του Νίκου Παλάτου

Αν είναι σπάνιο να γυρίζεται σε ταινία μυθοπλασίας η ζωή κάποιου όσο αυτός βρίσκεται εν ζωή, είναι ακόμα πιο σπάνιο αυτό να γίνεται όσο το πρόσωπο του ενδιαφέροντος εξασκεί ακόμα το αντικείμενο χάρη στο οποίο απασχολεί την κοινή γνώμη. Το γεγονός πως ένας από τους ελάχιστους στους οποίους αποδίδεται αυτή η τιμή είναι ο Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς, σε εμένα τουλάχιστον ουδεμία έκπληξη προκαλεί. Μπορεί ως ποδοσφαιριστής να μην έχει κερδίσει τους ομαδικούς και ατομικούς τίτλους του Λιονέλ Μέσι ή του Κριστιάνο Ρονάλντο, όμως, ως φιγούρα, έχει να πει πολύ περισσότερα από τους άλλους δύο. Πρόκειται για τύπο που συνδυάζει σπουδαίο ποδοσφαιρικό χάρισμα με υπέρμετρη εγωπάθεια και αλαζονεία, γεγονός που φροντίζει συχνά πυκνά να υπενθυμίζει με τις δηλώσεις του. Οι ατάκες που κατά καιρούς έχει ξεστομίσει είναι μνημειώδεις (προσωπική μου αγαπημένη, η απάντησή του «Τον έχεις μπροστά σου», σε παρατήρηση δημοσιογράφου σχετικά με τη δυσκολία επικοινωνίας με τον… Θεό, ώστε να μάθει από πρώτο χέρι τις πιθανότητες πρόκρισης της Σουηδίας έναντι της Πορτογαλίας, προ των playoffs πρόκρισης για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014), η δε εμμονή του ν’ αναφέρεται στον εαυτό του σε τρίτο πρόσωπο (ως άλλος Ιούλιος Καίσαρας), προσδίδει στην προσωπικότητα του (πέραν όλων των άλλων) μια ισχυρή δόση μεγαλομανίας. Όλα αυτά μπορεί να μοιάζουν αρκούντως ιντριγκαδόρικα, ατυχώς, όμως, το «Ζλάταν» τα πετάει από το παράθυρο, λες κι έχει βάλει στοίχημα να επικεντρώσει αποκλειστικά σ’ εκείνα που ελάχιστα θα απασχολούσαν κάποιον στο άκουσμα του ονόματος Ιμπραΐμοβιτς.

Ο ποδοσφαιρόφιλος θεατής που θα περιμένει να δει τον Ζλάταν ν’ αλωνίζει στα ευρωπαϊκά γήπεδα, να πλακώνεται με αντιπάλους, συμπαίκτες και προπονητές ή ν’ αποθεώνεται από το κοινό της πατρίδας του φορώντας τη φανέλα με το εθνόσημο… θα μείνει με την όρεξη! Η πλοκή στηρίζεται αποκλειστικά στο πρώτο μέρος της αυτοβιογραφίας του Ιμπραΐμοβιτς, πιάνοντας τα παιδικά του χρόνια στο Μάλμε της Σουηδίας, με ολίγη από Ajax, μέχρι τη στιγμή που άφησε την ολλανδική ομάδα παίρνοντας μεταγραφή στη Juventus. Ως εκ τούτου, το φιλμ κινείται εντός του τυπικού πλαισίου μιας ιστορίας ενηλικίωσης, συστήνοντας τον υπερκινητικό εννιάχρονο Ζλάταν, γιο οικογένειας Βόσνιων εμιγκρέδων στη σκανδιναβική χώρα. Το μεταναστευτικό (και δη μαγκιόρικα… βαλκανικό) υπόβαθρο, οι χωρισμένοι γονείς, η δυσκολία υπακοής σε κανόνες, η αδιαφορία του για το σχολείο και τα συχνά πάρε-δώσε με τις κοινωνικές υπηρεσίες και την Αστυνομία, πλάθουν σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα του νεαρού Ιμπραΐμοβιτς, ο οποίος ως αποκούμπι σε όλα αυτά βρίσκει την ενασχόληση με τον αθλητισμό (αν και, όπως αφήνει να εννοηθεί η ταινία, δεν ήταν και κάποιος φανατικός φίλος της καθημερινής προπόνησης).

Η αφήγηση υιοθετεί σε ολοκληρωτικό βαθμό την ματιά του Ζλάταν, σαν να προσπαθεί να αιτιολογήσει (ή μήπως να δικαιολογήσει;) την απουσία ομαδικού πνεύματος που λίγο ή πολύ χαρακτήρισε την μετέπειτα αθλητική του καριέρα, κάνοντας τις (ελάχιστες) ποδοσφαιρικές στιγμές του φιλμ να μοιάζουν με εικόνες από… ατομικό sport! Η ταραχώδης σχέση με τον πατέρα του ξεπροβάλλει ως η πλέον καθοριστική της ενηλικίωσής του, αν και ενίοτε ο δεύτερος εμφανίζεται να του δίνει συμβουλές σε ύφος που θα ταίριαζε γάντι σε μαφιόζικη ταινία. Η εξέλιξή του, από πιτσιρικά που «χομπίστικα» έκλεβε ποδήλατα στους δρόμους του Μάλμε, σε αναγνωρισμένο ποδοσφαιριστή που οδηγεί Porsche, ακολουθεί την «χρυσή» συνταγή του είδους όπου η φτώχεια ακολουθείται από την καταξίωση, μην τολμώντας να ξεφύγει ούτε στιγμή απ’ αυτήν. Από την άλλη, η απορία για το εάν πίσω από την εγωπάθεια του Ζλάταν κρύβεται ένας τύπος που περισσότερο σπάει πλάκα με αυτά που λέει παρά τα πιστεύει, το θυελλώδες πέρασμά του από την FC Barcelona και άλλα παρόμοια (ενήλικα) τέτοια, είναι λες και θ’ απασχολήσουν ένα φανταστικό sequel του «Ζλάταν», που κάποτε (ίσως) μπορεί να γυριστεί. Τα στιγμιότυπα, άλλωστε, με κάποια από τα χαρακτηριστικά goal που έχει σημειώσει στην καριέρα του (τα οποία παίζουν στους τίτλους τέλους της ταινίας), μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως λειτουργούν και ως… teaser για το «Ζλάταν ΙΙ».