FreeCinema

Follow us

Η ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΑΡΜΟΤΑΣ (1993)

(GROUNDHOG DAY)

  • ΕΙΔΟΣ: Κωμωδία
  • ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Χάροντ Ρέιμις
  • ΚΑΣΤ: Μπιλ Μάρεϊ, Άντι ΜακΝτάουελ, Κρις Έλιοτ, Στίβεν Τομπολόφσκι, Μπράιαν Ντόιλ- Μάρεϊ, Άντζελα Πάτον
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 101'
  • ΔΙΑΝΟΜΗ: ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

Παγιδευμένος σ’ ένα διαρκώς επαναλαμβανόμενο 24ωρο, ο Φιλ Κόνορς προσπαθεί με χίλιους τόσους τρόπους να βρει το σωστό «ξόρκι» που θα του χαρίσει την «ελευθερία». Μέχρι τότε, εσείς έχετε αποκτήσει μία σοβαρή πάθηση… γέλιου, ικανή ν’ αφήσει σημάδια στη μνήμη σας!

Ο Φιλ Κόνορς πρέπει να είναι ο πιο μισητός άνθρωπος για όσους τον έχουν γνωρίσει. Κυνικός και εγωκεντρικός, είναι ο τηλεοπτικός μετεωρολόγος ενός τοπικού καναλιού, πράγμα που, φυσικά, περιορίζει τις υψηλές του βλέψεις. Για τέταρτη συνεχή χρονιά θα χρεωθεί το reportage του εορτασμού της Μέρας της Μαρμότας στο Πανξατόουνι, μια μικρή πόλη της Πενσυλβάνια. Για να εξηγούμαστε, η γιορτή έχει δανειστεί το όνομα της από ένα συμπαθές τρωκτικό, το οποίο βγαίνει από τη φωλιά του κάθε δεύτερη μέρα του Φλεβάρη, για να προβλέψει τον ερχομό της άνοιξης. Ο παλιός τοπικός μύθος προβλέπει, επίσης, άλλες έξι εβδομάδες χειμώνα, αν η μαρμότα δει την ίδια της τη σκιά. Ο Φιλ θεωρεί το όλο γεγονός σαχλαμάρα, μισεί τους «επαρχιώτες» και η παρέα της Ρίτα, μιας τηλεοπτικής παραγωγού, και του cameraman Λάρι, δεν είναι το καλύτερό του.

Μετά από τη διανυκτέρευση στο «πολυτελέστερο» ξενοδοχείο (κάτι σαν pension) του Πανξατόουνι, το ηλίθιο ξύπνημα υπό τους ήχους του «Ι Got You Babe» με τους Sonny & Cher από τον τοπικό ραδιοσταθμό στις έξι το πρωί και κάποιες ανεπιθύμητες συναντήσεις από τη στιγμή που θ’ αφήσει το δωμάτιό του, έρχεται επιτέλους και η ώρα για το reportage. Η «λύτρωση» που θα οδηγήσει στη φυγή… Τα σχέδια του Φιλ, όμως, θα ανατρέψει μία χιονοθύελλα που κλείνει όλους τους γύρω δρόμους, με αποτέλεσμα την επιστροφή στο Πανξατόουνι για ακόμη μία διανυκτέρευση. Το επόμενο πρωινό ξεκινά πάλι με το άκουσμα του «Ι Got You Babe» από το ράδιο, τις ίδιες ανεπιθύμητες συναντήσεις και το reportage για τον εορτασμό της Μέρας της Μαρμότας! Το ημερολόγιο έχει κολλήσει στις 2 Φεβρουαρίου, το ίδιο 24ωρο επαναλαμβάνεται κάθε μέρα και ο Φιλ είναι ο μοναδικός άνθρωπος που το καταλαβαίνει. Χωρίς χθες και αύριο, παγιδευμένος σε ένα αιώνιο σήμερα, λες και μπήκε στη… «Ζώνη του Λυκόφωτος», θα περάσει από πολλά στάδια εμπειριών και επιμόρφωσης για να βγει από τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ημέρα στην ιστορία της κωμωδίας.

«Η αληθινή πλάκα της ταινίας είναι το να φανταστείς τι θα έκανες αν βρισκόσουν κολλημένος στην ίδια μέρα για μία αιωνιότητα. Ο Φιλ περνά τις κλίμακες, από τη σύγχυση και τη μιζέρια στον απόλυτο ηδονισμό. Είναι απελευθερωμένος από κάθε συνέπεια των πράξεών του και είναι πολύ αστείο να τον βλέπεις να εξερευνά τι ακριβώς σημαίνει αυτό στη ζωή ενός ανθρώπου», λέει ο σκηνοθέτης Χάρολντ Ρέιμις, που έχει βάλει το χεράκι του στο σενάριο και την παραγωγή της ταινίας.

Πίσω από τα ευρήματα της ταινίας, λοιπόν, κρύβεται ένα ηθικοπλαστικό μήνυμα; Για να επέλθει η «κάθαρση» πρέπει να μας «αγγίξει» το μαγικό ραβδάκι της καλοσύνης; Η ευτυχία του κάθε κυνικού μπάσταρδου κρύβεται στην αγνότητα της ψυχής και του πνεύματος, στη γενναιοδωρία, στη συγχώρεση και στην τιμιότητα; Ας είναι… Σε όποιον αρέσει, ας πάρει. Εμείς, οι άλλοι, θα μείνουμε στην αστεία πλευρά της ταινίας. Στην πλευρά που επιτρέπει τα πάντα σε μια μέρα, κάθε μέρα, χωρίς την παραμικρή συνέπεια, χαρίζοντας άφθονο «αμαρτωλό» γέλιο! Θα ταυτιστούμε με τον αχώνευτο (και αντιπαθέστατο ηθοποιό, με εξαίρεση αυτήν εδώ την ταινία) Μπιλ Μάρεϊ, θα εξαντλήσουμε κάθε «κακιά» επιθυμία μας και θα καταλήξουμε στη δική μας ερμηνεία. Όποιος αγαπάει… παιδεύεται! Και για να κατακτήσει μία «ευλογημένη» σε ομορφιά και χιούμορ Άντι ΜακΝτάουελ, πρέπει πρώτα να περάσει τις εξετάσεις που περιλαμβάνουν άπειρες χλαπάτσες έως και… αποτυχημένες απόπειρες αυτοκτονίας! Οι κακουχίες θα περάσουν και τότε η «γνώση» θα φέρει την…καρδιοχτυπημένη συμμόρφωση.

Ο Χάρολντ Ρέιμις, με μία σωρεία εμπορικών επιτυχιών (μπρος και πίσω από το φακό) στην πλάτη, μας παρουσιάζει για πρώτη φορά μία αξιοπρεπή δουλειά που δε στηρίζεται σε «χοντράδες» για να γίνει ευχάριστη έως και ξεκαρδιστική. Το σενάριο μπορεί να «μπάζει» σε κάποια σημεία, όμως αυτό δεν αρκεί για να «βουλιάξει» μία τόσο ευρηματική ταινία, που δε χωλαίνει σε ρυθμό, παρά τις υποχρεωτικές επαναλήψεις της. Ο Μπιλ Μάρεϊ, με τον καλύτερο ρόλο που έπεσε ποτέ στα χέρια του, δίνει ένα ανεξάντλητο recital, ενώ η Άντι ΜακΝτάουελ στέκεται δίπλα του με μια γήινη απλότητα, αφού στη «σεναριακή» πραγματικότητα δεν έχει την παραμικρή ιδέα γι’ αυτά που περνάει ο Φιλ.

Η «Μέρα της Μαρμότας» δίνει ένα στοίχημα με το χρόνο και, όπως φαίνεται, θα κερδίσει μια θέση ανάμεσα στις κλασικότερες κωμωδίες του κινηματογράφου. Προσωπικά, δέχομαι μέχρι και…ξύλο από αυτούς που θα τολμήσουν να ομολογήσουν πως δε γέλασαν! Τι άλλο θέλετε;

ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;

Το άνωθεν κείμενο είναι η κριτική που έγραψα για το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ (τεύχος 39) το 1993, όταν το φιλμ διανεμήθηκε για πρώτη φορά στους ελληνικούς κινηματογράφους. Παραμένει μία από τις σπουδαιότερες κωμωδίες που είδαμε ποτέ στο σινεμά, αξία που (δικαίως) αποκτά όλο και μεγαλύτερο «εκτόπισμα» στο πέρασμα του χρόνου. Και να φανταστεί κανείς πως μέχρι τότε δεν άντεχα με τίποτα τον Μπιλ Μάρεϊ! Η «Μέρα της Μαρμότας» είχε προβληθεί σε late night preview στο θερινό σινεμά της Δεξαμενής του Κολωνακίου εκείνο το καλοκαίρι, είχα την τύχη να την πρωτοπαρακολουθήσω εκεί και ίσως οι υπόλοιποι θεατές να μην έχουν ανάλογα ευχάριστες αναμνήσεις, καθώς παίζει να… μην άκουσαν τις μισές ατάκες του έργου εξαιτίας του βροντερού μου γέλιου (στο montage με τις απόπειρες αυτοκτονίας, από θαύμα δεν είχαμε επέμβαση της Αστυνομίας για διατάραξη της κοινής ησυχίας…). Κατά τα άλλα, ο συγκεκριμένος τίτλος έχει μία επιπλέον συμβολική σημασία για μένα προσωπικά, αφού ήταν η πρώτη κριτική ταινίας που υπέγραψα και δημοσιεύτηκε στον Τύπο. Συγκίνηση.


MORE REVIEWS

ΓΚΟΤΖΙΛΑ x ΚΟΝΓΚ: Η ΝΕΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ένα μυστηριώδες σήμα (κινδύνου;) έρχεται από τα βάθη της Κοίλης Γης και καλεί την ερευνητική ομάδα που προστατεύει τον Κονγκ στη Νήσο του Κρανίου να βρεθεί στα έγκατα αχαρτογράφητων περιοχών, ελπίζοντας να μην αναμειχθεί και ο Γκοτζίλα, προκαλώντας νέες επικές μάχες.

ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΚΟΡΜΙΑ

Ποια είναι τα όρια των δικαιωμάτων μας επάνω στο ίδιο μας το σώμα, σε συνάρτηση με τις ανά την Ευρώπη υπάρχουσες νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν το πόσο αυτό μας ανήκει; Ένα έργο τεκμηρίωσης που επιχειρεί να θίξει και να απαντήσει σε πολλά νομικά και ηθικά διλλήματα… ζωής και θανάτου.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Μπολόνια, 1858. Εξάχρονο αγόρι οικογένειας Εβραίων τίθεται αναγκαστικά υπό την επιμέλεια του Πάπα, προκειμένου να μεγαλώσει σύμφωνα με τις αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι γονείς του θα κάνουν τα πάντα για να το πάρουν πίσω, όμως, η κόντρα με την παπική Ρώμη δεν είναι απλή υπόθεση.

Η ΧΙΜΑΙΡΑ

Φυλακόβιος αρχαιοκάπηλος επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, όπου ξαναβρίσκοντας την παλιοπαρέα των συναδέλφων του, ξηγιέται… παλιά του τέχνη κόσκινο. Ή μήπως κυνηγάει χίμαιρες;

ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΗΣ ΔΡΕΣΔΗΣ

Νεαρή δημοσιογράφος ερωτεύεται αιρετικής στάσης ζωγράφο και performance artist. Όταν η δεύτερη πεθαίνει, η πρώτη αγωνίζεται να νικήσει την ελληνική γραφειοκρατία, ζητώντας να παραλάβει τη σορό της αγαπημένης της συντρόφου.