του Ηλία Φραγκούλη

Η έννοια της παιδικής / οικογενειακής ταινίας κάπου χάθηκε σ’ ένα πλαίσιο «εκσυγχρονισμού», μαζί με τη απώλεια της αθωότητας των ανθρώπων (και των έργων) της Pixar από τη στιγμή που μετατράπηκαν σε «παρακλάδι» της Disney, η οποία πλέον υπολογίζει περισσότερο τη συμπερίληψη μ’ έναν τρόπο αρκετά πιο ενήλικο από αυτό που μπορεί ν’ αντιληφθεί το… μυαλό που κουβαλά ένας ανήλικος θεατής. Βγαίνοντας από το σινεμά τούτη τη φορά, το δικό μου μυαλό είχε γίνει «καζάνι» και αισθανόμουν την ανάγκη να μιλήσω μ’ έναν ψυχαναλυτή μπας και ξελαμπικάρω!

Ομολογώ πως ούτε με το πρώτο φιλμ του 2015 ήμουν ενθουσιασμένος, καθότι πιο παραδοσιακός ως προς το είδος του παιδικού animation. Η απόπειρα ν’ αποκτήσουν «ψυχή και σάρκα» τα συναισθήματα ενός μικρού κοριτσιού εντός… της κεφαλής του και η περαιτέρω επεξηγηματική προσέγγιση της όλης παιδοψυχολογίας μπορεί να φάνταζε τολμηρή και ενδιαφέρουσα, όμως, αν δεν υπήρχε ένας ενήλικας συνοδός στο σινεμά, οι ηλικίες έως τα πρώτα διψήφια νούμερα σίγουρα θα έχαναν την μπάλα με το περιεχόμενο του φιλμ, το οποίο εν μέρει ήταν ικανό να δημιουργήσει και ψυχολογικά τραύματα!

Στην παρούσα εποχή μηδαμινής έμπνευσης από τα χολιγουντιανά studios, μοιραία, «Τα Μυαλά που Κουβαλάς» θ’ αποκτούσαν κι ένα sequel, το οποίο απομακρύνεται ακόμα περισσότερο από το σκεπτικό ενός έργου για παιδιά, καθώς εδώ η ηρωίδα του φιλμ βρίσκεται αντιμέτωπη με την έλευση της εφηβείας. Προφανέστατα, λοιπόν, η ταινία μιλά για ένα νεαρό κορίτσι που βιώνει (ή αισθάνεται) όλο και περισσότερες νευρώσεις και συναισθήματα, τα οποία σχεδόν… κατεδαφίζουν το Κέντρο Ελέγχου του εγκεφάλου της Ράιλι και προκαλούν ένα μικρό χάος στην όλη τάξη και τις ισορροπίες που αγωνίζονταν να φέρουν εις πέρας η Χαρά, η Λύπη, ο Φόβος, ο Θυμός και η Αηδία.

Η Ανησυχία, η Ανία, η Ζήλια και η Ντροπή υποτίθεται πως εκφράζουν την «ωρίμανση» της ηρωίδας εντός ενός συζητήσιμου (από ενήλικες…) πλαισίου ανάλυσης που χωρά πληθώρα αμφιβολιών, με την αφήγηση να εμφανίζεται τόσο φορτωμένη από επιστημονικά δεδομένα, που όσο «χαζά» απλοποιημένα κι αν σερβίρονται (με layers υποσυνείδητου στο οποίο «μπαζώνεται» οτιδήποτε αρνητικό!), το φιλμ ηττάται από την υπαρξιακή ειλικρίνεια του πραγματικά ώριμου κριτή του περιεχομένου, που θα αδυνατεί να κρύψει (ή να συγκαλύψει) τον κυνισμό του απέναντι στα δρώμενα.

Επιπλέον, «Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2» μιλούν και πάλι κυρίως σ’ ένα κοριτσίστικο κοινό, φέρνοντας στον νου μια επανάληψη στοιχείων από το «Πάντα στο Κόκκινο» (2022), όπου ηρωίδα ήταν… ένα ατίθασο 13χρονο κορίτσι. Περιττό να πω ότι κάπου περίμενα να δω πότε θ’ αρχίσουν να μιλάνε για περίοδο και σερβιετάκια η Ράιλι και οι φίλες της (για να μην αποκαλύψω και μία ανησυχία… «συμπερίληψης» στο κομμάτι της σεξουαλικότητας που γυρόφερνε επικίνδυνα τις σκέψεις μου), όμως, ευτυχώς το αποφύγαμε τούτη τη φορά. Για το νούμερο τρία δεν θα βάλω κι όρκο…

Υ.Γ. Μου λείπει η Pixar του «Ρατατούη» (2007) και του «Ψηλά στον Ουρανό» (2009). Άραγε, πρέπει να αισθάνομαι… παλαιομοδίτης επειδή αναπολώ την αυθεντικότητα και τη δημιουργικότητα αυτών των ταινιών;