του Ηλία Φραγκούλη

Έχω πει πολλές φορές πως εάν δεν είχε υπάρξει ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, το σινεμά δεν θα ήταν το ίδιο με αυτό που ξέρουμε σήμερα. Υπάρχουν άπειρες ταινίες που αποδεικνύουν αυτό το σκεπτικό μου για τον καλύτερο κινηματογραφικό σκηνοθέτη όλων των εποχών, με επίδραση κυριολεκτικά αδιανόητη πάνω στη φιλμική γλώσσα αφήγησης. Ο Χίτσκοκ υπήρξε ο μεγαλύτερος μάστορας διαχείρισης του θεατή και της σχέσης του με τα δρώμενα επί της μεγάλης οθόνης, έχτισε τα θεμέλια για την εξέλιξη διαφόρων genres, πρόσφερε πολλαπλά κι αναπάντεχα layers «ανάγνωσης» σε ταινίες που φαινομενικά έδειχναν μονάχα ψυχαγωγικές και η δουλειά του θ’ αντιγράφεται… στον αιώνα τον άπαντα.

Είναι γνωστή η προτίμησή μου για τον «Σιωπηλό Μάρτυρα» του 1954 (εκτενές κείμενό μου υπάρχει σε τούτη την έκδοση της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου και το που τον τοποθετώ στα χρονικά του σινεμά επίσης δεν αποτελεί μυστικό), όμως, το «Στη Σκιά των Τεσσάρων Γιγάντων» θα μπορούσε να βρίσκεται στην κορυφή μιας άλλης αξιολογικής λίστας, πόσω μάλλον στο πλαίσιο της φιλμογραφίας του, με γνώμονα το entertainment value.

Πρόκειται για ένα κανονικό roller coaster που σε βάζει στη θέση του κεντρικού ήρωα, του αφελούς Ρότζερ Ο. Θόρνχιλ (ο Κάρι Γκραντ ως η αποθέωση της φινέτσας και του ανδρικού πρότυπου), και σε γυροφέρνει σ’ ένα σωρό αμερικανικές τοποθεσίες ή μνημεία για να θέσει νέους κανόνες και όρια στο σασπένς, στηρίζοντας τα πάντα στην («ευνουχισμένη», καθώς βρίσκεσαι έξω από τους χώρους δράσης) συμμετοχή σου και τη μη δυνατότητα επέμβασής σου στην εξέλιξη της μοίρας αυτού του χαρακτήρα. Με τον οποίο ταυτίζεσαι απόλυτα, μα δεν θα ήθελες καθόλου να ήσουν «in his shoes»!

Αυτή η ταινία δεν αξίζει μονάχα ένα απλό κείμενο κριτικής, αλλά… ατελείωτα κατεβατά ανάλυσης και «αποκωδικοποίησης» στην προσέγγιση. Το είχα κάνει στα τέλη της δεκαετίας του ’90 για το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ. Οπότε, συνεχίζεις την ανάγνωση μέσω του post που φέρει τον τίτλο ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΤΟ «ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΓΙΑΓΑΝΤΩΝ». Εάν δεν έχεις ξαναδεί ποτέ αυτή την ταινία, μέτρα επτά παραγράφους μετά την εικόνα του τίτλου από τα opening credits και επανέρχεσαι αφού πας σινεμά. Εάν την έχεις ξαναδεί, διαβάζεις ελεύθερα το πλήρες κείμενο λες και ήταν ένα συνοδευτικό «λυσάρι» και κατόπιν σπεύδεις στο πλησιέστερο θερινό σινεμά για να έχεις μια ακόμη εμπειρία θέασης αυτού του αριστουργήματος.