του Άγγελου Μαύρου

Το πρωτοτόλμησε, μπαίνοντας μάλιστα στα period καμαρίνια της βιογραφίας, το «Μολιέρος» του Λοράν Τιράρ το 2007, όπου δευτεραγωνιστούσε ο – θεωρούμενος απόλυτος ενσαρκωτής χαρακτήρων τού συγγραφέα – Λουκινί. Και, ομοίως, δεν το γλιτώνει, παθαίνει σεντόνι. Τόσο η δραματουργία όσο και η οπτική γραφή τού Φιλίπ Λε Γκε, που σε αγαστά συνεργατική έμπνευση (από μία παρεμφερή εμπειρία των δυο τους) με τον πολλάκις πρωταγωνιστή του, τελευταία στο «Οι Γυναίκες του Τελευταίου Ορόφου», περιποιεί τιμή αλλά και μια ημιπετυχημένη δοκιμή στον Γάλλο μεγάλο της φάρσας. Σε μία, εμφανών κι αφανών διακειμενικών αρμών με το – κυριολεκτικά – classic του, ανδροδραμεντί τραμπάλας επιδιώξεων φιλίας, με την οποία ταξιδεύοντας à la manière de «Tristram Shandy: A Cock and Bull Story» (μείον τον μεταμοντέρνο φωτισμό, υποδυόμενη αλλιώς νευραλγικά σημεία της πλοκής του αναφερόμενου έργου) στο off season Ιλ ντε Ρε, νησιωτικό hot spot της Λα Ροσέλ, ανεβάζει στη σκηνή των χαριεντισμών του και το δίκοπο μαχαίρι της showbiz φήμης, το απωθημένο του φθόνου, την ευχή και κατάρα του ταλέντου, τη μοναξιά του ιδεαλισμού, τις προσωπικές και διαπροσωπικές παλινωδίες των προ-γηρατειών, το αλισβερίσι της συγκατάβασης, την υποκρισία στην καρδιά του θεάτρου τής ζωής και την υποκριτική στην καρδιά τής ζωής τού θεάτρου πάνω απ’ όλα.

Το υποβολείο είναι που, εν πρώτοις, ενίοτε δεν αλλάζει δεόντως παραστάσεις σ’ αυτό το μολιερικό αμπιγιάρισμα. Και ακούγεται σε τριξίματα του σανιδιού ψευδοαντιδράσεων περσόνων κατά τα κέφια τού auteur (ένας επαρχιώτης ταξιτζής που ζητάει παρεξηγιάρικα απ’ το δόκτορα της TV ιατρική μεσολάβηση για τη μάνα του). Στο ρομάντζο – πέτρα σκανδάλου, χωρίς τους αναγκαίους αναβαθμούς ίντριγκα κορύφωσης του ξεκαθαρίσματος αναμέτρησης αρσενικού ντουέτου (μια ακοινώνητη διαζευγμένη Ιταλίδα που αποφαίνεται «Όλοι οι ηθοποιοί είναι νάρκισσοι», για να προχωρήσει γρήγορα σε τύπου «Ζυλ και Τζιμ» νταραβεράκια – προσέξτε το ευθύ homage στο σκετς των 3 δικύκλων στη γέφυρα). Και σε σωματικές αστειότητες (σαν τα δύο «δεν έχω φρένα» μπλουμ ή το επαπειλούμενο πνιχτό στο jacuzzi). Et pas seulement. Είναι σχεδόν εκνευριστικό να μην κατεβαίνει στην ορχήστρα τι θέλει να πει ο… ποιητής auteur όταν βάζει μια μετέφηβη, συνειδητοποιημένη πορνοστάρ, να μαγνητίζει (παρότι εμφανέστατα ανεπαρκής) τους δύο άνδρες διαβάζοντας prima vista έναν θηλυκό ρόλο του έργου: Ειρωνεύεται τη σύγχρονη κουλτούρα της αγοραίας ψυχαγωγίας (όπως κάνει στάνταρ στα πιο φαρσικά, δημόσια… επεισόδια του τηλεοπτικά διάσημου μουσαφίρη, που αναζητεί επικύρωση στα φώτα της ράμπας με τη βοήθεια ενός ασυμβίβαστου στραβόξυλου) ή τον μετακλιμακτήριο αρσενικό αφοπλισμό, ακόμη κι ενός πραγματικού αρτίστα, μπρος στην – καθόσο ατάλαντη – ομορφιά;

Κι ενώ ο Ζαν-Κλοντ Λαριέ βάζει-βγάζει φιλότιμα αλλά μοιραία με λεκέδες την αλυσίδα τού βιζέρ που κυαλάρει συμπληρωματικά μα τον γραφικό επαρχιώτικο διάκοσμο (ανθρώπων και υπαίθρου) μα τις σπιτικές ενσαρκώσεις του κειμένου από τους δύο συμπαίκτες, οι οποίοι σκαντζάρουν σε μια διελκυστίνδα φανερών κι άδηλων προσδοκιών τις περσόνες τού μισάνθρωπου Αλσέστ και του ami Φιλάντ, το «επανυποδύεσθαι το μύθο» (απ’ το Λε Γκε και το συνσεναρίστα par excellence Εμανουέλ Καρέρ) θυσιάζει για τη σύγκρουση και την κάθαρση σε οσφυοκαμπτική υπόκλιση τον… δεύτερο: ο ελλειμματικού ταλέντου κι esprit (αλλά ποτέ κάλπης στον επιστήθιό του) μουράτος επισκέπτης προδίδει το δεσμό των αρσενικών, το ομολογεί και το πληρώνει μπρος στο κοινό του. Ο γεννημένος για Αλσέστ; Θα αποχωρήσει από το παλκοσένικο της τέχνης του (και του joie de vivre που είχε βρει πρόσκαιρα) στην générale ενός cocktail, τσιτάροντας τα λόγια του Μολιέρου – η ενσυναίσθηση με την πένα του οποίου, τουλάχιστον, αποδεικνύει το ηχείο της. Το έχουν πετύχει νωρίτερα, ακόμη περισσότερο, πράξεις δωματίου όπως του ενοχλητικού «ντριν» κινητού και των γκαγκ άρθρωσης (κυρίως του «φλέγματος» και του «obstination, masturbation…») στον απολαυστικό, μουσικό 15σύλλαβο αλεξανδρινό στίχο τού πρωτότυπου όπου ασκούνται συμβιωτικά οι δύο acteurs, κάποια εξωτερικά στη φύση και τα αντικαθρεφτίσματα των δύο με τις δια του γραπτού λόγου σιλουέτες τους στην κουίντα – ενώ παίζουν τα ρέστα τους οι Γουίλσον (η πιο ταιριαστή επιλογή του εδώ και χρόνια) και Λουκινί. Αλλά «Βόλτα με τον Μολιέρο» ως το τέρμα της αίθουσας δε φτάνεις. Δύο ναι, αλλά τρεις αυλαίες, δύσκολο να κάνεις…