της Κατερίνας Ανδρεάκου

Η κάπως άνιση πορεία του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ συνεχίζεται εδώ με μια μάλλον απροσδόκητη ιστορία, βασισμένη στην ομώνυμη νουβέλα του Ντάριλ Πόνικσαν, που εκτυλίσσεται στη δεκαετία του ‘90 και συνδέει δύο πολέμους της σύγχρονης παγκόσμιας Ιστορίας όπου οι αμερικανικές δυνάμεις είχαν βαρύτατες απώλειες και αθεράπευτες (ακόμα) κοινωνικές πληγές. Ο χαμηλότονος και φιλήσυχος Λάρι αναζητά, βρίσκει δύο συμπολεμιστές του, τον τυχοδιωκτικό και ταραχοποιό Σαλ και τον πομπώδη νυν αιδεσιμότατο Ρίτσαρντ, και τους ζητά να τον συνοδεύσουν στην παραλαβή της σωρού του γιου του και μετέπειτα στην ταφή του. Θρηνώντας σιωπηρά την απώλεια του παιδιού του και απογοητευμένος από τον στρατό και την πατρίδα που και ο ίδιος υπηρέτησε ενεργά, ο Λάρι θα λάβει την απόφαση να μην αφήσει τον γιο του να ταφεί στο πολεμικό νεκροταφείο με τις επίσημες τιμές, αλλά να τον πάρει μαζί του και να τον θάψει δίπλα στη μητέρα τού νεαρού η οποία επίσης έχει χαθεί πρόσφατα. Οι δύο συμπολεμιστές του, αρχικά, μοιάζουν απρόθυμοι να τον ακολουθήσουν, όμως μια σειρά από περιπέτειες θα φέρουν πίσω παλιές αναμνήσεις, φιλίες αλλά και φαντάσματα που κρατούσαν ώς τώρα καλά κρυμμένα.

Όσο άνιση είναι η καριέρα του δημιουργού της, τόσο είναι και η ίδια η ταινία. Από τη μια, δεν μπορείς παρά να επικροτήσεις την επιλογή του πρωταγωνιστικού τρίο, όπου ο καθένας προσφέρει το δικό του προσωπικό στίγμα και δίνει μια ειλικρινή ερμηνεία γεμάτη συναίσθημα. Ωστόσο, η ισορροπία μεταξύ τους κάπου χάνεται, κι αυτό το «κάπου» είναι προφανώς η σεναριακή πλοκή που, από ένα σημείο κι έπειτα, είναι απλά τραβηγμένη από τα μαλλιά ώστε να συμπληρωθούν τα (ειλικρινά αχρείαστα) 125 λεπτά της διάρκειάς της. Έτσι, ο Καρέλ ξεκινά ως ο προφανής πρωταγωνιστής εκ των τριών, υποδυόμενος τον χαροκαμένο πατέρα Λάρι, και η σκηνή όπου έρχεται αντιμέτωπος με τη σωρό του παιδιού του είναι χαμηλότονα σπαραξικάρδια. Σαν σε κατάσταση σοκ, σαν σε βωβό θρήνο, ο Καρέλ δίνει μια σπάνιας ευαισθησίας κι αξιοπρέπειας εσωτερική ερμηνεία καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας, όμως πολύ γρήγορα «καπελώνεται» από τον Κράνστον, ο οποίος υποδύεται τον σαματατζή Σαλ. Ο Κράνστον, που μέχρι τα 50+ του ήταν ένα ανεξερεύνητο ταλέντο κι έγινε ξαφνικά περιζήτητος μετά το «Breaking Bad», παίζει τον Σαλ με ζωντάνια και μπρίο, προσφέροντας τις περισσότερες κωμικές σκηνές της ταινίας αλλά και την πιο σκοτεινή ένταση ενός ανθρώπου βαθιά επηρεασμένου από τις εμπειρίες του και τις καταχρήσεις. Καταλήγει, όμως, να κουράζει με τη φλυαρία και τις συνεχείς πλακίτσες του, ειδικά εφόσον η ιστορία «φωνάζει» από μόνη της την περαιτέρω πρωταγωνιστική παρουσία τού Καρέλ που, δυστυχώς, υπερκαλύπτεται από τους πιο κυριολεκτικούς «φωνακλάδες» ήρωες, τον Σαλ και τον αιδεσιμότατο Ρίτσαρντ του Λόρενς Φίσμπερν. Ο τελευταίος στέκει φανερά ως ο «τρίτος» της παρέας και αυτό που κυρίως παρέχει είναι το επιβλητικό (έως και σεβάσμιο) της παρουσίας του, συνήθως σε double act με τον προβοκάτορα Σαλ. Έτσι, το μεγαλύτερο κομμάτι τού φιλμ καταλήγει σε ένα one man show του Κράνστον, που εννοείται πως κερδίζει τις – εύκολες – εντυπώσεις.

Κατά τα άλλα, ο Λίνκλεϊτερ κάνει ό,τι μπορεί για να τραβήξει τη σεναριακή ιδέα, από κάτι που θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί αξιοπρεπέστατα σε λιγότερο από μιάμιση ώρα, σε κάτι παραπάνω από δίωρο, με σεναριακές απιθανότητες και καταστάσεις που θυμίζουν κωμικά road movies της δεκαετίας του ’80 στο ύφος του «Αεροπλάνα, Λιμουζίνες και Τρένα» (!), αν και η αφήγηση επιθυμεί περισσότερο να υποδηλώσει μια άμεση σεναριακή σύνδεση με το «Το Τελευταίο Απόσπασμα» (1973) του Χαλ Άσμπι (το κομμάτι με την ιστορία των τριών πεζοναυτών που κανείς τους δεν επιθυμεί να αναστήσει), καθώς μάλιστα έχει συν-γράψει το σενάριο με τον Πόνικσαν, συγγραφέα και των δύο μυθιστορημάτων. Το αποτέλεσμα είναι μια συμπαθής ταινία με σκόρπιες αξιομνημόνευτες στιγμές, ωστόσο αρκετά πιο κούφια από ό,τι θα επιθυμούσε να είναι ή να φαίνεται. Γιατί ενώ φαντάζει μια ιδανική ευκαιρία (και) για ένα ουσιώδες αντιπολεμικό σχόλιο, ειδικά στην επίσης ταραγμένη εποχή μας, ο Λίνκλεϊτερ αποφασίζει να κάτσει αρκετά στον φράχτη, επιλέγοντας κάπως μονομερώς την ανθρώπινη ιστορία περί απώλειας, αναμνήσεων και πίστης, σε ένα μεσήλικο road trip με μόνο κάποια προφανή, επιφανειακά κι ενίοτε γλυκερά σχόλια, κυρίως ως προς το αδικαιολόγητα μεγάλο κόστος σε ζωές και τις επιπτώσεις στους επιζήσαντες των σύγχρονων πολέμων (με φυσική εστίαση στην αμερικανική Ιστορία). Είναι αληθινά κρίμα, γιατί με λίγο περισσότερη διορατικότητα, δημιουργική άποψη και χρονική οικονομία, αυτή η γενικώς καλή ταινία θα μπορούσε να είναι πολύ πιο στιβαρή, σημαντική και αξιομνημόνευτη.