του Παναγιώτη Παναγόπουλου

Εννιά χρόνια είχε να γυρίσει ταινία ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι (με τελευταία δουλειά του τους «Ονειροπόλους»), όμως, το αποτέλεσμα δε δικαιώνει την αναμονή. Αφήνοντας απλώς νύξεις για πιθανές κατευθύνσεις που θα μπορούσαν να πάρουν οι χαρακτήρες, οι ήρωες της ιστορίας είναι τελικά πολύ λιγότερο ενδιαφέροντες απ’ όσο υπόσχονται. Και οι αδέξιες ερμηνείες, ανεπαρκείς σε μια ταινία που μοιράζεται σε δύο πρόσωπα, δε βοηθούν την κατάσταση.

Ο Μπερτολούτσι έχει γυρίσει ταινίες που έχουν προκαλέσει («Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι», «Το Φεγγάρι») και που έχουν φιλοδοξία και μέγεθος («1900», «Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας»). Το «Εγώ κι Εσύ» είναι μια πολύ μικρότερου μεγέθους παραγωγή, περιορισμένη στο μεγαλύτερο μέρος της στον κλειστό χώρο μιας υπόγειας αποθήκης, επιλογή που έγινε ίσως και για πρακτικούς λόγους, αφού ο Μπερτολούτσι τα τελευταία χρόνια είναι καθηλωμένος σε αναπηρική καρέκλα. Με έμμεσο τρόπο δίνει στον εαυτό του το ρόλο του ψυχοθεραπευτή, αφού στην πρώτη σκηνή της ταινίας, ο 14χρονος Λορέντζο βρίσκεται σε ένα γραφείο, συζητώντας με τον – καθισμένο σε αναπηρική καρέκλα – ψυχοθεραπευτή του ένα βίαιο περιστατικό που συνέβη στο παρελθόν. Λίγο αργότερα, ο Λορέντζο, που έχει κρυφακούσει ένα τηλεφώνημα της μητέρας του (η οποία δείχνει πολύ νεότερη από την ηλικία της), τη ρωτάει τι θα έκανε αν οι δυο τους ήταν οι μοναδικοί επιζώντες μιας καταστροφής και το ανθρώπινο γένος εξαρτιόταν από την αιμομικτική τους συνεύρεση (ένα μοτίβο που έχει επαναληφθεί τόσο στο «Φεγγάρι», όσο και στους «Ονειροπόλους»).

Τα ερεθίσματα αυτών των σκηνών δεν αναπτύσσονται ποτέ. Απλώς περνούν και χάνονται, με το Λορέντζο να κάνει προμήθειες για μια εβδομάδα και να κλείνεται στο υπόγειο, ελπίζοντας σε μερικές ημέρες απομόνωσης από τους άλλους. Μάταια, γιατί σύντομα στο χώρο θα εισβάλει η Ολίβια. Η μεγαλύτερη, ετεροθαλής (από άλλη μητέρα) αδελφή του, ψάχνει κάποια πράγματά της, αλλά και ένα μέρος να κοιμηθεί. Εξαρτημένη από ναρκωτικά και πικρόχολη για την εγκατάλειψη από τον πατέρα, είναι επιθετική και ειρωνική απέναντι στο Λορέντζο. Θα μοιραστεί, όμως, το καταφύγιό του και όσο περνούν οι μέρες τα δυο αδέλφια θα έρθουν πιο κοντά.

Ο Μπερτολούτσι εκμεταλλεύεται με κάθε πιθανό τρόπο τις περιορισμένες δυνατότητες κινηματογράφησης που του δίνει ο κλειστός χώρος, όμως η ιστορία, που βασίζεται σε βιβλίο του συν-σεναριογράφου Νικολό Αμανίτι, απαιτεί πολύ περισσότερα από την απλοϊκή καταγραφή της συμφιλίωσης αδελφού και αδελφής, ειδικά από ένα σκηνοθέτη που στο παρελθόν έχει εμβαθύνει σε σκοτεινά σημεία της ανθρώπινης ψυχολογίας.