του Ηλία Φραγκούλη

Ο Ανγκ Λι είναι ένας σκηνοθέτης που δεν μπορώ να καταλάβω! Καμία ταινία του δε μοιάζει με την επόμενη που θα γυρίσει, τίποτε χαρακτηριστικό ή αναγνωρίσιμο δε σου δηλώνει την ταυτότητά του και το αποτέλεσμα των φιλμικών του αναζητήσεων δεν είναι πάντοτε επιτυχημένο. Η τελευταία του ταινία, το «Taking Woodstock» (2009), ήταν μια ανώδυνη φάρσα με background εκείνη τη συναυλία του καλοκαιριού του ’69, επιλογή τυπικά εκκεντρική για ένα σκηνοθέτη που γεννήθηκε στην… Ταϊβάν! Ακατανόητα πράγματα…

Αυτή τη φορά, ο Λι καταπιάνεται με το ομώνυμο best seller του Γιαν Μαρτέλ, ένα παραμύθι συμβολισμών όπου συγκρούονται το μαγικό με το ρεαλισμό, μέσα από την εξιστόρηση της περιπέτειας ενός 16χρονου Ινδού (ενήλικα και οικογενειάρχη, πλέον, κατοίκου του Καναδά), επιζώντα ναυαγίου που τον άφησε ορφανό, σε μια σωστική λέμβο, μαζί με μια ζέβρα, έναν ουρακοτάγκο, μια ύαινα και μια τίγρη! Όταν το νεαρό αγόρι και η τίγρη μείνουν οι τελευταίοι έμψυχοι επιβάτες αυτής της λέμβου, στη μέση του πουθενά ενός ωκεανού, αρχίζουν τα δύσκολα…

Έχει προηγηθεί μια καλοδουλεμένη και σχεδόν χιουμοριστική αφήγηση του πρότερου βίου του νεαρού Πι (το «χαϊδευτικό» του… Piscine Molitor, διότι ο θείος αγαπούσε τις πισίνες και ιδιαιτέρως εκείνη τη συγκεκριμένη στη Γαλλία!), που «ζωγραφίζει» σε ότι αφορά στο χαρακτήρα του και, κυρίως, στη θρησκευτική αφοσίωσή του προς… τον Αλλάχ, το Χριστό και το Βούδα μαζί (σχεδόν αναιρώντας, τελικά, την όποια έννοια της Πίστης).

Η συνέχεια αποτελείται από μια συρραφή πανέμορφων εικόνων που αυτοθαυμάζονται σαν τεχνολογικά επιτεύγματα του ψηφιακού σινεμά, με το καλύτερο – και πιο ουσιαστικό στη χρήση – 3D θέαμα που έχουμε δει στη μεγάλη οθόνη από την εποχή του σκορσεζικού «Hugo». Η ομορφιά είναι ο απόλυτος στόχος και ο Ανγκ Λι χειρίζεται το μέσο του κινηματογράφου σαν έναν καμβά φαντασίας, που ενίοτε αλλάζει μέχρι και το aspect ratio του (!), σα να παίζει με τη συνήθεια του βλέμματός σου πάνω στο στάνταρ φιλμικό καρέ. Ακόμη και στις πιο απειλητικές στιγμές οργής της Φύσης, η ομορφιά των εικόνων είναι εκείνη που «καπελώνει» κάθε δεύτερη σκέψη και δεν επιτρέπει στο πνεύμα να προλάβει την όποια δεύτερη ανάγνωση του έργου. Από το ναυάγιο, μέχρι τη «βροχή» ενός σμήνους ψαριών και το αλλόκοτο πλωτό «νησί» των μυριάδων σουρικάτων, η «Ζωή του Πι» κρύβει σεκάνς που κατά τη διάρκεια της προβολής θα απολαύσεις ρεαλιστικά ανάγλυφες, μπροστά στα ίδια σου τα μάτια, έχοντας τη σιγουριά πως θα συνοδεύσουν τη μνήμη σου για χρόνια.

Αυτό που, μοιραία, θα σου λείψει από την ταινία του Λι είναι το πραγματικό θέμα που επιτρέπει στο όλο project να… επιπλέει. Πού θέλει να καταλήξει ο «ποιητής»; Τι μας διδάσκει τούτο το «παραμύθι»; Ήταν αυτή η εξιστόρηση προϊόν της φαντασίας του ήρωα και μια συγκάλυψη της ακόμη πιο τρομακτικής αλήθειας γύρω από το ναυάγιο; Δε γνωρίζω ποια οδό ακολουθεί το ίδιο το βιβλίο στην αφήγησή του. Ο Λι επιλέγει να αιωρείται κάτι το διφορούμενο γύρω από την απάντησή του, το οποίο θα διχάσει και την αντίληψη των θεατών. Μερικοί μπορεί να μείνουν ικανοποιημένοι από την ελευθερία της επιλογής, άλλοι θα πολεμήσουν για να πείσουν το «αντίπαλο μέτωπο» πως εκείνοι έχουν δίκιο, λιγότεροι θα μείνουν στα κυριολεκτικά λόγια που ξεστομίζουν οι ήρωες του έργου, δίχως ίχνος αμφιβολίας. Οι πάντες μπορεί να είναι σωστοί. Προσωπικά, θα προτιμούσα τη μαγεία μιας τίμιας απάντησης. Ή θα πρότεινα στον Ανγκ Λι να δει πώς χειρίστηκε ένα παρόμοιο ζήτημα ο Ταρσέμ με το «The Fall» (2006). Το οποίο, στην τελική, είχε και μεγαλύτερους… όρχεις στο παραμυθένια ρεαλιστικό και εικαστικό μέρος της οπτικοποίησής του. Πόσο ειρωνικό. Το ίδιο γραφείο διανομής είχε επιλέξει να εξοστρακίσει εκείνο το φιλμ στη… straight to DVD διανομή!