του Δημήτρη Δημητρακόπουλου

Το «Hacksaw Ridge» είναι η επιστροφή του Μελ Γκίμπσον στη σκηνοθεσία, δέκα χρόνια μετά το διχαστικό «Apocalypto». Έχει την ούγια του «κλασικού Χόλιγουντ», έχει δράμα, έχει πόλεμο, έχει συγκίνηση και διαρκή ένταση και στηρίζεται πάνω σε μια αληθινή ιστορία η οποία μπορεί να χτυπά ως υπερβολικά «πατριωτική» για τα ευρωπαϊκά, κινηματογραφικά γούστα, αλλά στην τελική χαρακτηρίζεται από εκείνη τη «greater than life» ουσία που αγαπάνε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Και το πιο σημαντικό; Γνωρίζει πολύ καλά πώς να κρατήσει τον θεατή του στην άκρη του καθίσματος για πάνω από δύο ώρες και να προσφέρει γνήσια κινηματογραφική ψυχαγωγία.

Ο Ντέσμοντ Ντος είναι ο πρώτος Αμερικανός πολίτης που τιμήθηκε με το «Μετάλλιο της Τιμής», όντας αντιρρησίας συνείδησης και μην έχοντας πιάσει ποτέ όπλο στο πεδίο της μάχης. Η πίστη του (μια συχνή θεματική φέτος στο Φεστιβάλ, όπως επισημάναμε και χθες) είναι εκείνη που δεν του επέτρεπε να αγγίξει όπλο, θεωρώντας τον θάνατο στον πόλεμο ουσιαστικό έγκλημα, η πατριωτική του όμως συνείδηση είναι εκείνη που του επέβαλε να καταταγεί στον στρατό ώστε να βοηθήσει τους συμπατριώτες του, ύστερα από την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Το πρώτο μέρος της ταινίας είναι εκείνο που ασχολείται κυρίως με τις κακουχίες που αναγκάστηκε να υποστεί (στα στρατόπεδα κατά τη διαδικασία της στρατιωτικής προετοιμασίας του) λόγω των επιλογών του αλλά και τη στοιχειοθέτηση του χαρακτήρα του σε σχέση με τους γονείς, τον αδελφό του και τη νοσοκόμα αγαπημένη του, και είναι το πιο παλιομοδίτικο κομμάτι του φιλμ, με τον Άντριου Γκάρφιλντ να αποδεικνύει την ικανότητά του να δημιουργεί συμπαθητικές προσωπικότητες στο σινεμά.

Όταν στο δεύτερο μέρος η ιστορία κατευθύνεται αναγκαστικά στο πεδίο της μάχης, ο Γκίμπσον μας θυμίζει πόσο καλά σκηνοθετεί τη δράση. Η πρώτη αναφορά που έρχεται στο μυαλό είναι «Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν», όμως αυτό αδικεί τον σκηνοθέτη του «Braveheart», ο οποίος απέδειξε ήδη πως και ξέρει να σκηνοθετεί εξαιρετικά αποτελεσματικά τη βία του πολέμου (και τη βία, γενικότερα) αλλά και να εντοπίζει τον άνθρωπο μέσα σε όλο αυτό το κλίμα πανικού. Στο «Hacksaw Ridge», ο Γκίμπσον βρίσκεται σε τρελή φόρμα, διατηρεί την ένταση πάντα στο τέρμα, καταφέρνει να εκτονώνει το δράμα με μερικές καίριες παρεμβάσεις (που βασίζονται κυρίως στο χαμόγελο του Γκάρφιλντ) και ξέρει πώς να κρατήσει το κοινό του σε όλη την πορεία της διαδρομής, όντας ένας ικανός και καθόλου «δήθεν» σκηνοθέτης.

Οι σκηνές του πολέμου χαρακτηρίζονται από τη βία που αναμένει κανείς, παραμένουν ωστόσο σκηνοθετημένες με τέτοιον τρόπο ώστε πάντα είναι κατανοητό τι συμβαίνει, η χωροταξία του πεδίου της μάχης παραμένει ακριβής μέχρι το τέλος και η χρήση τής υπερβολής γίνεται έτσι ώστε να δίνεται στα γεγονότα μια χροιά θρύλου (ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για τον σκηνοθέτη του «Braveheart»). Αυτό, όμως, που κερδίζει το στοίχημα είναι η έμφαση στον χαρακτήρα του Ντος, η συνεχής εξερεύνηση της σκέψης του και της επιμονής του στην πίστη και τις αξίες του, και η αναζήτηση της «σωτηρίας» και της «επιβίωσης» μέσα στην ιστορία, η οποία δίνει και την ουσιαστική του δύναμη στο φιλμ.

Ναι, η ταινία χαρακτηρίζεται από αρκετόν αμερικανικό πατριωτισμό και, ναι, οι Ιάπωνες δεν είναι κάτι παραπάνω από τους απόλυτους «κακούς» της αφήγησης, όμως στο τέλος αυτό που έχει σημασία είναι η ίδια η persona του Ντος και η δική της κοσμοθεωρία και ανδρεία. Κρίνοντας από αυτά, το «Hacksaw Ridge» του Μελ Γκίμπσον είναι μια αναμφισβήτητη επιτυχία, δείγμα ενός καλογυαλισμένου, πρωτοκλασάτα λαμπερού σινεμά που υπηρετεί ο σκηνοθέτης και που θέλει να κάνει την καρδιά να χτυπάει δυνατά, παρακολουθώντας (Θε)ανθρώπους οι οποίοι με τις πράξεις τους ξεχωρίζουν από όλους τους υπόλοιπους.