του Νίκου Παλάτου

Κάπου ανάμεσα στους «Ηλίθιους» (1998) του Λαρς φον Τρίερ και το «Τετράγωνο» (2017) του Ρούμπεν Έστλουντ κινείται θεωρητικά το ντεμπούτο φιλμ του Σουηδού Ερνστ Ντε Γκέερ, αν και περισσότερο καταλήγει ν’ ακολουθεί το πνεύμα του «Ο Χειρότερος Άνθρωπος στον Κόσμο» (2021) του Γιόαχιμ Τρίερ. Στην «Υπνοθεραπεία», δηλαδή, έχουμε ξανά μανά ένα ζεύγος ηρώων που ενώ φαινομενικά δεν αντιμετωπίζουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα στις ζωές τους, αρχίζουν να βασανίζονται (ο ένας εξ αυτών στην προκειμένη) από υπαρξιακές ανησυχίες, των οποίων αφορμή στέκει «κάτι» το… γενικό και αόριστο, με αποτέλεσμα η καθημερινότητα τους να γαμιέται… ειδικώς και συγκεκριμένως.

Ο Αντρέ και η Βέρα έχουν συστήσει start-up εταιρεία, μέσω της οποίας λανσάρουν ένα app ονόματι Epione (προς τιμήν της συζύγου του Ασκληπιού, θεότητας Ηπιόνης), με αντικείμενο που αφορά σε θέματα γυναικείας υγείας. Έχοντας προβάρει με σχολαστικότητα τη μέθοδο προώθησης της εφαρμογής, βασικός μοχλός της οποίας είναι η αιμοφιλία της Βέρα, κατευθύνονται σε ξενοδοχειακή μονάδα προκειμένου να συμμετάσχουν σε διήμερο workshop, προσδοκώντας στην προσέλκυση τυχόν επενδυτών. Η λεπτομέρεια είναι πως την προηγούμενη μέρα, στην προσπάθειά της να κόψει το κάπνισμα, η Βέρα είχε επισκεφτεί υπνοθεραπεύτρια, η οποία σκαλίζοντας το παρελθόν και τα ενδόμυχα του μυαλού της κατέληξε στο συμπέρασμα πως το τσιγάρο (μάλλον) δεν αποτελεί το πιο σημαντικό της πρόβλημα, προτρέποντάς την σε ριζοσπαστικές λύσεις αντιμετώπισης των ανησυχιών της. Ατυχώς για τον Αντρέ, το επερχόμενο workshop στέκει ως η έναρξη του «νέου» εαυτού της Βέρα.

Αν ο «Χειρότερος Άνθρωπος στον Κόσμο» ήταν μια ρομαντική κομεντί υπό τον μανδύα του art-house, η «Υπνοθεραπεία» χαρακτηρίζεται ως κάτι ανάλογα προσανατολισμένο, εν τούτοις, προς τη σάτιρα των καθώς πρέπει συμπεριφορών όπως υπαγορεύονται από τους άγραφους κανόνες της κοινωνίας. Η σταδιακή απελευθέρωση της Βέρα από τον καταπιεσμένο (;) εαυτό της προκύπτει με έναν τρόπο που καταλήγει να είναι λίαν ενοχλητικός και ουχί σατιρικός. Έχοντας, άλλωστε, ξοδέψει ελάχιστο χρόνο στη σκηνή – κλειδί της υπνοθεραπείας, εξαιτίας της οποίας έχουν «ξεκλειδώσει» οι αναστολές του χαρακτήρα της (το λες και παράδοξο για ταινία με τέτοιο τίτλο), και δίχως να επιστρέφει ποτέ και για κανέναν λόγο στην ψυχολογική πλευρά του θέματος, ο πρωτοεμφανιζόμενος Ντε Γκέερ αφήνει τους ήρωές του να έρχονται σε σταδιακή ρήξη εξαιτίας της μεταστροφής της συμπεριφοράς της Βέρα, εξέλιξη που εν πολλοίς μοιάζει με ουρανοκατέβατη.

Καθώς η πλοκή προχωρά, το σενάριο δείχνει ατολμία να σπρώξει τα πράγματα στα άκρα, ρίχνοντας το κέντρο βάρους όχι στην… αλλού γι’ αλλού Βέρα, που έχει βαλθεί να διαλύσει την όλη φάση του app και των επενδυτών, αλλά στον Αντρέ και στις απέλπιδες προσπάθειές του να σώσει ό,τι τυχόν σώζεται. Η όλη φάση, εκτός από διόλου σατιρική ή αστεία, αρχίζει να γίνεται άβολη, επαναλαμβάνοντας ένα καταστασιακό που έχει εξαντληθεί κάπου ανάμεσα σε προσβολές μιας δήθεν αφιλτράριστης αλήθειας και συμπεριφορών που συνορεύουν όχι με την ιδιοτροπία αλλά με την τρέλα.