FreeCinema

Follow us

ΣΕ ΕΝΑΝ ΕΡΗΜΟ ΤΟΠΟ (1950)

(IN A LONELY PLACE)

  • ΕΙΔΟΣ: Δραματικό Θρίλερ
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νίκολας Ρέι
  • ΚΑΣΤ: Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Γκλόρια Γκρέιαμ, Φρανκ Λάβτζοϊ, Καρλ Μπέντον Ράιντ, Αρτ Σμιθ, Τζεφ Ντόνελ, Μάρθα Στούαρτ, Ρόμπερτ Γουόργουικ
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 94'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: DANAOS FILMS

Σεναριογράφος – κακός μπελάς του Χόλιγουντ, γνωστός για τη βίαιη και ανεξέλεγκτη συμπεριφορά του, κατηγορείται για το φόνο μιας κοπέλας. Γοητευτική γειτόνισσα θα του προσφέρει το άλλοθι που χρειάζεται, μα στην πορεία της σχέσης τους θ’ αρχίσει να έχει αμφιβολίες για εκείνον.

Ξαναβλέποντας σήμερα το «Σε Έναν Έρημο Τόπο», αντιλαμβάνεσαι καλύτερα ποια ήταν η βασική πηγή έμπνευσης για τα πιο… τρελά σενάρια της φιλμογραφίας του Πέδρο Αλμοδόβαρ! Σίγουρα τούτη εδώ η υποτιθέμενα παραγνωρισμένη στην εποχή της ταινία του Νίκολας Ρέι πρέπει ν’ ανήκει στις αγαπημένες του, πράγμα που δεν είναι απαραίτητα καλό για όλους (μας).

Χαρακτηρισμένο από την κριτική της… θεωρίας του auteur ως «φιλμ νουάρ», κυρίως εξαιτίας της παρουσίας του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, της μαυρόασπρης ατμόσφαιρας και της crime (υπο)πλοκής, τούτο το έργο μιλά περισσότερο για τον κόσμο του θεάματος και της κινηματογραφικής βιομηχανίας του Χόλιγουντ εκείνης της περιόδου, αναμειγνύοντας στοιχεία από διάφορα φιλμικά είδη, για να καταλήξει ν’ αποτελεί ένα παράδοξο ψυχαναλυτικής μελέτης της σχέσης των δύο φύλων, φλερτάροντας αδίστακτα με το έντονο μελόδραμα. Όλα αυτά τα συστατικά μαζί σαφώς απομακρύνουν το αποτέλεσμα από τον χαρακτηρισμό του νουάρ, genre στο οποίο είχε μεγαλουργήσει από την αρχή της καριέρας του ο Ρέι με το αριστουργηματικό «Ο Νόμος της Μοίρας» (1948). Αν ρωτάτε κι εμένα, πιο κοντά στο «Σε Έναν Έρημο Τόπο», μα σαφώς ανώτερο θεματολογικά, βρίσκω το «Τα Ίχνη Ήταν Ψεύτικα» (1956) του Φριτς Λανγκ, έργο που επίσης δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υπερβολή και τη (σχεδόν μακάβρια) ειρωνεία.

Αυτό που κυριαρχεί εδώ, βέβαια, είναι η γραφή. Οι ατάκες του Άντριου Σολτ, ειδικά στα κομμάτια που το σενάριο μιλά για τους κανόνες λειτουργίας και τους ανθρώπους του Χόλιγουντ, είναι εξαιρετικά πικρόχολες και εξομολογητικές, βγαλμένες από έναν άνθρωπο που σίγουρα δεν διασκέδαζε τη δουλειά του και το όλο studio system. Ο χαρακτήρας που ερμηνεύει ο Μπόγκαρτ βουτάει μέσα στη «χολή» και τη ζοχάδα ενός αντι-συστημικού «πιονιού» που την παλεύει (στα όρια) για να επιζήσει με αξιοπρέπεια στο χώρο και να μην αναγκαστεί να βάλει την υπογραφή του σε κινηματογραφικά σκουπίδια.

Αν και βασικό στοιχείο του σεναριακού σκελετού, η δολοφονία που προκύπτει από νωρίς δείχνει σχεδόν ξεκάρφωτη και αδικαιολόγητα συνδέεται με τον σεναριογράφο του Μπόγκαρτ, που πρέπει να πιστέψουμε πως (ίσως) είναι θύμα κάποιας σκευωρίας για να καταστραφεί ολοκληρωτικά ή θύμα του ίδιου του εαυτού του και μιας σχεδόν διχασμένης προσωπικότητας, που όταν ξεσπά αναζητά την εκτόνωση μέσα από ασυγκράτητες πράξεις βίας. Η εμφάνιση ενός αληθινού άλλοθι μέσω της γειτόνισσας που τον ελευθερώνει από τα χέρια της (δύσπιστης) Αστυνομίας, φέρνει στο προσκήνιο μια ερωτική ιστορία ελαφρώς «εναλλακτική», εξαιτίας της ασυνήθιστης σκιαγράφησης των δύο χαρακτήρων. Προστίθεται κατόπιν και ένα μάλλον εκκεντρικό μέρος melo αφήγησης, που στηρίζεται στις αμφιβολίες της Γκλόρια Γκρέιαμ (απόλυτη φιγούρα τύπισσας, με κάμποσα χαρακτηριστικά φεμινιστικών αντιλήψεων) που την εμποδίζουν να ολοκληρώσει το δεσμό τους και να παραδοθεί στην προοπτική ενός γάμου.

Η φήμη της ταινίας θεωρώ πως βασίζεται περισσότερο στις δυνατές ερμηνείες του πρωταγωνιστικού ζευγαριού, σε κάποιες φονικές ατάκες και σ’ ένα αντι-ρομαντικό φινάλε που στοιχειώνει από την επανάληψη τμήματος του ιστορικού quote «I was born when she kissed me. I died when she left me. I lived a few weeks while she loved me.», που πλάκα-πλάκα θα έλεγα πως ακούγεται αρκετά… αλμοδοβαρικό, πια!

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Περισσότερο ένα φιλμ που (μεταγενέστερα) ύμνησε η παγκόσμια κριτική, κατόπιν γενικότερης αναθεώρησης του έργου του Νίκολας Ρέι, παρά ένα σημαντικό νουάρ (συζητήσιμο κι αυτό, ειλικρινά), το «Σε Έναν Έρημο Τόπο» σπάνια παιζόταν στην Ελλάδα, οπότε (τουλάχιστον) χαρακτηρίζεται ως τολμηρή και risky κίνηση για επανέκδοση στα θερινά σινεμά, κάτι που μας χαροποιεί μεν, απλά δεν αποτελεί (και) τίτλο μαζικής απήχησης. Ναι, η μάστιγα της λέξης «σινεφίλ» ξαναχτυπά (κι ας είναι και «made in Hollywood»…)!


MORE REVIEWS

ΞΕΡΩ ΤΙ ΚΑΝΑΤΕ ΠΕΡΣΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Μετά τα (φιλμικά) συμβάντα του 1997 και του 1998, μία εντελώς άσχετη παρέα φίλων προκαλεί άθελά της θανατηφόρο τροχαίο και την επόμενη χρονιά αρχίζει να δέχεται απειλητικά μηνύματα, πριν προκύψουν και οι πρώτοι (φρικτά δολοφονημένοι) νεκροί.

SORRY, BABY

Δίχως να έχει ξεπεράσει το τραύμα της σεξουαλικής κακοποίησης, η Άγκνες βλέπει τα χρόνια να περνούν και τους γύρω της να φτιάχνουν τις ζωές τους. Θα επιτρέψει ποτέ στον εαυτό της να πάρει σειρά;

ΤΗΝ ΕΛΕΓΑΝ ΜΑΡΙΑ

Η νεαρή και άσημη Μαρία Σνάιντερ δέχεται να πρωταγωνιστήσει στο «Τελευταίο Ταγκό στο Παρίσι», δίπλα στον Μάρλον Μπράντο. Αλλά κανένας δεν την είχε ενημερώσει για το… βούτυρο!

ΟΤΑΝ ΕΡΘΕΙ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

Ηλικιωμένη μητέρα δεν τα πηγαίνει καλά με την κόρη της, αλλά λατρεύει τον μονάκριβο εγγονό της. Ένα ατυχές γεύμα με δηλητηριώδη μανιτάρια, καθώς και η αποφυλάκιση του γιου της καλύτερής της φίλης, περιπλέκει τις σχέσεις όλων.

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ

Η Ζέφιρ, μία ανεξάρτητη και αυτάρκης νεαρή surfer, θα αιχμαλωτιστεί από έναν μανιακό δολοφόνο που σκοπεύει να την δώσει τροφή στους καρχαρίες. Για να σωθεί, πρέπει να βρει τρόπο να φύγει από το σκάφος του, πράγμα διόλου εύκολο για μια φυλακισμένη και δεμένη με χειροπέδες.