του Νίκου Παλάτου

Αφού η φετινή, δεύτερη ταινία στην καριέρα της Γεωργιανής auteur Ντέα Κουλουμπεγκασβίλι με τίτλο «April» διακρίθηκε στο φεστιβαλικό circuit (με σπουδαιότερο βραβείο το Special Jury Prize της Βενετίας), πέντε σχεδόν χρόνια μετά την κυκλοφορία του ντεμπούτου της, έρχεται η στιγμή να γνωριστούμε μαζί της. Το «Εν Αρχή» είχε ακολουθήσει μια εξίσου πετυχημένη φεστιβαλική πορεία κατά το δύσκολο καλοκαίρι του κορονοϊού στα 2020, σαρώνοντας τα βραβεία στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν της χρονιάς εκείνης και βάζοντας το όνομα της Κουλουμπεγκασβίλι άμεσα στον χάρτη των αντίστοιχων διοργανώσεων. Αν θέλετε τη γνώμη μου, εκεί θα έπρεπε να είχε μείνει (τουλάχιστον με αυτό της το έργο)…

Η αρχική αίσθηση που προκύπτει από τον εμπρησμό (εν μέσω λειτουργίας) της εκκλησίας των Ιεχωβάδων, πως το φιλμ θα περιστρέφεται γύρω από μία θρησκευτικού τύπου έχθρα ανάμεσα σε Πιστούς διαφορετικών δογμάτων, γρήγορα παύει να ισχύει. Από τη στιγμή που ο αρχηγός της κοινότητας, Νταβίντ, φεύγει από το μικρό χωριό με κατεύθυνση την Τιφλίδα, προκειμένου να συμβουλευθεί τους σοφούς γέροντες, αναζητώντας λύση στο σοβαρό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, το βάρος του σεναρίου πέφτει στους ώμους της γυναίκας του, Γιάνα, η οποία εν μέσω έκρυθμης κατάστασης μένει πίσω μόνη με το μικρό τους παιδί. Η κατ’ οίκον επίσκεψη του αστυνομικού ντετέκτιβ που έχει αναλάβει τις έρευνες για το περιστατικό του εμπρησμού δυσχεραίνει την ευάλωτη ψυχολογική της θέση, καθώς η δήθεν τυπική συζήτηση με τον αστυνομικό οδηγεί σε μία εν ψυχρώ σεξουαλική παρενόχληση. Η Γιάνα αρχίζει να νιώθει πνιγμένη όσο και φιμωμένη, ερχόμενη σταδιακά σε σύγκρουση με τον περίγυρό της, αλλά και με τον ίδιο της τον εαυτό, προσπαθώντας να κατανοήσει τις αντικρουόμενες ανάγκες και επιθυμίες της.

Με μακρόσυρτα, μακρινά πλάνα όπου συχνά δε συμβαίνει τίποτα, καθώς μία σταθερή κάμερα έχει αφεθεί να παρατηρεί τη στατικότητα των ηρώων, η Κουλουμπεγκασβίλι φλερτάρει σε σημαντικό βαθμό με ένα κάποιο μοντέλο video art, επιτυγχάνοντας απλά να υπερκεράσει την κατατονία με την πλήξη. Ίσως αυτός να είναι ο τρόπος της να κρύψει τη σεναριακή της αδυναμία, μιας και η θρησκευτική αλληγορία συνδυαζόμενη με το φλέγον θέμα της γυναικείας σεξουαλικής κακοποίησης ουδέποτε δένει ουσιαστικά. Η καθημερινότητα των μαζικών βαπτίσεων, της κατήχησης των τέκνων και των εκατέρωθεν συζυγικών επιπλήξεων, λαμβάνουν μια λανθάνουσα σύνδεση με τις δοκιμασίες που υπέμενε ο Αβραάμ, με τη Γιάνα να μοιάζει με μια σύγχρονη γυναικεία εικόνα της βιβλικής φιγούρας του. Ο τρόπος με τον οποίο επιλέγει να πάρει την κατάσταση στα χέρια της, αδυνατώντας να ξεπεράσει τα δεινά που τις έτυχαν, σηκώνει αρκετή συζήτηση, εν τούτοις, η θυσία ανέκαθεν λάμβανε περίοπτη θέση στην Πίστη.