της Ελεωνόρας Βερυκοκίδη

Εμπνευσμένο από το raϊ, είδος μουσικής που απαγορεύτηκε και «εξορίστηκε» από την Αλγερία κατά τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 κι αγαπήθηκε περισσότερο στη Γαλλία, το δεύτερο μεγάλου μήκους φιλμ του Σαΐντ Χαμίς είναι χωρισμένο σε κεφάλαια που εξιστορούν μία δεκαετία στην εξορία.

Το 1990 βρίσκει τον Νουρ να φεύγει από το Μαρόκο μαζί με μια raϊ μπάντα για τη Νότια Γαλλία. Είναι η δεκαετία που το συγκεκριμένο είδος μουσικής «ανθεί» στο λιμάνι και τα «περίχωρα», εκφράζοντας την αντίθεση του κόσμου στις ισλαμικές παραδόσεις, τον συντηρητισμό και άλλες θρησκευτικές δεισιδαιμονίες. Αν και ζει από μικροκλοπές, έχει όλα όσα θέλει: καλούς φίλους, κορίτσι και μέρος να μείνει. Ώσπου συναντά τον Σερζ, bisexual, παντρεμένο, αρχηγό της Αστυνομίας που θα παραβεί (και) κανόνες του σπιτιού του, φιλοξενώντας τον στον καναπέ του διαμερίσματός του.

Από τις πρώτες κιόλας σκηνές, γίνονται αναφορές σε στερεότυπα που δημιουργεί μια κοινωνία για μέλη που την απαρτίζουν χωρίς να τα γνωρίζουν καλά. Ο Νουρ και η παρέα του δηλώνουν Πορτογάλοι που δεν έχουν χαρτιά μαζί τους. Θα μπορούσαν να «περάσουν» για Πορτογάλοι; Ποια είναι η προφανής εικόνα ενός Πορτογάλου και ποια ενός Άραβα; Ακόμα περισσότερο, ποια η στερεοτυπική εικόνα ενός αρχηγού της Αστυνομίας και της συζύγου του; Τα άτομα που θα ενσάρκωναν τέτοιους ρόλους βρέθηκαν γρήγορα, για ένα στόρι που ο σκηνοθέτης ονειρευόταν από χρόνια ακούγοντας raϊ.

Καθώς εξελίσσεται το σενάριο, ο θεατής παρακολουθεί προκαταλήψεις μέσω των οποίων «ζυγίζει» τον εαυτό του. Ο Σερζ θα φλερτάρει τον Νουρ, αλλά εκείνος δεν θα ανταποκριθεί θετικά. Ο Σερζ δεν θα συναντήσει μία «αναμενόμενη» συμπεριφορά. Δεν θα εκμεταλλευτεί με κανέναν τρόπο τον Νουρ. Φοβίες συναντώνται σε όλες τις κοινότητες. «Με έβαλες να μείνω πάνω από τραβέλια;», ρωτά έκπληκτος ο straight Άραβας, για να λάβει ένα «Κρίμα…» για απάντηση. Και για τις φοβίες υπάρχει (;) «γιατρειά».

Οι διακρίσεις δεν θα έλειπαν από ένα τέτοιο φιλμ που κοιτά τον συντηρητισμό της κοινωνίας εκτός κοινοτήτων, με εμφανείς αναφορές στο «Ο Φόβος Τρώει τα Σωθικά» (1974) του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, έως και αέρα από την «Casablanca» (1942). Ωστόσο, ο τρόπος που κοιτάζει μέσα από τον φακό είναι εξερευνητικός, περιπλανητικός, ελευθεριακός και ουμανιστικός. Η φωτογραφία του Τομ Χαράρι εκτιμάται πολύ στις σεκάνς εντός club, δίνοντας έμφαση στην ομορφιά των ανθρώπων, αλλά και ταξιδεύοντας για Μαρόκο, δέκα χρόνια μετά, με το χαρακτηριστικό μπλε πάντοτε συνυφασμένο με την ελευθερία. Raϊ ακούγεται από ραδιόφωνα, κασετόφωνα και στο background, με τις εικόνες να «μουσικο-συνθέτουν» για το τελικό φιλμικό αποτέλεσμα.