του Ηλία Φραγκούλη

Στα χαρτιά είχαμε κάτι πραγματικά επικό, με βάση την ιστορία που ενέπνευσε τη συγγραφή του κλασικού αναγνώσματος «Μόμπι Ντικ» από τον Χέρμαν Μέλβιλ. Ο Ρον Χάουαρντ είναι ένας σοβαρός και έμπειρος επαγγελματίας του Χόλιγουντ με γνώση στο μεγάλο θέαμα. Τα πρώτα promos του φιλμ υπόσχονταν κάτι μεγαλεπήβολο. Στο φινάλε, όμως, το «Στην Καρδιά της Θάλασσας» δείχνει μάλλον άψυχο και παγερό, σχεδόν όπως το βλέμμα της φονικής φάλαινας του έργου.

Η αφήγηση του φιλμ μπλέκει τον μύθο της πραγματικότητας (όσο μπορεί να γίνει πιστευτή κι αυτή, εδώ που τα λέμε) με τις αναμνήσεις του μοναδικού επιζώντα του ταξιδιού του φαλαινοθηρικού, 30 χρόνια μετά την τραγωδία, καθώς «συνεντευξιάζεται» από τον Μέλβιλ (Γουίσο), ο οποίος αναζητεί το θέμα του επόμενου βιβλίου του. Αυτό το χρονικό πηγαινέλα δημιουργεί κάποιες παύσεις που ο Χάουαρντ θεωρεί απαραίτητες για να προσθέσουν ανθρωπιά και συγκίνηση στο πρόσωπο του αφηγητή Τομ Νίκερσον (Γκλίσον), όμως οι χαρακτήρες δεν αποκτούν ποτέ ουσιαστική υπόσταση και βάθος, κάποια δόση ψυχισμού που θα κάνει και τον θεατή να τους νιώσει.

Αρχικά, έχουμε το στερεότυπο της σύγκρουσης του κεντρικού ήρωα ναυτικού από τον οποίο οι πλοιοκτήτες στερούν την θέση του καπετάνιου (που, αν και ικανότατος, δεν προέρχεται από ονομαστή οικογένεια για να διεκδικήσει την όποια θέση εξουσίας). Αυτή η σύγκρουση θα δοκιμαστεί πρώτα σε άσχημα καιρικά φαινόμενα που θα θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του πλοίου και του πληρώματος, και θα κορυφωθεί στην αναζήτηση μεγαλύτερων φαλαινών στον ωκεανό, κατόπιν πολλών μηνών και εξάντλησης των ναυτικών. Ο Χάουαρντ δεν εστιάζει τόσο σε χαρακτήρες, όπως βλέπαμε σε στουντιακές ναυτικές περιπέτειες (ανταρσιών συνήθως) του κλασικού παρελθόντος, αλλά σε ατμόσφαιρες, ένταση και σε λεπτομέρειες που στοχεύουν αποκλειστικά και μόνο στον εντυπωσιασμό του 3D εφέ, με κάποιο παραπανίσιο άγχος, ίσως, να προσφέρει αληθοφάνεια το πάντρεμα των ρεαλιστικών στοιχείων με την ψηφιακή… υπερβολή του πράγματος (από τις καταιγίδες μέχρι το μέγεθος της κυνηγού φάλαινας).

Από τη στιγμή που το καράβι γίνεται παρελθόν, οι επιζώντες (σε βάρκες, πια) πασχίζουν να βρουν στεριά με ελάχιστο νερό και σχεδόν ανύπαρκτα τρόφιμα στην κατοχή τους, κατάσταση που υποδηλώνει αποφάσεις και σκηνές φρίκης, οι οποίες είναι μετριασμένες από το PG-13 rating, προφανώς. Μοιραία, αυτό το κομμάτι, του αγώνα επιβίωσης, πάσχει σε ρυθμό και ενδιαφέρον, και – περισσότερο παράδοξα – δεν γίνεται καν πιστευτό, εν τη απουσία του ψηφιακού «ψεύδους», πια! Απογυμνωμένο από το μέγεθος του θεάματος, το «Στην Καρδιά της Θάλασσας» συναντά κάτι σαν… τη «Ζωή του Πι», αλλά δίχως τη μαγεία ή εκείνη την κινηματογραφική τέχνη που μπλέκει τη σκληρότητα της πραγματικότητας με τη φαντασία που μυθοποιεί ή «φτιασιδώνει» τη ζωή. Όλο αυτό θέλει και λίγη καρδιά, πώς να το κάνουμε;