του Ηλία Φραγκούλη

Ακόμη ένας φεστιβαλικός τίτλος έρχεται στις μεγάλες οθόνες του (εσχάτως) άγρια ταλαιπωρημένου «art-house» κυκλώματος διανομής, με μία και μοναδική πρωτοτυπία: πρόκειται για μαλτέζικη παραγωγή, σκηνοθετικό ντεμπούτο του Άλεξ Καμιλέρι (ο οποίος υπογράφει και το σενάριο και το μοντάζ). Όλα τα υπόλοιπα είναι προφανή, προβλέψιμα και διόλου ελκυστικά, ώστε να σε οδηγήσουν ν’ αναζητήσεις τη φυγή, την ψυχαγωγία ή τον προβληματισμό στην αίθουσα.

Ο νεαρός Τζέσμαρκ δεν τα φέρνει βόλτα, προσπαθώντας ν’ ακολουθήσει το επάγγελμα που «κληρονόμησε» από τη φαμίλια του, εξαιτίας της ύπαρξης μιας παλιάς, ξύλινης ψαρόβαρκας. Καθώς μπάζει νερά, πλέον, και η ψαριά δεν αποφέρει σχεδόν τίποτα, αδυνατεί να φροντίσει τη σύζυγό του (που δουλεύει αναγκαστικά ως σερβιτόρα σε τουριστικό εστιατόριο) και το μικρό μωρό τους, που εμφανίζει προβλήματα υγείας και αδυναμίες λόγω κακής διατροφής. Με το άγχος των κινδύνων που ελλοχεύουν για τη ζωή του μωρού, ο Τζέσμαρκ πρέπει να πάρει αποφάσεις οι οποίες θα επηρεάσουν το επαγγελματικό του μέλλον, όσο και τη σταθερότητα του γάμου του.

Στρωτή αφήγηση, με τις τυπικές κακοτοπιές της καθημερινότητας και παγίδες που θέτουν (και) ηθικά διλήμματα, το «Σκαρί» επιχειρεί να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στο νατουραλιστικό ύφος του αληθινού βίου και τη δραματουργία ενός φιλμικού μελοδράματος, μπας κι «επιπλεύσει» στην καρδιά και την ψυχή του θεατή. Ο Καμιλέρι δεν έχει να προσφέρει τίποτε το καινούργιο καλλιτεχνικά (όσο και στην ουσία ματιάς και γραφής), πέραν μιας τίμιας καταγραφής της ζωής στη Μάλτα του σήμερα, με «δανεικά» στοιχεία από το σινεμά του Κεν Λόουτς (για παράδειγμα), ενίοτε υπενθυμίζοντας (δίπλα από το δράμα της ύπαρξης του ήρωα) και τον ύπουλο ρόλο της Ευρωπαϊκής «Ένωσης», που συνεχίζει να εξοντώνει τους τοπικούς και ανεξάρτητους ψαράδες, ρίχνοντας μια «ταφόπλακα» πάνω από το συγκεκριμένο επάγγελμα και τις οικογενειακές παραδόσεις του.

Το ξεχείλωμα του σεναρίου προς την υποπλοκή ενός (ημι)παράνομου βίου που βάζει τον Τζέσμαρκ στον «κακό δρόμο», αγωνίζεται να προσθέσει μια κάποια δράση στο φιλμ, το οποίο έχει εξαντλήσει από νωρίς κάθε στοιχείο έκπληξης, αναλώνοντας το μιαμισάωρο σε μικροτσακωμούς με τη σύζυγο ή την πεθερά και βλέμματα απόγνωσης του ήρωα, μπροστά στο δίλημμα της επιδιόρθωσης της βάρκας του ή μιας επιταγής στο ενδεχόμενο της καταστροφής της για χάρη της «πατρίδας μας». Λίγο πριν το φινάλε, η σκηνή με τα «λυπημένα» ματάκια των σκαριών που αντικρίζονται μεταξύ τους, προοιωνίζοντας ένα τέλος δίχως γυρισμό, η γραφικούρα χτυπάει κόκκινο, όσο αγνές κι αν ήταν οι προθέσεις του Καμιλέρι…

Υ.Γ. Η εταιρεία WEIRD WAVE εδώ και μήνες (πλέον) έχει αποφασίσει πως πρέπει να λογοκρίνει το site μας, ώστε να αποφύγει την κριτική των ταινιών που διανέμει. Οφείλετε να το γνωρίζετε και (ακόμα!) αναμένουμε μία δημόσια, γραπτή απάντηση (που ούτε και στην Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου έχει δώσει).