικ, Γιολάντα Ουμέκα, Ζίγκμουντ Μαλάνοβιτς
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 94'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: BIBLIOTHEQUE

Αντρόγυνο σε φάση αποξένωσης αποφασίζει να κάνει μια βόλτα αναψυχής με το yacht του και στο δρόμο μαζεύει περιπλανώμενο νεαρό που θα τους συνοδεύσει εν πλω αιφνιδιαστικά, προκαλώντας εντάσεις ή και αμφιβολίες για το πόσο «τυχαία» βρέθηκε μπροστά τους.

Δεν θεωρώ τυχαία ή συμπτωματική την ύπαρξη αυτής της jazz αύρας που συνοδεύει το «Ασανσέρ για Δολοφόνους» (1958) του Λουί Μαλ και το «Μαχαίρι στο Νερό» του Ρομάν Πολάνσκι. Επίσης, μιλάμε για δύο κινηματογραφικά ντεμπούτα! Δηλαδή, αυτές είναι οι πρώτες ταινίες που σκηνοθέτησαν ο Μαλ και ο Πολάνσκι, αντίστοιχα! Και καθόμαστε σήμερα και κουβεντιάζουμε για πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες που… θα έπρεπε να παίρνουμε στο κατόπι με πέτρες!

Η σημειολογία της εναρκτήριας σεκάνς είναι ήδη εξαιρετική. Ένας άνδρας και μια γυναίκα μοιράζονται τις μπροστινές θέσεις ενός αμαξιού. Εκείνη οδηγεί. Γίνεται έτσι ο… κινητήριος μοχλός. Δεν ανταλλάσσουν λέξη μεταξύ τους. Δηλαδή, εάν βρίσκονται σε σχέση, τα πράγματα μάλλον δεν πάνε και τόσο καλά. Όταν εκείνος ανοίγει το στόμα του, δεν ακούμε τι λέει, αλλά από το ύφος του φαίνεται πως της κάνει παρατηρήσεις για τον τρόπο που οδηγεί. Μέχρι που βάζει και το χέρι του στο τιμόνι, εκνευρισμένος. Εκείνη πατάει φρένο, βγαίνει από τ’ αμάξι και πηγαίνει να κάτσει στη θέση του συνοδηγού! Ναι, αυτό το ζευγάρι δεν έχει μια αρμονική σχέση…

Τώρα οδηγεί εκείνος κι έχει προστεθεί και ο ήχος από το εσωτερικό του αμαξιού, αλλά κανείς δεν μιλά. Της κάνει μια κίνηση «ερωτική», της σφίγγει το λαιμό με το δεξί του χέρι και της δίνει ένα πεταχτό φιλί, σχεδόν στο σβέρκο. Εκείνη δείχνει ατάραχη. Αδιάφορη. Κοιτάζει μπροστά, μ’ ένα ελαφρύ μειδίαμα. Ένας νεαρός hitchhiker στη μέση του δρόμου τους υποχρεώνει να σταματήσουν, όσο κι αν ο οδηγός του αμαξιού προσπαθεί να τον αποφύγει. Θα τον πάρουν μαζί τους, μέχρι να φτάσουν στο yacht με το οποίο σκοπεύουν να πλεύσουν. Ο άνδρας προτείνει στον άγνωστο νεαρό να τους ακολουθήσει και το jazzy score του Κριστόφ Κομέντα παίρνει πάλι μπρος, επισημαίνοντας την έναρξη του «παιχνιδιού».

Πάνω στη μικρή επιφάνεια του σκάφους, σ’ ένα σχεδόν κλειστοφοβικό «έδαφος», μα τοποθετημένο ειρωνικά σ’ έναν τόσο ανοιχτό ορίζοντα, το σενάριο στήνει ένα τρίγωνο διαρκών, «διακριτικών» αψιμαχιών και κόντρας διαλόγων (καίρια εδώ η συμμετοχή του επίσης σκηνοθέτη και συμπατριώτη του Πολάνσκι, Γέρζι Σκολιμόφσκι), αφήνοντας το θεατή «εκτεθειμένο» στην υπόνοια (ή μη;) ενός πιθανού σχεδίου αμαρτωλών εραστών που ήθελαν να ξεφορτωθούν τον περιττό τρίτο. Ακόμη κι αν δεν είναι έτσι τα πράγματα, όμως, ο Πολάνσκι στέκεται (και) δίπλα στην εκδοχή ενός ρομάντζου που ενδέχεται να δημιουργηθεί, μιας δίκαιης περίπτωσης φυγής για εκείνην, από μια ζωή που μονάχα ταξικά της επιτρέπει ν’ «αναπνέει», δίχως αγάπη και σιγουριά για το μέλλον, καθώς το νεαρότερο της ηλικίας της είναι το κύριο «άλλοθι» για να συνεχίζει να υπάρχει τούτο το αντρόγυνο. Να συνεχίζει αυτή η πορεία ανώφελης συμβίωσης, που πλέει σε τόσο ρηχά κι ατάραχα νερά. Που μόνο να σε πνίξουν (διττή έως και μεταφορική η χρήση της λέξης, προφανώς) μπορούν…

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Το παγκόσμιο σινεμά υποδέχεται με ύμνους τον Ρομάν Πολάνσκι και το ντεμπούτο του στη μυθοπλασία μεγάλου μήκους τον οδηγεί μέχρι τις υποψηφιότητες των Όσκαρ, στην κατηγορία της καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (πρωτιά και για τον πολωνικό κινηματογράφο!). Έργο αναφοράς που αντιγράφτηκε πολλάκις έκτοτε, διατηρεί ακόμα τη δύναμή του και έκανε αμέσως κατανοητό σε ολόκληρο τον κόσμο ότι αυτός ο σκηνοθέτης θα είχε μια σπουδαία καριέρα (αμέσως μετά εγκατέλειψε την πατρίδα του, μετακόμισε στη Γαλλία, την οποία αποκάλεσε «ξενοφοβική», για να γυρίσει τα τρία επόμενα φιλμ του στο Λονδίνο και κατόπιν να πάρει το «διαβατήριό» του για τις ΗΠΑ). Αξίζει τον κόπο να γνωρίσετε (ή να θυμηθείτε) πως ξεκίνησαν όλα, λοιπόν.


MORE REVIEWS

ΘΑΝΑΣΙΜΗ ΠΤΗΣΗ

Καταζητούμενος μισθοφόρος ανταλλάσσει την ελευθερία του με αποστολή εντοπισμού στόχου σε αεροπλάνο, τον οποίο πρέπει να οδηγήσει με ασφάλεια από τη Μπανγκόκ στο Σαν Φρανσίσκο. Αυτό που δεν γνωρίζει είναι πως η πτήση είναι γεμάτη με πληρωμένους εκτελεστές που θέλουν να βγάλουν από την άκρη και τους δύο!

Ο ΜΟΪΚΑΝΟΣ

Κορσικανός κτηνοτρόφος, ο οποίος αντιστέκεται με πείσμα στις απαιτήσεις της τοπικής μαφίας για να της πουλήσει τα βοσκοτόπια του ώστε να ανεγερθεί ξενοδοχειακή μονάδα, γίνεται φυγάς στον ίδιο του τον τόπο όταν σκοτώνει τον αρχηγό των εκβιαστών του. Οι μαφιόζοι, εν τούτοις, γνωρίζουν κι αυτοί καλά το νησί τους.

ΟΙ ΑΓΡΙΕΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ

Μετά από μία μικροκλοπή σε κατάστημα και επιχειρώντας να αποφύγει τις επιπτώσεις, η Χλόη το σκάει από το σπίτι της και κάνει auto-stop με σκοπό να φτάσει στην αδελφή της που ζει στην επαρχία και ν’ αναζητήσει καταφύγιο. Μια ομάδα νέων που γυρίζει την Ελλάδα μ’ ένα τροχόσπιτο επιτελώντας κοινωνικό έργο τη σώζει από απόπειρα βιασμού και την «υιοθετεί», αποκρύπτοντας ένα βασικό κομμάτι των δράσεών της.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΤΕ ΤΟΝ ΔΡΑΚΟ ΣΑΣ

Μετά από δεκαετίες μαχών μεταξύ Βίκινγκ και δράκων στο νησί του Μπερκ, ο Ψάρης, ο θνητός γιος τού Μεγάλου Στωικού, θα γίνει αχώριστος φίλος με μια «Οργή της Νύχτας», είδος δράκου φερόμενο ως αιμοσταγές και επικίνδυνο. Θα αναπτύξουν μια σχέση που θα σηματοδοτήσει το τέλος του πολέμου μεταξύ δράκων και Βίκινγκ, αλλά και την αρχή μιας συνύπαρξης που θα οδηγήσει προς τη μακροημέρευση όλων.

ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΚΟΛΠΟ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ

Προκειμένου ν’ αποφύγει τη σύλληψη από την Αστυνομία, δίδυμο ληστών βρίσκει καταφύγιο σε εκδρομή ατόμων με ειδικές ανάγκες. Για να μην κινήσουν υποψίες, ο ένας εκ των δύο θα πρέπει να υποδυθεί τον ΑμεΑ. Τα ευτράπελα και οι παρεξηγήσεις αρχίζουν…