της Βαρβάρας Κοντονή

Εκατοστή (!) ταινία για τον θρύλο του ιαπωνικού cult Τακάσι Μίικε, που εδώ μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το ομότιτλο, πολύχρονο manga του Χιροάκι Σαμούρα στην πρώτη live action εκδοχή του, με το comic να διατηρεί μέχρι πρότινος μονάχα μια σύντομη, anime τηλεοπτική παρουσία δεκατριών επεισοδίων. Με μια τεράστια φιλμογραφία, λοιπόν, που «πατά» στην ιαπωνική παράδοση άλλοτε μπερδεύοντας χαρακτηριστικά της εθνικής κουλτούρας με στοιχεία ακραιφνούς βίας και στυλιζαρισμένου gore και άλλοτε παραδίδοντας ατόφια «διαμάντια» είδους (όπως το ανεπανάληπτο «Audition»), ο Μίικε δεν αποτελεί τυχαία έναν από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του ασιατικού σινεμά, αφού διατηρεί πάντα μια εντελώς προσωπική ματιά που τον κάνει να ξεχωρίζει από άλλους συναδέλφους του. Εν προκειμένω, «Η Λεπίδα του Αθάνατου» δεν αποτελεί εξαίρεση. Μπορεί ανά στιγμές να χάνει σε ρυθμό, (σε) κερδίζει όμως σε αιματοβαμμένη ένταση.

Όταν η μικρή του αδελφή δολοφονηθεί από ένα τσούρμο αιμοδιψών κακοποιών, ο Μάντζι θα εκδικηθεί τον χαμό της ξεκληρίζοντας ολόκληρη την πολυπληθή συμμορία, όχι όμως χωρίς να πληρώσει το δικό του τίμημα. Πληγωμένος βαριά καθώς είναι και με τον θάνατο να μοιάζει αναπόφευκτος, ο Μάντζι συμβιβάζεται με τη μοίρα του, την ίδια στιγμή που μια μυστηριώδης γριά μάγισσα εμφανίζεται από το πουθενά και τον ευλογεί με την αθανασία, αμολώντας στο κορμί του σκουλήκια αίματος (!), με ικανότητα ταχύτατης ίασης. Μετά από εκείνη τη θρυλική μάχη που μένει στην ιστορία, περνάμε στο σήμερα, καμία διακοσάρα χρόνια μετά, με το μονοπάτι του μυθικού πια samurai να διασταυρώνεται με αυτό της μικρής Ριν που θέλει να τον προσλάβει ως σωματοφύλακα, με απώτερο σκοπό την εξόντωση του σκληροτράχηλου Ανότσου, αρχηγού μιας αντισυμβατικής σχολής πολεμικών τεχνών και υπεύθυνου για τη δολοφονία των γονιών της κοπέλας. Συμφωνώντας να τη βοηθήσει στο επικίνδυνο ταξίδι της, εν μέρει λόγω της… τρομερής της ομοιότητας με την αποθανούσα αδελφή του, ο Μάντζι θα υποσχεθεί να την προστατέψει πάση θυσία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως ο ίδιος θα πεθάνει στην πορεία, ανακτώντας πλέον την πολυπόθητη για εκείνον θνητότητα, αν τουλάχιστον καταφέρει να σκοτώσει χίλιους κακούς όπως απαιτεί το «λύσιμο» της κατάρας. Δύσκολα τα πράγματα.

Μετά το συγγενές «13 Assassins» (2010) και το υπερβίαιο «Yakuza Apocalypse» (2015), η απόφαση του Μίικε να ασχοληθεί με την κινηματογραφική μεταφορά ενός τόσο πυκνογραμμένου και μακροσκελούς ιαπωνικού comic όπως το «Η Λεπίδα του Αθάνατου», διατηρώντας παράλληλα την ατομική ματιά ενός (ας το παραδεχτούμε) auteur που εξακολουθεί να βρίσκεται έξω από καθωσπρέπει δημιουργικά καλούπια, δεν συνιστά κάτι το απλό, αφενός γιατί οι απαιτήσεις όσων έχουν διαβάσει το manga είναι δεδομένα πολλές, αφετέρου γιατί και οι θαυμαστές του Μίικε (και είναι πολλοί στον κόσμο αυτοί) αναμένουν να δουν κι εδώ τα κλασικά συστατικά των ταινιών του: δράση και μπόλικο αίμα. Τοποθετημένο χρονικά στην περίοδο Έντο, την εποχή των μεγάλων θρύλων και των ξακουστών samurai, το πόνημα του Χιροάκι Σαμούρα διαθέτει πρόσφορο σεναριακό έδαφος για επικές μάχες και επιμελώς «ατημέλητες» χορογραφίες, με τον διευθυντή φωτογραφίας του Μίικε να επικεντρώνεται σε σφιχτά κοντινά και μεσαία κυρίως πλάνα, αποφεύγοντας έτσι την αδυναμία των γενικών που ενίοτε προδίδουν από ατυχείς κινήσεις πολεμικών τεχνών μέχρι και φτώχεια στα σκηνικά. Όπως συνήθως, η βία κρατάει κι εδώ τη δική της θέση, όπως και οι εντυπωσιακές σκηνές συγκρούσεων ανάμεσα στον πρωταγωνιστή και τους αμέτρητους κομπάρσους που τολμούν να αναμετρηθούν μαζί του, μόνο για να καταλήξουν κυριολεκτικά…μισοί.

Πέρα από τα προτερήματα του να απολαμβάνει κανείς μια ταινία του Μίικε, η συγκεκριμένη κινηματογραφική προσαρμογή ενέχει και ορισμένα μειονεκτήματα που προκύπτουν λόγω της κομίστικης φύσης του υλικού με το οποίο καταπιάνεται εδώ ο Ιάπωνας δημιουργός και τα οποία πλήττουν εμφανώς τη δυναμική μιας ταινίας που θα μπορούσε να έχει μόνο τα καλά των δυο κόσμων, της σινεματικής της απόδοσης, δηλαδή, όσο και του manga. Η εξαντλητική διάρκεια και τα σκαμπανεβάσματα στον ρυθμό δεν βοηθούν ιδιαίτερα στη διατήρηση μιας συνολικά ενδιαφέρουσας υπόθεσης, η οποία έτσι κι αλλιώς διακλαδίζεται σε πολλές διαφορετικές υποπλοκές, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο αξιομνημόνευτες. «Η Λεπίδα του Αθάνατου» λειτουργεί καλύτερα ως υβρίδιο δυο εκ των δημοφιλέστερων ειδών ιαπωνικού σινεμά, αυτό του chambara (ταινίες εποχής με samurai και σπαθιά) και αυτό του jidaigeki (δράμα περιόδου), παρά ως καθαρόαιμο φιλμ του Μίικε, δικαιολογημένα ίσως εξαιτίας του προϋπάρχοντος υλικού, που κάπου μοιάζει να περιορίζει την σκηνοθετική αγριάδα του master της βίας για χάρη μιας πιο «δυτικά» στρωτής αφήγησης.