του Ηλία Φραγκούλη

Ήταν 20 Ιουνίου του 1975. Η Universal Pictures έπαιρνε το μεγάλο ρίσκο και άνοιγε τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία ενός τόσο νέου σκηνοθέτη (29 ετών!) σε 464 αίθουσες, σε ΗΠΑ και Καναδά, κίνηση ασυνήθιστη για την εποχή. Είχε προηγηθεί μια επιθετική καμπάνια από την τηλεόραση (με το υπέρογκο κόστος των 700.000 δολαρίων!) και τα media, με επίσης ξεχωριστή έμφαση στο merchandising. Δύο μέρες πριν από την έξοδο του φιλμ στους κινηματογράφους, ο μέσος Αμερικανός θεατής βομβαρδιζόταν από 25 σποτάκια των 30 δευτερολέπτων από την τηλεόρασή του, σε prime time βραδινό πρόγραμμα μόνο! Γιατί τέτοιος ντόρος για μια ταινία;

Ένα rough cut της ταινίας πέρασε από δύο δοκιμαστικές προβολές με κοινό, το Μάρτιο του 1975, στο Ντάλας και το Λονγκ Μπιτς. Οι αντιδράσεις ήταν αδιανόητες. Μετά από διορθώσεις στο μοντάζ, βασισμένες στις παρατηρήσεις των πρώτων θεατών, το final cut προβάλλεται ξανά στις 24 Απριλίου, στο Χόλιγουντ. Ο Πρόεδρος της Universal και πολλοί αιθουσάρχες που παρευρίσκονται στην προβολή δε μπορούν να πιστέψουν τι συμβαίνει μέσα στην αίθουσα… Ο κόσμος ουρλιάζει συνέχεια και ολόκληρες σειράς καθισμάτων τραντάζονται από τα τινάγματα έκπληξης!

Τα «Σαγόνια του Καρχαρία» κόστισαν 9.000.000 δολάρια. 1.800.000 ήταν το διαφημιστικό budget που έριξε στην αγορά η Universal. Στο πρώτο weekend, οι ουρές έκαναν κύκλους στα οικοδομικά τετράγωνα. Μέσα σε αυτές τις τρεις μέρες, το φιλμ εισέπραξε 7.000.000 δολάρια. Σε 78 μέρες, έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην ιστορία του αμερικανικού box-office. Είναι η πρώτη ταινία που έσπασε το φράγμα των 100.000.000 δολαρίων σε εισπράξεις στις ΗΠΑ. Έπεσε από την κορυφή δύο χρόνια αργότερα, από το «Star Wars». Αυτές οι δύο ταινίες άλλαξαν την πορεία του αμερικανικού σινεμά, ολόκληρο το Χόλιγουντ και την πολιτική του marketing σε συνδυασμό με την Έβδομη Τέχνη. Τα «Σαγόνια του Καρχαρία» αποτελούν ένα κομμάτι της αμερικανικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ένα σύμβολο της pop κουλτούρας, που ακόμη και σήμερα προκαλεί το δισταγμό στο μυαλό κάθε λουόμενου, ο οποίος πιάνει συχνά τον εαυτό του να κοιτάζει το βυθό κάτω από τα πόδια του…

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την ίδρυση της Universal, εκατό τίτλοι από το library του studio θα κυκλοφορήσουν φέτος για πρώτη φορά σε Blu-Ray. Μερικοί από αυτούς έτυχαν ιδιαίτερης μεταχείρισης στο restoration, με βάση τα négatif της original κόπιας. Εκδορές και σημάδια καθαρίστηκαν μέσω ψηφιακής επεξεργασίας που απαιτούσε μέχρι και τρεις ώρες δουλειάς για ένα καρέ του φιλμ, η ηχητική μπάντα μιξαρίστηκε σε 7.1 surround ήχο και τα χρώματα αποκαταστάθηκαν σε τέτοιο επίπεδο, που οι θεατές της ταινίας θα έτριβαν τα μάτια τους το 1975. Στο συνοδευτικό video μπορείς να δεις τα στάδια της διαδικασίας του restoration και να θαυμάσεις το αποτέλεσμα που συγκίνησε μέχρι και τον Στίβεν Σπίλμπεργκ.

Αυτή η κόπια θα προβληθεί πανηγυρικά, στο κλείσιμο του ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ, του πρώτου θεματικού αφιερώματος του FREE CINEMA εκεί έξω. Γιατί καλοκαιρινό αφιέρωμα χωρίς το «Jaws», απλά, δεν έχει νόημα!

Η προβολή της ταινίας σε High Definition ξεκινά την Τετάρτη 11 Ιουλίου, στις 21:30, στο Cine ΔΕΞΑΜΕΝΗ, στο Κολωνάκι. Η είσοδος είναι ελεύθερη, μόνο με προσκλήσεις. Για να διεκδικήσεις μια διπλή πρόσκληση και να μπει το όνομά σου στη λίστα φτάνει να μας στείλεις ένα mail με τον κλασικό, απλό τρόπο: Πληκτρολογείς freecinema, κολλάς ένα @, ξέρεις, το «παπάκι», ύστερα επαναλαμβάνεις το freecinema και κοτσάρεις και μια κατάληξη με τελεία και gr. Το’ χεις; Η λίστα με τα ονόματα των νικητών θα δημοσιευτεί από το site.

Τα «Σαγόνια του Καρχαρία» κυκλοφορούν σε Blu-Ray από τη Sony Pictures Home Entertainment Hellas στα τέλη του Αυγούστου.

Ευχαριστούμε θερμά την εταιρεία ART OF SOUND για την τεχνική κάλυψη της προβολής.