του Νίκου Παλάτου

Ό,τι ακριβώς ήταν για τον Γουίλιαμ Σαίξπηρ και το έργο του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» ο θρίαμβος των επτά Όσκαρ (ένα εκ των οποίων είχε κερδίσει και η Γκουίνεθ Πάλτροου…) του «Ερωτευμένος Σαίξπηρ» (1998), είναι για τον Εντμόν Ροστάν και τον «Συρανό» του τούτο εδώ. Δεν πρόκειται, φυσικά, αυτή η γαλλική κομεντί να γνωρίσει τις δόξες του… «προκατόχου» της, αν και σε θεατρικό επίπεδο (μιας και από το σανίδι ξεκίνησε την πορεία της) είναι ήδη επιτυχημένη στην πατρίδα της. Πέντε βραβεία Molière κέρδισε κατά την απονομή του 2017 το έργο του σύγχρονου παιδιού θαύματος της παριζιάνικης σκηνής Αλεξί Μισαλίκ, ο οποίος επιχειρώντας το κινηματογραφικό του σκηνοθετικό ντεμπούτο ανέλαβε τη διασκευή του δικού του πρωτότυπου θεατρικού κειμένου. Δεν τα πάει κι άσχημα στον συνδυασμό βιογραφίας και μυθοπλασίας, αναμειγνύοντας μια δόση comédie française με μια μεζούρα από boulevard, επιτυγχάνοντας ένα ψυχαγωγικό σε γενικές γραμμές αποτέλεσμα.

Θέλοντας να βοηθήσει τον καλύτερό του φίλο και ηθοποιό Λεό Βολνί να ρίξει τη νεαρή και άγνωστη ακόμα Ζαν ντ’Αλσί (μετέπειτα σύζυγο του Ζορζ Μελιές!), ο ερχόμενος από αποτυχημένο έργο που είχε γράψει για λογαριασμό τής Σαρά Μπερνάρ, φέρελπις ακόμα συγγραφέας Εντμόν Ροστάν αναλαμβάνει την ερωτική αλληλογραφία τού κολλητού του, γιατί εκείνος μπορεί να έχει την εμφάνιση, αλλά από γλυκόλογα είναι ολίγον ντουβάρι (κάτι θυμίζει όλο αυτό, έτσι δεν είναι;). Η ερωτικού τύπου επιστολική διαδικασία φέρνει πίσω μέρος της χαμένης του έμπνευσης, καθώς την ίδια ακριβώς περίοδο χωρίς καλά-καλά να το έχει καταλάβει έχει πάρει στους ώμους του το βάρος της μεγάλης επιστροφής στις επιτυχίες τού διάσημου (και πνιγμένου στα χρέη) star της εποχής, Κοκλάν. Με τον χρόνο να τον πιέζει αφόρητα, καθώς οι πρόβες έχουν ξεκινήσει με γραμμένη μόνο την κεντρική ιδέα της υπόθεσης και κάποιες σκόρπιες σκηνές, ο Εντμόν χρησιμοποιεί τα τρέχοντα προσωπικά του βιώματα ώστε να ολοκληρώσει έγκαιρα αυτό που έμελλε να γίνει ένα από πιο διάσημα θεατρικά (και όχι μόνον) έργα όλων των εποχών. Για να το επιτύχει αυτό, όμως, θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με τη ζηλιάρα σύζυγό του, τους θεατρικούς παραγωγούς που θέλουν να έχουν γνώμη για όλα (και κυρίως για το ποια είναι η πιο κατάλληλη Ροξάν) αφού βάζουν τα λεφτά τους, αλλά και την αντιπαλότητά του με τον ολίγον αλαζόνα (εξαιτίας των αλλεπάλληλων θριάμβων του) Ζορζ Φεντό.

Όπως συνέβαινε στο υπέροχο animation «Η Dilili στο Παρίσι» (2018), το «Εντμόντ» (sic) βρίθει αναφορών που έχουν να κάνουν με τη γαλλική Belle Époque και τον παριζιάνικο καλλιτεχνικό κόσμο του καιρού εκείνου. Το θέμα είναι πως αρκετές φορές προσπαθεί κάπως άτσαλα να προσαρμόσει στη σημερινή πραγματικότητα γεγονότα που υποτίθεται ότι έλαβαν χώρα το 1897, με κάποια από αυτά να βγάζουν μάτι. Η περιγραφή της υποτιθέμενης αρχικής σύλληψης του χαρακτήρα του Συρανό από τον Ροστάν κάτω από την ασφυκτική πίεση του μεγάλου Κοκλάν έχει γούστο, την ίδια ώρα όμως πρέπει να δεχτούμε πως ταπεινός… μαύρος μπορεί να είναι ιδιοκτήτης κεντρικού bistrot (τέλη 19^ου αιώνα, υπενθυμίζουμε), και μάλιστα τόσο intellectuel που άμα λάχει κάθεται στην πρεμιέρα του έργου δίπλα στη Σαρά Μπερνάρ (ζηλέψαμε-το-α-λα-Disney-«diversity» λέγεται αυτό). H δήθεν κόντρα Ροστάν – Φεντό έχει τον buddy χαβαλέ της, όχι όμως και οι χαρωπές πόρνες που δείχνουν μονίμως να διασκεδάζουν με τρέλα την… όμορφη ζωή τους. Το φαρσικό στοιχείο και τα ερωτικά μπερδέματα, αμφότερα σήματα κατατεθέντα της αυθεντικής γαλλικής comédie, μπαίνουν εύστοχα στην πλοκή, η θεατρικότητα όμως (που εύλογα προκύπτει από τις συνεχείς πρόβες για το ανέβασμα του «Συρανό») δεν ξεπερνιέται πάντα στο φιλμ.

Το βέβαιον είναι πως ο Μισαλίκ κοιτάζει με δέοντα σεβασμό τον επί της ουσίας πρωταγωνιστή της ταινίας του, Συρανό ντε Μπερζεράκ. Καταφέρνει, μάλιστα, στους τίτλους τέλους να γίνει έως και συγκινητικός, παραθέτοντας αποσπάσματα από όλες τις κινηματογραφικές ενσαρκώσεις του ρομαντικού ήρωα με τη μεγάλη μύτη. Από το δε καστ, ο Ολιβιέ Γκουρμέ είναι αυτός που με άνεση ξεχωρίζει, δείχνοντας πως το διασκεδάζει αφάνταστα υποδυόμενος με μια σχετική ελαφρότητα τον θρύλο του γαλλικού θεάτρου Κοκλάν. Κρίμα, δηλαδή, που στην καριέρα του τον έφαγε σχεδόν αποκλειστικά η μαυρίλα των αδελφών Νταρντέν…